Το έχουμε γράψει από καιρό, από το ξέσπασμα της κρίσης που μας ακολουθεί ακόμη, ότι μια βαρύνουσα επίπτωση, μισοκρυμμένη τότε, ήταν η ψυχική διαίρεση του κοινωνικού σώματος, η ολοένα και βαθύτερη σύγχυση, ο μιθριδατισμός στον πόνο του άλλου, η αδυναμία ή και άρνηση κατανόησης της διαφορετικής γνώμης, της άλλης στάσης. Γίναμε μια κοινωνία απειλούμενων ατόμων. Η εύκολη οδός για τον πληττόμενο, τον απειλούμενο, τον φοβισμένο, είναι η οδός της ατομικής διάσωσης παντί τρόπω ― μα πόσο συζητήσιμη είναι η ευκολία της οδού και πόσο λίγο λυσιτελής είναι αυτή η ατομική διάσωση και πόσο διαβρωτικό αυτό το παντί τρόπω… Και με πόση κωφότητα, τυφλότητα, μοχθηρία και μνησικακία στρώνεται η οδός προς έναν εγωτισμό ούτε καν χομπσιανό, μάλλον ένα εγωτισμό με χαρακτηριστικά μισανθρωπίας.
Κανείς δεν ακούει κανέναν, παλιοί φίλοι και γνωστοί, συνάδελφοι, καβγαδίζουν, καταφεύγουν σε προσωπόληπτους χαρακτηρισμούς, σε δίκες προθέσεων, διχάζονται, πικραίνονται, παύουν να μιλιούνται. Δεν είναι μόνο πολιτικά τα αίτια ή ταξικά, στο πώς βιώνουν ή πώς ερμηνεύουν την κρίση· στο έδαφος της πολιτικής διαφωνίας βλασταίνουν πλέον εσωτερικά πάθη, πείσματα, συναισθηματικές ανεπάρκειες, φοβίες, ματαιώσεις. Εξ ου και οι συγκρούσεις ξεσπούν με αφορμή έναν φαινομενικά αδύναμο σπινθήρα: ξεκινούν σαν διαφορά επιχειρήματος, προσέγγισης ή και ιδεολογίας, και φουντώνουν, ανοίγονται χαράδρες απλησίαστες.
Ένας τέτοιος σπινθήρας είναι η περίπτωση του Νίκου Ρωμανού. Πάλι χαράδρα άνοιξε, ανάμεσα σε επιχειρήματα, σκέψεις, συναισθήματα. Ούτε ώσμωση ούτε διάχυση, πόσο μάλλον σύνθεση. Πάλι η διχόνοια, όπως την περιγράφει ο Διονύσιος Σολωμός: «Η Διχόνοια που βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή καθενός χαμογελάει, «πάρ’ το’, λέγοντας, ‘και συ’» Μια κινδυνεύουσα ζωή πυροδοτεί καταρχάς μια συζήτηση για την αξία της ζωής, για το θεμιτό ή μη του αιτήματος, για το όριο τιμωρίας και σωφρονισμού, για πολλά ανοιχτά ζητήματα δικαίου. Μια τέτοια βαθιά και δύσκολη συζήτηση εξελίσσεται εν συνεχεία σε ανταλλαγή κροτίδων μίσους, ψυχολογισμού και προσωποληψίας.
Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις, οριστικές και σίγουρες, αυτάρεσκες. Υπάρχουν όμως μερικές παραδοχές. Πρώτη: η ζωή είναι υπέρτατο αγαθό. Δεύτερη: η συγχώρηση είναι μέρος του πολιτισμού μας, μάλιστα είναι κορυφή του πολιτισμού, δυσπρόσιτη αλλά γνωστή. Είναι η κορυφαία συμβολή του χριστιανισμού: η συγχώρηση και η αγάπη, μαζί με την καταλλαγή και τη μετάνοια. Η δημοφιλέστερη ίσως παραβολή από το Ευαγγέλιο, η παραβολή του ασώτου υιού, η παραβολή του σπλαχνικού πατέρα, αναφέρεται ακριβώς στη σημασία της συγχώρησης. Ο πατέρας απέναντι στον επιπόλαιο και αχάριστο γιο φέρεται με όλο και περισσότερη αγάπη. Ο μεγάλος γιος, ο φρόνιμος, κατηγορεί τον άσωτο μικρό αδελφό για τη συμπεριφορά του, μέμφεται τον πατέρα του για τη μεγαθυμία που επιδεικνύει.
Έχουμε βρεθεί σε μια παρόμοια κατάσταση, διχασμένοι ανάμεσα στα μέρη της παραβολής. Είμαστε ταυτοχρόνως ο άσωτος και ο φρόνιμος γιος, και το δυσκολότερο όλων: καλούμαστε να γίνουμε και ο μεγάθυμος πατέρας, ο συγχωρών. Να αποφασίσουμε αν θα δώσουμε την ευκαιρία για νέα ζωή, για ανακαίνιση. Να δώσουμε την ευκαιρία στον άσωτο να αποσυνδεθεί από την πράξη του, να ανοιχτεί στον κόσμο ώστε να βρει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει τον εαυτό του και να ξαναγεννηθεί.
