H πράξη της τέχνης περιφρονεί τη δημοκρατία. Είναι ένα βαθιά αριστοκρατικό παίγνιο… Όπως συνέβαινε με τους χρυσοθήρες, συχνά ο μόχθος της γραφής παίρνει χρόνια για να παραγάγει έναν στίχο. Το Ίντερνετ δίνει βήμα στον καθένα να διαβιβάσει στον κόσμο εκείνο που νομίζει άξιο λόγου… Πάντοτε η γενικευμένη ευκολία, η πρωτοβάθμια σκέψη και το αφελές κριτήριο είναι ένα παράσιτο στη σοβαρότητα.
Παρακολουθείτε , φαντάζομαι, τις πολιτικές,κοινωνικές κaiοικονομικές εξελιξεις! Ζούμε λοιπόν σε ανισόρροπους καιρούς. Σε καιρούς δύσκολους για την Ελλάδα ως έθνος και για τους πολίτες της. Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην κρίση. Και δεν είναι λίγοι οι συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης. Μέσα σε όλα αυτά, μήπως οι Ποιητές και η Ποίησή τους περισσεύουν; Mήπως δεν είναι τούτη εποχή για Ποίηση και άλλα παρόμοια;
- Το ερώτημα αν η ποίηση σήμερα «περισσεύει» μπορεί να αφορά όλες τις εποχές. Όχι ειδικά τη δική μας. Οι εποχές και οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Προτεραιότητές τους είναι πάντα οι άμεσες πρακτικές ανάγκες. Ό,τι τους ενδιαφέρει πέρα απ’ αυτό, προσδιορίζεται από τη θέση τους, την καλλιέργειά τους, τις κλίσεις τους, αυτό που λέμε προσωπικότητα. Οι τέχνες δεν είναι μια ανάγκη που αφορά τον φυσικό άνθρωπο, την καθημερινότητα και την πρακτική του ζωή. Ούτε τις βλέπω ως συμπλήρωμα καλλιέργειας και «καλλωπισμού», όπως π.χ. αν διακοσμούσαμε ένα δωμάτιο με άνθη ή αν ακούγαμε ένα τραγούδι. Το έργο είναι ένας πειθαρχημένος κλειστός κόσμος, φτιαγμένος από σύμβολα και κώδικες. Υπάρχει πλάι στον ατελή και σύντομο βίο μας και θέλει να τον συμπληρώσει, να τον υποκαταστήσει, αφήνοντας συγχρόνως τα ίχνη εκείνου που φεύγει. Καμιά εποχή λοιπόν δεν είναι κατάλληλη ή ακατάλληλη για ποίηση. Η ποίηση αφορά τον κάθε έναν αναγνώστη ξεχωριστά. Δεν σχετίζεται με ειδικές εποχές, ομάδες εγγραμμάτων, δεν απευθύνεται, δεν διδάσκεται, υπάρχει για όποιον νιώθει πως κάτι συμβαίνει εκεί και πάει να χτυπήσει την πόρτα. Ούτε η σχέση μ’ αυτήν είναι προνόμιο. Κάποιος που δεν χρειάζεται να ζει με τον πλασματικό κόσμο των τεχνών μπορεί να είναι ο επαρκής άνθρωπος που συνομιλεί αρμονικά με τον εαυτό του και τη ζωή. Αν ποτέ δεν χρειαστεί ένα κονσέρτο, μιαν έντεχνη Μορφή, μιαν αναπαράσταση του πραγματικού που είναι η πράξη της τέχνης, σημαίνει πως συνομιλεί με το περιβάλλον του όπως ένα ευτυχισμένο πλάσμα το οποίο ανήκει ανενόχλητα στη φύση, είναι μέρος της. Εκείνος που έχει ανάγκη το «μύθο», για να ζήσει μ’ αυτόν και να τον βάλει απέναντι στο φόβο, είναι κάποιος που ψάχνει «τεχνάσματα» παραμυθητικά για την ύπαρξη. Το έργο είναι τέχνασμα. Μικρή απάτη που οδηγεί σε μιαν αποκάλυψη. Το ποιος την παράγει και ποιος την αντιλαμβάνεται (μιλάμε πάντα για το αυθεντικό γεγονός και όχι την παραλογοτεχνία ή την παρανάγνωση χιλιάδων ανθρώπων) είναι ένα άλλο ζήτημα.
Πώς βλέπετε το μέλλον της Ποίησης στον τόπο μας;
- Κάθε μέλλον είναι ζήτημα των προφητών. Ξέρετε πόσες φορές και για πόσους έπεσα έξω; Προσωπικά βλέπω ότι η μεγάλη έκρηξη που έγινε με τη γενιά του ’30 μας αφορά, μας επηρεάζει και μας γοητεύει ακόμα. Ήταν έργο μιας ομάδας με βαθιά αστική καλλιέργεια που μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τα ευρωπαϊκά ρεύματα και μέσα απ’ αυτά να καλλιεργήσουν ιδιοφυώς την κλίση τους. Σήμερα εμφανίζονται λ ί γ α νέα πρόσωπα με τη γνώση τού πόσο δύσκολος τόπος είναι η ποίηση, και π ο λ λ ά με ακούραστες φιλοδοξίες τις οποίες η μεγάλη ευκολία επικοινωνίας και άκριτης υποδοχής τα κάνει κινητικά και πομπώδη. Όπως κάθε εποχή, και η δική μας θα βρει το λόγο της. Όπως μπορεί. Ποτέ άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε εκείνον τον αφορισμό του Λα Ροσφουκό. «Ερχόμαστε πολύ αργά. Όλα έχουν ειπωθεί». Οφείλουμε να επαναλάβουμε ιδιοφυώς ή τουλάχιστον καλόγουστα. Αυτό που με απογοητεύει είναι η έλλειψη κριτηρίων, ο αυστηρός έλεγχος, το δυνατό αισθητήριο, η κριτική οξυδέρκεια του κοινού. Κυκλοφορούν όλες οι ποιότητες χωρίς φίλτρα, χωρίς αξιώσεις διακρίσεως. Απ’ όλα αυτά βέβαια κάποτε θα κατακαθίσουν τα βαρύτερα στοιχεία. Χρειάζεται όμως σοβαρή ζύμωση και χρόνος.Θεός….; - Έχω ένα μικρό αφοριστικό και παιγνιώδες κειμενάκι στο βιβλίο μου Στενογραφία: «Σ’ έναν κόσμο φτιαγμένον απ’ τον Θεό, το πρόβατο θα μάθαινε αριθμητική μετρώντας τα δόντια ενός λύκου που γελούσε»
Από τα διαβάσματά σας…. αν σας ρωτούσα να μου επισημάνετε 3 βιβλία που διαβάσατε και σας σημάδεψαν τόσο που σας άλλαξαν το βλέμμα για τα πράγματα , τί θα απαντούσατε;
- Ο χθεσινός κόσμος (Στέφαν Τσβάιχ),διότι μου έδειξε μέσα από βιώματα και ιστορικά γεγονότα το ιδανικό της ευρωπαϊκότητας. Το μαγικό βουνό (Τόμας Μαν), γιατί στις σελίδες του υπάρχουν τα πάντα. Φιλοσοφία, ποίηση, κοσμοπολιτική ατμόσφαιρα, πολιτική, και κυρίως η εστίαση στην ανθρώπινη μοίρα. Ο Γατόπαρδος (Τομάζι ντι Λαμπεντούζα), διότι μου έδειξε πώς οι ιστορικές αναστατώσεις και ανατροπές σβήνουν και εξαφανίζουν μεγάλες αξίες, θέλοντας να φέρουν εξισωτικές μεταβολές και να αλλάξουν κοινωνικές ισορροπίες. Ο μοντερνισμός στο μυθιστόρημα δεν με συγκίνησε.
[ΠΗΓΗ: Κώστας Μαυρουδής, Ένα καλλιεργημένο ένστικτο δημιουργεί ορθά αντανακλαστικά – αποσάσματα από συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη που αναρτήθηκε ολόκληρη στην Τεθασμένη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: http://bibliotheque.gr/ ]