Quantcast
Channel: ΦΕΡΤΗ ΥΛΗ ΜΕΛΙΤΟΣ (και άλλες ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ με αρχή μέση και ΕΠΙΜΥΘΙΟ)
Viewing all 535 articles
Browse latest View live

ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ παθητικοί θεατές σε μια παράσταση που πρωταγωνιστούν τεχνοκράτες

$
0
0

Όσο αληθεύει ότι δεν υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη μεγάλα πολιτικά αναστήματα για να επωμιστούν το βάρος της πολυπρόσωπης κρίσης της Γηραιάς Ηπείρου, άλλο τόσο αληθεύει και η παρατήρηση ότι οι διανοούμενοι είναι περίπου παθητικοί θεατές σε μια παράσταση όπου πρωταγωνιστούν ο τεχνοκρατικός ωφελιμισμός και ο αριβισμός των αγορών. Στις συνθήκες αυτές το μόνο που μπορούν να συνεισφέρουν οι διανοούμενοι είναι: κριτική, αμφιβολία και, ενδεχομένως, αμφισβήτηση, τρεις, δηλαδή,  από τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις της δημοκρατίας... Ως ατομικά ή συλλογικά υποκείμενα, χαρακτηριζόμαστε από αυτό που επιθυμούμε, αυτό δηλαδή που δεν έχουμε ή που έχουμε αλλά με αρνητικό τρόπο: ως ελλείπον


Τέτοιες παρατηρήσεις μοιάζουν «εύκολες» και επιφανειακές, δεν είναι όμως αβάσιμες.Αυτό ισχύει ιδίως όταν η δυνατότητα του διανοούμενου περιορίζεται σε μια θεσμική ιδιότητα, όταν η δυναμική και αστάθμητη ενέργειά του μεταβάλλεται σε ένα στατικό και εν πολλοίς λειτουργικό για την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων ρόλο. Με την έννοια αυτή, οι νεοφιλελεύθερες δημοκρατίες κατασκευάζουν ζώνες αποσυμπίεσης στις οποίες, με ελεγχόμενο και ανώδυνο τρόπο επιτρέπεται να διατυπωθεί κάποιος αντίλογος. Αλλά ο αντίλογος αυτός έχει την ίδια λειτουργικότητα με εκείνη που είχε και στα «καλοφτιαγμένα» θεατρικά έργα του γαλλικού 19ουαιώνα: ενσωματώνεται πλήρως και ενισχύει το λόγο του κυρίαρχου «συγγραφέα».
Η γραμμή που διαχωρίζει, αλλά και μοιραία συνδέει, διανόηση και ηγεμονία είναι λεπτή και όχι πάντα ευδιάκριτη.Αυτό είναι γνωστό ήδη πριν από το Sartreκαι τον Gramsci. Πάντως, πάνω στη γραμμή αυτή θα πρέπει να αναζητήσουμε τον αληθινό διανοούμενο ανάμεσα στις ατελείωτες σειρές των τεχνοκρατών ή των ειδημόνων. Οι ειδήμονες είναι αυτό το προϊόν που οι αγορές περιμένουν να παραχθεί από τα πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και τα ανέχονται, όταν δεν τα «εξυγιαίνουν». Όπως λέει πολύ σωστά ο Zizek, ο ειδήμων θα έρθει να δώσει λύση σε ένα πρόβλημα που καθορίζεται από άλλους. Αντιθέτως, ο διανοούμενος θα εντοπίσει το πρόβλημα εκεί όπου οι άλλοι ενδεχομένως δεν το διακρίνουν καν, θα το ορίσει και θα περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να το αντιληφθούμε και να το προσεγγίσουμε. Γι’ αυτό άλλωστε χρειαζόμαστε τα πανεπιστήμια: όχι για να παράγουν ειδήμονες και τεχνοκράτες, αλλά για να εκκολάπτουν διανοούμενους, δηλαδή κριτικά σκεπτόμενους πολίτες.