Η συγχώρηση επιστρέφει σε αυτόν που τη δίδει, διώχνει το μίσος, διώχνει την εκδίκηση, στερεώνει τη δικαιοσύνη, στερεώνει την κοινωνία. Δεν είναι απλή, δεν είναι εύκολη. Αλλά την έχουμε ανάγκη
[ΠΗΓΗ: Είμαστε ο άσωτος, ο φρόνιμος και ο πατέρας, Νίκος Ξυδάκης, από το προσωπικό του ιστολόγιο: http://vlemma.wordpress.com/ ]
Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανος; (Ο ΚΑΙΟΜΕΝΟΣ του Τάκη Σινόπουλου αφιερωμένος εξαιρετικά στον Αντώνη Σαμαρά που βαυκαλίζεται με την ιδέα ότι αγαπάει τους ποιητές και απαγγέλλει ποίηση απ’ τα μπαλκόνια και ως πατέρας και ως πρωθυπουργός και ως Στόμφος –Κύμβαλο Αλαλάζον)
«Κοιτάχτε! μπήκε στη φωτιά! είπε ένας απ’ το πλήθος. Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα. Ήταν στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο, όταν του μιλήσαμε. Και τώρα καίγεται. Μα δε φωνάζει βοήθεια. Διστάζω. Λέω να πάω εκεί. Να τον αγγίξω με το χέρι μου. Είμαι απ’ τη φύση μου φτιαγμένος να παραξενεύομαι. Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανος; Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά; Η χώρα εδώ είναι σκοτεινή. Και δύσκολη. Φοβάμαι. Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις, μου είπαν. Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος. Καταμόναχος. Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο. Γινόταν ήλιος. Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε. Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο»
… Ας δούμε, όμως, και το πρόσωπό μας στον καθρέφτη του ΚΑΙΟΜΕΝΟΥ του Τάκη Σινόπουλου. Διότι ο Ρωμανός – εν μέσω κρίσης οικονομικής, πολιτικής, ηθικής, πολιτισμικής – επιλέγει την αυτοκτονία του και την κάνει πολιτική πράξη. Εμείς σιωπούμε αμήχανοι. Εμείς σιωπηλοί παρακολουθούμε τη διελκυστίνδα των αντεγκλήσεων υπέρμαχων του αιτήματος και μη…
Η συγγραφέας Ιωάννα Καρυστιάνη παρεμβαίνει στην υπόθεση Ρωμανού. Γράφει συγκεκριμένα:
«Θέλω να δω τον Νίκο Ρωμανό ξανά όρθιο, γερό. Θέλω να φτάσει και 30, και 40, και 50, και 80 χρόνων. Να σπουδάσει, και να ζήσει με όποιον τρόπο νομίζει. Η εκδικητική τροπολογία και η αντιμετώπιση της απεργίας πείνας του από τους κρατούντες αποκαλύπτουν σκοπιμότητες και σχεδιασμούς σε βάρος των φυλακισμένων και όλων των υποψήφιων για τα κελιά και αποτελούν πλήγμα στην ίδια την έννοια της Δικαιοσύνης. Η ζωή ενός συνειδητού αναρχικού δεν μπορεί να αφήνεται στα κρύα, ως φαίνεται, χέρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού και του υπουργού Δικαιοσύνης.
«Θέλω να δω τον Νίκο Ρωμανό ξανά όρθιο, γερό. Θέλω να φτάσει και 30, και 40, και 50, και 80 χρόνων. Να σπουδάσει, και να ζήσει με όποιον τρόπο νομίζει. Η εκδικητική τροπολογία και η αντιμετώπιση της απεργίας πείνας του από τους κρατούντες αποκαλύπτουν σκοπιμότητες και σχεδιασμούς σε βάρος των φυλακισμένων και όλων των υποψήφιων για τα κελιά και αποτελούν πλήγμα στην ίδια την έννοια της Δικαιοσύνης. Η ζωή ενός συνειδητού αναρχικού δεν μπορεί να αφήνεται στα κρύα, ως φαίνεται, χέρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού και του υπουργού Δικαιοσύνης.
Στο παρά πέντε του θανάτου μετράει η στάση των συντρόφων του, αυτών που ο Ρωμανός υπολογίζει περισσότερο από όλους. Οι περήφανοι για το σθένος του, για την απόφασή του να αγωνιστεί για λογαριασμό πολλών κρατουμένων, οι ίδιοι του οι σύντροφοι ας μην του ζητούν πια τίποτε περισσότερο από το να μείνει ζωντανός. Ας μη νικήσει πάλι ο θάνατος. Δεν αντέχεται. Αυτό είναι το ζητούμενο και της πλατιάς αλληλεγγύης στον αγώνα του.
Κύριε υπουργέ της Δικαιοσύνης, έχετε στη δικαιοδοσία σας τη λειτουργία των φυλακών και στην ευθύνη σας τις ζωές των εγκλείστων. Τι νόημα, τι αξία θα έχει η τροπολογία σας εάν η ισχύς της εγκαινιαστεί με έναν θάνατο; Κάντε ένα βήμα πίσω, το βήμα που θα κρατήσει ζωντανό τον Νίκο Ρωμανό, ετών 21. Όλα τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα»
Έχε το νου σου στο παιδί, κλείσε την πόρτα με κλειδί, ψέματα λένε: