Όπως ο αλιεύς μαργαριταριών δένει μια πέτρα στη μέση του και βυθίζεται στον πάτο της θάλασσας για να τα περισυλλέξει, έτσι κι ο καθένας μας πρέπει να οπλίζεται με απάρνηση όλων, να βουτάει στο εσωτερικό του εαυτού του και να αποκτά το μαργαριτάρι του Εαυτού του… Και για να βρει κανείς το μαργαριτάρι αυτό δε χρειάζεται να επιδοθεί σε περίπλοκες πνευματικές ασκήσεις, φτάνει να κοιτάξει μέσα του με ηρεμία
99 ΜΑΘΗΜΑΤΑ για να ξυπνάει το μυαλό,ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ για αναζητητές που κωπηλατούν κι όταν τα νερά κατεβαίνουν ταραγμένα: το εγχειρίδιο αυτό συγκεντρώνει 99 αποφθέγματα του ιδιοφυούς Γερμανού φιλοσόφου και την πρακτική τους εφαρμογή σε οποιοδήποτε περιβάλλον. Από την καθημερινή ζωή μέχρι τον κόσμο των επιχειρήσεων, η φιλοσοφία του Νίτσε είναι σε υψηλό βαθμό αποτελεσματική για να βρίσκει κανείς διέξοδο σε οποιοδήποτε σταυροδρόμι, σε παγίδες και διλήμματα. Κάθε κεφάλαιο του βιβλίου ανοίγει μ’ ένα αφορισμό του στοχαστή και ακολουθείται από μια σύγχρονη ερμηνεία-κλειδί για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Οι 99 πιο καίριες σκέψεις του μεγάλου φιλοσόφου, που μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε σε κάθε στιγμή, μας βοηθάνε να σταθμίζουμε τη σημασία των όσων συμβαίνουν γύρω μας, να ανακτούμε το θάρρος, να παίρνουμε αποφάσεις και να ξαναβρίσκουμε τη σωστή πορεία στη ζωή μας!
-4-
Οφείλει κανείς να πληρώσει για την αθανασία, κι οφείλει να πεθάνει πολλές φορές ενώ συνεχίζει να ζει(από το βιβλίο του Άλλαν Πέρσυ: ΝΙΤΣΕ 99 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ Εκδόσεις Πατάκη)
Ο Νίτσε μας υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει ένας μόνο θάνατος κατά τη διάρκεια της ύπαρξης ενός ανθρώπου. Κατά τη διάρκεια της ζωής, ολοκληρώνουμε φάσεις και είναι χρήσιμο να πεθαίνουμε –συμβολικά- για να μπορούμε να γεννιόμαστε στο επόμενο στάδιο.
Αυτά τα άλματα από τη μια ζωή στην επόμενη, οι φυλές που είναι πιο προσκολλημένες στη γη τα αποκαλούν «διαβατήριες τελετές»,μια στιγμή μετάβασης που ο πολιτισμός μας σήμερα πάει να τη χάσει.
Ο ανθρωπολόγος Ζουζέπ Μαρία Φερίκγκλα σχολιάζει επ’ αυτού: «Η πρώτη κοινωνία,πέρα από θρησκευτικό ζήτημα, ήταν παραδοσιακά μια μυητική τελετουργία: μια συμβολική πύλη που οδηγούσε από την παιδική ηλικία στην εφηβεία.Με την πρώτη κοινωνία των αγοριών, τους αγόραζαν τα πρώτα τους μακριά παντελόνια, κι αυτό τα μεταμόρφωνε πλέον σε μικρούς άνδρες. Συνέπιπτε δε με τις πρώτες άδειες να βγαίνουν έξω μόνα τους, παρόλο που ήταν μονάχα για να αγοράζουν ψωμί. Για τον ίδιο λόγο, ο νονός συνήθιζε να τους ανοίγει έναν τραπεζικό λογαριασμό. Επίσης, κατά την πρώτη κοινωνία, χάριζαν στα παιδιά το πρώτο τους ρολόι, πράγμα που σήμαινε ενήλικο έλεγχο του χρόνου»
Μια καλή άσκηση για να συνειδητοποιήσουμε τις ζωές που υπάρχουν μέσα σ’ αυτήν τη ζωήείναι να καταγράψουμε σ’ ένα χαρτί τις διάφορες φάσεις που ολοκληρώσαμε και αν υπήρξε κάποια διαβατήρια τελετή από τη μια φάση στην άλλη. Κι έπειτα μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας τη μεγάλη ερώτηση: Ποια είναι η επόμενη ζωή στην οποία θα ήθελα να ζήσω;
-5-
Συνδέουμε τη δυστυχία με τόση ευγένεια (σαν να ήταν το να νιώθουμε ευτυχισμένοι σημάδι χυδαιότητας, έλλειψης φιλοδοξίας) που, αν πούμε σε κάποιον «Μα τι ευτυχισμένος είστε!», κατά γενικό κανόνα θα διαμαρτυρηθεί
Δεν είναι κοινοτοπία αν πούμε ότι οι φαινομενικά πιο πρωτόγονοι λαοί εμφανίζουν έναν ζωτικό ρυθμό πιο υψηλό απ’ ό,τι η δυτική κοινωνία του σήμερα. Πολλοί αναρωτιούνται γιατί αυτοί που δεν έχουν τίποτα, ή σχεδόν τίποτα, μπορούν να είναι σε καλύτερη ψυχική διάθεση από εκείνους που συγκεντρώνουν κοπιαστικά περιουσίες κάθε είδους.
Μήπως η διαμαρτυρία, όπως επισημαίνει ο Νίτσε, είναι διακριτικό του πολιτισμού μας;
Στις τυπικές συζητήσεις σε εργασιακά κέντρα, στα καφενεία και στις τραπεζαρίες, τα παράπονα δεν τελειώνουν: βλέπετε τη δυστυχία στην άνοδο των επιτοκίων, στο κόστος της ζωής, στο θόρυβο και τη ρύπανση που μαστίζει τις πόλεις. Μπορεί να μην κάνουμε τίποτα για να τα διορθώσουμε όλα αυτά, αλλά μας αρέσει να ασκούμαστε στο άθλημα του παραπόνου. Κι αυτό καταλήγει να μεταφράζεται σε άγχος και στρες.
Μια ενδιαφέρουσα επισήμανση: το στρες δεν το δημιουργούν οι εξωτερικές περιστάσειςπου βιώνουμε αλλά η ερμηνεία που δίνουμε στις περιστάσεις αυτές.Ίσως το μυστικό της ευτυχίας να είναι αυτό: να πάψουμε ν’ ανησυχούμε από παράγοντες και στατιστικές που δεν εξαρτώνται από μας και να το ρίχνουμε πιο πολύ στην πλάκα.
-6-
Ο θησαυρός μας βρίσκεται στην κυψέλη της γνώσης μας. Και πάντα προς τα εκεί πηγαίνουμε, αφού είμαστε φτερωτά έντομα της φύσης και συλλέκτες του μελιού του νου
Όπως ο Σοπενχάουερ, έτσι και ο Νίτσε ενδιαφέρθηκε στη νεότητά του για το φάσμα των ανατολικών φιλοσοφιών που συγκλίνουν στην Ινδία. Κληρονόμος μιας μακράς πνευματικής παράδοσης προσανατολισμένης στο γνωθι σαυτόν, ο Ραμάνα Μαχάρσι υπήρξε ίσως ο τελευταίος μεγάλος γκουρού που εργάστηκε με το όργανο που μας κάνει ανθρώπους: το νου.
Ο Ραμάνα ενθάρρυνε τους μαθητές του να σχηματίζουν την ερώτηση «ποιος είμαι εγώ;».Μόλις έμαθε ότι είχε προχωρημένο καρκίνο, καθησύχασε τους μαθητές του λέγοντάς τους: «Δεν πρόκειται να πάω πουθενά» Πού θα μπορούσα να πάω;»
Ο Νίτσε συγκρίνει την κατάκτηση της νόησης με μια μέλισσαπου πετάει προς την κυψέλη για να πλάσει το πιο αγνό μέλι, ενώ ο Μαχάρσι περιέγραφε με αυτό τον τρόπο το ταξίδι προς το εσώτερο του καθενός: «όπως ο αλιεύς μαργαριταριών δένει μια πέτρα στη μέση του και βυθίζεται στον πάτο της θάλασσας για να τα περισυλλέξει, έτσι και ο καθένας μας πρέπει να οπλίζεται με απάρνηση όλων, να βουτάει στο εσώτερο του εαυτού του και να αποκτά το μαργαριτάρι του Εαυτού του».
Και για να βρει κανείς το μαργαριτάρι αυτό, δεν χρειάζεται να πάει προσκυνητής στην Ινδία ούτε να επιδοθεί σε περίπλοκες πνευματικές ασκήσεις. Φτάνει να κοιτάξει μέσα του με ηρεμία.
-7-
Η πιο πρόστυχη λέξη και το πιο χυδαίο γράμμα είναι καλύτερα και ευγενέστερα από τη σιωπή
Οι περισσότεροι ψυχολογικοί πόλεμοι ξεκινούν από αυτό που δε λέγεται παρά από αυτό που έχει ειπωθεί. Ας φέρουμε στο νου μας την εξής σκηνή: ο Α θύμωσε με το Β και του έκοψε την κουβέντα από τότε που ο τελευταίος ξέχασε να του ευχηθεί για τα γενέθλιά του. Αρχικά ο Α μπορεί να θέλησε να του πει: «Άκου, μήπως δεν ξέρεις τι μέρα ήταν χθες;», όμως, καθώς η αμέλεια του Β τον πλήγωσε –στην πραγματικότητα ήταν απλώς ένα κενό μνήμης-, αποφάσισε να τον πληρώσει με το ίδιο νόμισμα τη σιωπή. Ο Β τελικά θύμωσε με τον Α επειδή έπαψε ξαφνικά να απαντάει στα τηλεφωνήματά του, ενώ τη μοναδική φορά που κατάφερε να του μιλήσει έδειχνε δυσαρεστημένος.
Είναι μια κατάσταση παιδαριώδης, αλλά πολύ πιο συνηθισμένη απ’ ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Πόσα ζευγάρια θυμώνουν από παρεξηγήσεις που κάνουν μέρες ή μήνες να βγουν στο φως; Άραγε, δε βρίσκεται στην έλλειψη επικοινωνίας η ρίζα πολλών συγκρούσεων που προκαλούνται στη δουλειά;
Το να μη λέμε τα πράγματα εγκαίρως αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα στρες για τους γύρω μας, καθώς δημιουργεί πληθώρα ερμηνειών που καταλήγουν εναντίον μας.
Ο Νίτσε, ο οποίος δεν ήταν βεβαίως από εκείνους που μάλλιαζε η γλώσσα τους, μας διδάσκει ότι είναι καλύτερα να εκφράσουμε αυτό που αισθανόμαστε –ακόμα κι αν δεν βρίσκουμε τα κατάλληλα λόγια – παρά να προσβάλλουμε τον άλλον με τη σιωπή μας.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΩΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ:Η ψυχολογία και τα φάρμακα δεν αρκούν για να θεραπεύσει κανείς τις «νευρώσεις» του. Τα φάρμακα δεν μπορούν να κάνουν κάποιον να πάψει π.χ. να φοβάται το θάνατο, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να προκαλέσουν και αντίθετα αποτελέσματα. Όταν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση ψυχικής διαταραχής, μπορούμε πάντα να απλώνουμε χέρι στις πρακτικές εφαρμογές των φιλοσόφων και με οδηγό τη φωτισμένη σκέψη τους ανακαλύπτουμε άγνωστες πτυχές του εαυτού μας και τραβάμε μπροστά στη ζωή μας. Το πλεονέκτημα της φιλοσοφίας είναι ότι δεν έχει αρνητικές παρενέργειες και μπορεί να μάθει κανείς να μάθει να την χρησιμοποιεί χωρίς αναγκαστικά να έχει προηγούμενη πείρα. Το να σκέφτεται κανείς από μόνος του τείνει να εξαφανιστεί από το μαζικό πολιτισμό κι αυτό υποκίνησε τη δημιουργία φιλοσοφικών καφενείων, στα οποία συγκεντρώνονται άνθρωποι κάθε είδους για να αποφύγουν την αποξένωση. Έτσι, κατάφεραν να ξαναρχίσει η φιλοσοφία να τροφοδοτεί το μυαλό των ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή. Το μόνο που χρειάζεται είναι να έχουν όρεξη να σκεφτούν, να επικοινωνήσουν και να ξεχάσουν την τηλεόραση για λίγο καιρό. Η ΓΝΩΣΗ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΜΒΑΝΕΙ ΧΩΡΟ. ΑΣ ΒΑΛΟΥΜΕ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ.
Αρκεί ο άνθρωπος να βρίσκει ένα νόημα στη ζωή του για ξεπερνάει τα περισσότερα από τα προβλήματά του
Το δράμα πολλών ανθρώπων που δεν νιώθουν ικανοποιημένοι από την ύπαρξή τους, είναι ότι δεν έχουν καν σκεφτεί τι είδους ζωή θα ήθελαν να ζήσουν. Και ο πρώτος όρος για να πάψει κανείς να νιώθει χαμένος είναι να ξέρει, τουλάχιστον, πού θέλει να φτάσει (τα τρία πρώτα μαθήματα φιλοσοφίας με ΚΛΙΚ εδώ)