Ένα από τα κεντρικά προβλήματα που εντοπίζεται υπό διαφορετικά κάθε φορά πρίσματα από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή διανόηση είναι η ισχυρή τάση απολιτικοποίησης των προβλημάτων και η υπαγωγή τους στο ιδεολόγημα του εκσυγχρονισμού των κοινωνιών στο πλαίσιο ενός παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.

Το επιχείρημα εδώ έχει περίπου ως εξής: τα πολιτικά εγχειρήματα μιας μικρής σχετικά ευρωπαϊκής χώρας είναι σχεδόν ανούσια όταν μπροστά τους έχουν οικονομίες γιγαντιαίων πληθυσμιακά ή γεωγραφικά κρατών (π.χ. Κίνα, Ρωσία). Εκσυγχρονισμός εδώ σημαίνει ένωση των μικρών για να αντιμετωπίσουν τους μεγάλους με τους όρους που επιβάλλει ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός. Όταν όμως μεταρρυθμίζεις την Ευρώπη για να αντιμετωπίσεις την Κίνα του μηδαμινού εργατικού κόστους, το αποτέλεσμα θα είναι ελάχιστα «ευρωπαϊκό» - αν μη τη λέξη αυτή μπορούμε ακόμα να εννοήσουμε κάτι παραπάνω από συνάθροιση μικρών και μεσαίων κρατών. Η συνάθροιση αυτή σχεδιάζεται από τα thinktanksτων τεχνοκρατών και των ειδημόνων, όχι των διανοουμένων, και προϋποθέτει το πάντρεμα της αρχής του πλούτου και της αρχής της επιστήμης. Στη σκηνή αυτοί οι διανοούμενοι δεν έχουν ουσιαστικό ρόλο, καθώς το μόνο που μπορούν να συνεισφέρουν είναι η κριτική, η αμφιβολία και, ενδεχομένως, η αμφισβήτηση, τρεις από τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις της δημοκρατίας.

Το πρώτο που έρχεται στο νου είναι η επιθυμία. Ως ατομικά ή συλλογικά υποκείμενα, χαρακτηριζόμαστε από αυτό που επιθυμούμε, από αυτό δηλαδή που δεν έχουμε ή που έχουμε αλλά με αρνητικό τρόπο: ως ελλείπον.

Αυτή η αρνητική διαλεκτική ισχύει και για τους διανοούμενού μας:η απουσία τους στις πολιτικές σκηνές χαρακτηρίζει αυτή την ίδια την πολιτική ως στερούμενη της διανόησης. Αυτή είναι η ταυτότητά της, όπως ήταν και στην πλατωνική πολιτική ουτοπία του φιλοσόφου-ηγεμονία, με τη διαφορά ότι ο Πλάτων, μέσω της δυνητικής ευκτικής έγκλισης του λόγου του, παραδεχόταν εμμέσως την απουσία ως τέτοια, ενώ στις σύγχρονες φιλελεύθερες δημοκρατίες ή απουσία συγκαλύπτεται με τη θεσμική ιδιότητα του διανοούμενου. Δεν ξέρω αν θα μπορούσε ένας FrancisFukuyamaνα ζήσει στην πλατωνική Αθήνα, αλλά είναι αποδεδειγμένο ότι μπορούν να ζήσουν σήμερα άλλοι όμοιοι του που φέρουν τη λεοντή της διανόησης, όχι όμως και το διακύβευμά της.
Υπό το πρίσμα αυτό οι φωνές του JurgenHabermasκαι του GunterGrassεναντίον της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη δεν ακούγονται πολύ δυνατά. Ακούγονται μόνο για να επιβεβαιώσουν την απουσία της διανόησης από τον ηγεμονική λόγο της νέας ολιγαρχικής νομιμότητας.

 [ΠΗΓΗ: Γιώργος Π. Πεφάνης, επίκουρος καθηγητής Θεατρολογίας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών – άρθρο που δημοσιεύτηκε στον ημερήσιο τύπο]

Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος: ωμή εικόνα της εκάστοτε συγκυρίας και όχι ευφάνταστη εικονοπλασία ποιητών

$
0
0
Όπως πολλά άλλα, και ο ψυχολογικός πόλεμος και ο πόλεμος της προπαγάνδας φαίνεται πως έρχονται από την ελληνική αρχαιότητα. Τηλεόραση και Διαδίκτυο δεν διέθεταν βέβαια οι πόλεις που βρίσκονταν σε περιστασιακή ή μόνιμη έχθρα. Τους αρκούσαν οι παροιμίες, οι ευτράπελες ιστορίες, τα ανέκδοτα, που δεν είναι όσο ακίνδυνα δείχνουν, αφού συχνά συμπυκνώνουν όχι απλώς προκαταλήψεις, αλλά βαριά μισαλλοδοξία (όπως τα σημερινά για μαύρους, Εβραίους, Τσιγγάνους κ.ά.).


Έτσι, λόγω της αθηναϊκής προπαγάνδας, οι Αβδηρίτες πέρασαν στην ιστορία σαν συνώνυμοι των ανοήτων, παρότι στην πόλη τους γεννήθηκαν ο Δημόκριτος και ο Πρωταγόρας,οι δε Θηβαίοι καταγράφτηκαν σαν απολίτιστοι. Όσο για τους Κρήτες, τους στιγμάτισαν οι ιστορίες για τον Λαβύρινθο και τον ανθρωποφάγο Μινώταυρο. «Τέρας αποτρόπαιο με μορφή μεικτή / και φύση διπλή, ταύρου κι ανθρώπου» δίδασκε από σκηνής ο Ευριπίδης. Κανένα τέρας δεν υπήρχε, λένε οι ιστορικοί, όπως οι Φιλόχορος, παρά ο Ταύρος, βάναυσος στρατηγός του Μίνωα.

Επικράτησε όμως η εικόνα του τραγωδού, εκτοπίζοντας την πληροφορία του ιστορικού. Αλλά δεν έφτανε αυτό. Οι Αθηναίοι, που διέθεταν τα πανίσχυρα μίντια της εποχής, τις Μούσες, την τραγική ποίηση συγκεκριμένα, κατάφεραν να σβήσουν ακόμα και την τιμητική γνώμη που είχαν για τους βασιλιάδες της Κρήτης οι πρωτοκορυφαίοι Ομηρος και Ησίοδος. Λέει ο Πλούταρχος, βιογραφώντας τον Θησέα: «Φαίνεται ότι μεγάλο κακό βρίσκει όποιον κάνει εχθρό του μια πόλη με φωνή και μούσα. «Mεγάλο βασιλιά» ονόμασε τον Mίνωα ο Ησίοδος. Και ο Όμηρος τον αποκάλεσε «σύντροφο του Δία». Και όμως. Τίποτα δεν τον ωφέλησαν όλα αυτά. Ήρθαν οι Τραγικοί και σκόρπισαν από τη σκηνή την άσχημη φήμη πως ήταν άνθρωπος κακότατος και βίαιος. Στα θέατρα της Aθήνας τον έβριζαν και τον κακολογούσαν συνεχώς».

Σήμερα ο ψυχολογικός και ο προπαγανδιστικός πόλεμος διεξάγονται με όπλο την ωμή εικόνα και όχι την ευφάνταστη εικονοπλασία των ποιητών.Η πληθώρα των καταγραφικών μέσων και οι απεριόριστες δυνατότητες ταχύτατης διάδοσης του αυθεντικού ή σκηνοθετημένου υλικού απελευθερώνουν τα χέρια των προπαγανδιστών· λίγο πριν έχει αποχαλινωθεί το μυαλό τους, που, εν ονόματι του τελικού σκοπού, πάντοτε «δίκαιου», σαρώνει κάθε ηθική αναστολή. Κομμάτι του ψυχολογικού πολέμου αποτελούν οι εικόνες με Δυτικούς στρατιώτες να μεταχειρίζονται με κτηνώδη περιφρόνηση Ασιάτες αιχμαλώτους. Η υπεροχή του λευκού αποτυπώνεται σε όλη την ιταμή δόξα της, για να «διδάξει» και να λειτουργήσει τελεσιγραφικά.

Και νά που ο ανθρωποφάγος Μινώταυρος ξανάπιασε δουλειά. Όχι σαν μύθος πια, αλλά σαν ήρωας σε ένα φιλμάκι αποθηρίωσης που πάγωσε την ανθρωπότητα, ή μάλλον ένα μεγάλο τμήμα της, για να είμαστε πιο κοντά στην αλήθεια. Το βίντεο καταγράφει μια φρικαλέα στιγμή από τον εμφύλιο της Συρίας, όπου εκτός από τους ανθρώπους πολεμούν αδυσώπητα και οι φήμες (εξ ου και η ομολογημένη αδυναμία διεθνών οργανισμών και μυστικών υπηρεσιών να σιγουρευτούν ποιος χρησιμοποίησε χημικά όπλα, αν τα χρησιμοποίησε): Ο αντικαθεστωτικός Αμπού Σακάρ ξεκοιλιάζει έναν στρατιώτη και προσποιείται ότι τρώει την καρδιά και το συκώτι του θύματος. Την επομένη δήλωσε στο Time ότι «και οι δύο πλευρές του εμφυλίου καταγράφουν τις βίαιες πράξεις τους σε βίντεο για να τρομοκρατούν η μία την άλλη», πρόσθεσε δε ότι έχει και δεύτερο βίντεο, όπου διαμελίζει με πριόνι άλλον στρατιώτη («Καθημερινή», 16 Μαΐου). Εδώ οι τεχνικές του ψυχολογικού πολέμου αντιστρέφονται: Δεν καταγράφεις τον αντίπαλό σου σαν δράστη φρικαλεοτήτων για να τον απαξιώσεις ηθικά, αλλά αυτοσκηνοθετείσαι σαν κανίβαλος για να τσακίσεις το ηθικό των εχθρών σου.

Δεν διάλεξε τυχαία την καρδιά και το συκώτι ο Αμπού Σακάρ.Στη γεμάτη σκιές ιστορία της ανθρωπότητας, οι εμπόλεμοι πάντοτε αυτά τα όργανα καταβρόχθιζαν, βέβαιοι ότι ιδιοποιούνται τη δύναμη του σκοτωμένου εχθρού. Ίσως στο κατώτερο στρώμα της συλλογικής μνήμης του θηρίου που λέγεται άνθρωπος έχουν διασωθεί λείψανα αυτής της κανιβαλικής τελετουργίας. Μιλώ για έναν κανιβαλισμό σκόπιμο, ιδεολογικό, θεωρητικοποιημένο, και όχι για την ανθρωποφαγία στην οποία εξωθεί η δεινή ανάγκη (δεν πάει καιρός που διαβάσαμε ότι κάπως έτσι σώθηκαν Ρώσοι ψαράδες που ναυάγησαν). Έγραφε σχετικά ο Παναγής Λεκατσάς, στο έργο «Η ψυχή: Η ιδέα της ψυχής και της αθανασίας της και τα έθιμα του θανάτου»: «Η θέση του συκωτιού ανάμεσα σε λογίς όργανα που λογιούνται τόποι της ζωτικής δύναμης και ψυχής· το παραγιόμισμά του από το αίμα που ’ναι τόπος της αιμοψυχής· κι ο σύνδεσμός του με τη χολή που σχετίζεται με κατάστασες ψυχικές (παράβαλε το ομηρικό χόλος και το υστερότερο, για την οργή, χολή), κάνουν έδρα της ζωτικής ψυχής και το Συκώτι. (...) Oι ντόπιοι μιας περιοχής του Σουδάν ξέρουν πως “το συκώτι είναι ο τόπος της ψυχής” κι έτσι το τρώνε ιερουργικά για να πάρουν τη “δύναμη” του ανθρώπου. (...) Πλήθος λαοί της Aσίας, της Aφρικής και της βόρειας Aμερικής τρώνε το συκώτι των σκοτωμένων οχτρών, με την ιδέα πως κερδίζουνε τη δύναμή τους. Oι Eσκιμώοι τρώγαν το συκώτι κεινού που σκοτώνανε, για να του αδυνατίσουν τη νεκροψυχή και να γλυτώσουν από την εκδίκησή του».

Η Ιστορία βρίθει επεισοδίων κατανάλωσης ανθρώπινης σάρκας όταν τίποτε από τα κανονικώς εδώδιμα δεν έχει περισωθεί. Η πρώτη καταγραφή, του Ηροδότου, ιστορεί ότι κατά την εκστρατεία του Πέρση βασιλιά Καμβύση στην Αιθιοπία η πείνα ανάγκασε τους στρατιώτες να φάνε έναν στους δέκα, διά κλήρου («εκ δεκάδος γαρ ένα σφέων αυτών αποκληρώσαντες κατέφαγον»). Και οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου, αλλά και οι Τούρκοι πολιορκημένοι του Ναυπλίου, της Μονεμβασίας και του Νεόκαστρου, αναγκάστηκαν, στην άκρα πείνα τους, να καταναλώσουν ανθρώπινες σάρκες. Τα Ενθυμήματα των αγωνιστών του ’21 περιέχουν συγκλονιστικές περιγραφές. Μία μόνο περικοπή, από τα Απομνημονεύματα του Γιαννιώτη πολεμιστή Αρτέμιου Ν. Μίχου, πολιορκημένου που σώθηκε κατά την Έξοδο: Ένας από τους αξιωματικούς της ειδικής επιτροπής, «εύρε εις απόκρυφόν τι μέρος τον μηρόν και άλλα μέλη παιδίου, φρίξας δε διά το εύρημα ηρώτησε την οικοδέσποιναν, παρ’ ης επληροφορήθη, ότι το παιδίον αυτό, αποθανόν εκ της πείνης, εχρησίμευσεν εις τροφήν των επιζώντων».

Δυστυχώς, η εξέλιξη του ανθρώπου οδήγησε στη ναρκισσιστική κινηματογράφηση των αθλιοτήτων του. Εάν αυτό είναι εξέλιξη. Και «εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», κατά τον τίτλο του Πρίμο Λέβι, μάρτυρα μιας από τις αγριότερες μορφές αποθηρίωσης· της ναζιστικής.

[ΠΗΓΗ: Παντελής Μπουκάλας, Υποθέσεις, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 26-05-2013]

Αλληλεγγύη στις αγωνιζόμενες γυναίκες της Χαλκιδικής / Solidarity with the struggling women in Halkidiki, Greece

$
0
0
Οι κάτοικοι της Χαλκιδικής αγωνίζονται εδώ και χρόνια ενάντια στις καταστροφικές εξορυκτικές δραστηριότητες, προκειμένου να προστατέψουν το περιβάλλον, την υγεία και τις οικονομικές δραστηριότητές τους. Ο κοινωνικός αυτός αγώνας έχει αντιμετωπιστεί με ακραία αστυνομική βία, κρατική καταστολή και δικονομικές αυθαιρεσίες.
People in Halkidiki, Greece, have been struggling for two decades against destructive mining, in order to protect the environment, health and traditional economic activities. This social struggle has been met with extreme police violence, state oppression and injustice. 

ΚΑΙΡΟΣ: Εξόρυξη εν χορδαίς και οργάνω


Νομίζω ότι το παρήγορο στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ είναι ότι έχασαν Γερμανοί. Την ώρα που στο Γουέμπλεϊ διεξαγόταν το χρυσό ματς, στην Ιερισσό της Χαλκιδικής χιλιάδες κόσμου τραγουδούσαν για μια εξόρυξη χρυσού που δεν θα γίνει ποτέ. Και θα αποτραπεί όχι επειδή αντιδρά ένα μικρό γαλατικό χωριό, που έλεγε κι ο ΔενΔιας-αλεύεται η δημόσια τάξη υπουργός ΔένΔιας, αλλά διότι οι τρελοί αυτοί Γαλάτες του Βορρά εκτός απ’ τις αυτονόητες αξίες για τις οποίες αγωνίζονται -το δάσος, το νερό, τον αέρα- διδάσκουν αξιοπρέπεια σε όλους μας.Υποψιάζομαι ότι στην τελική οι… Γερμανοί θα χάσουν και στις Σκουριές.

Απουσία έγραψαν οι ορδές του ΔένΔια. Δεν είναι του γλεντιού. Σε συναυλίες, χαρές και πανηγύρια στρίβουν α λα γαλλικά. Ξέρουν μόνο να συλλαμβάνουν αφισοκολλητές, να παραβιάζουν εξώπορτες και να μπουκάρουν στα σπίτια του κοσμάκη άγρια μεσάνυχτα και να βομβαρδίζουν με χημικά τα σχολεία της περιοχής εν ώρα μαθήματος. Οι ντόπιοι πάντως κατόρθωσαν να ρυθμίσουν υποδειγματικά την αυξημένη κυκλοφορία. Εθελοντές οδήγησαν εκατοντάδες πούλμαν και χιλιάδες Ι.Χ. που κατέφθασαν απ’ όλη την Ελλάδα στους προκαθορισμένους χώρους στάθμευσης. Ταλαιπωρία μηδέν.

Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, η Ματούλα Ζαμάνη, ο Φώτης Σιώτας, ο Γιάννης Αγγελάκας, ο Ντίνος Σαδίκης, ο Παύλος Παυλίδης, ο Δημήτρης Ζερβουδάκης και οι BMoviesπρόσφεραν μοναδικές στιγμές ανάτασης, κεφιού και συναισθήματος. Κι είχε κι ένα φεγγάρι! Συγκινητικό το μήνυμα του Μίκη Θεοδωράκη: «Θα ματώσουμε αλλά θα νικήσουμε»σημείωνε στο ρεφρέν ο συνθέτης. Όταν η τέχνη συναντιέται με την πραγματική ζωή, εξορύσσονται τα πολύτιμα κοιτάσματα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης από τις σκοτεινές στοές της συνείδησης.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, ο καιρός προμηνύεται αίθριος και σήμερα, με αραιές ή πυκνότερες συννεφιές κατά το απογευματάκι στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια. Λιακάδες θα μας ζεστάνουν και αύριο. Οι μεσημεριανές τοπικές νεφώσεις είναι πιθανόν να δώσουν πρόσκαιρες βροχές στα ηπειρωτικά. Ο σιροκολεβάντες έντασης 4 έως 6 και βαθμιαία στα δυτικά 7 με 8 Μποφόρ ευνοεί για ακόμη μια μέρα τη μεταφορά σκόνης από την Αφρική. Ανοδικά θα κινηθεί ο υδράργυρος.

Ιδιαιτέρως στάθηκε στον αγώνα των κατοίκων της Χαλκιδικής η παρεπιδημούσα στη χώρα μας Καναδή ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν. «Το μεταλλείο χρυσού των Σκουριών είναι μια άμεση απειλή για την ασφάλεια, την επιβίωση και την οικονομία και γι’ αυτό οι άνθρωποι αντιδρούν εξαιρετικά έντονα». Ήταν κεντρική ομιλήτρια στο Bfestτης Αντιεξουσιαστικής Κίνησης και συναντήθηκε με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει πρόβλημα με τα μικρά ονόματα. Δυσκολεύεται όμως κομμάτι με τα ξένα επίθετα. Και τα θεωρητικά μοντέλα. Μπέρδεψε έτσι τη λευκή ιέρεια της αντιπαγκοσμιοποίησης με τη μαύρη γαζέλα της πασαρέλας και την αποκάλεσε Ναόμι Κάμπελ. Αγνωστοι αι βουλαί…

 [ΠΗΓΗ: Μετέωρος meteoros@efsyn.gr ]

Αγαπώ μόνο την πατρίδα των ονείρων μου

$
0
0
Ο Ηρόδοτος έγραφε ότι ειρήνη είναι όταν τα παιδιά θάβουν τους γονείς. Πόλεμος είναι όταν οι γονείς θάβουν τα παιδιά τους.  Σήμερα θάβουμε τα όνειρα των παιδιών μας. Και ζούμε εμείς μαζί με τις Ερινύες. Σ’ αυτούς, λοιπόν, τους χαλεπούς καιρούς που η επικοινωνιακή λαίλαπα έχει επιβάλει μιας πεντάρας  ψευτοδιλήμματα… Πότε, πώς και ποιοι θα ξεφύγουν από τα έτοιμα καλούπια πολιτικού ρεαλισμού, και θα δημιουργήσουν τις απελευθερωτικές εκείνες συνθήκες, ώστε η νέα γενιά να κτίσει με νέα δικά της υλικά την καινούργια δική της πατρίδα;

ΕΠΙΟΡΚΗ πολιτική συγκυρία, μια κόλαση από ΣΩΤΗΡΕΣ:
Η δημοκρατία αιχμάλωτη των αγορών. Οι κυβερνήσεις ανίκανες να προστατεύσουν τους πολίτες από τη φτώχεια και την ανέχεια. Οι πολίτες σε απόσταση από την πολιτική. «Ενδιαφέροντες» καιροί, οι καιροί μας. Πώς φτάσαμε ως εδώ; Το ερώτημα τίθεται σχεδόν αυτόματα. Ωστόσο, αυτό που καθιστά μοναδικούς τους καιρούς μας, δεν σχετίζεται με το τι προηγήθηκε, αλλά με το τι πρόκειται να ακολουθήσει. Διότι, στην πραγματικότητα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια το αύριο αυτού του ύστατου σήμερα!
«Γιατί ν’ αναβάλουμε πάντα την ώριμη χρονολογία;»

Υπεροψία και Μέθη Εικόνας των Λέξεων («τρομάζεις όταν, ύστερα από πικρές δοκιμασίες, καταλάβεις πως μέσα μας υπάρχει μία δύναμη που μπορεί να ξεπεράσει τη δύναμη του ανθρώπου, τρομάζεις γιατί από τη στιγμή που καταλάβεις πως υπάρχει η δύναμη αυτή, δεν μπορείς πια να βρεις δικαιολογίες για τη ζωή σου τη χαμένη» ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ)


Πολύ πιο βαρύ από της εκροή πόρων στους δανειστές, από την καταστροφή του υλικού κεφαλαίου στην οικονομία της χώρας μας, από την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας είναι το τίμημα που πληρώνουμε με την καταστροφή του ανθρώπινου κεφαλαίου. Πίσω από κάθε νέο που παίρνει τον δρόμο της μετανάστευσης είναι οι αποταμιεύσεις μιας ζωής της οικογένειας και οι πόροι του ελληνικού κράτους από τη φορολόγηση των εργαζομένων. Αυτή την επένδυση εικοσαετίας οικογένειας και κράτους την παραλαμβάνει χωρίς τιμή, και ατιμωτικά για μας, η Γερμανία ή η Μεγάλη Βρετανία ή η Σουηδία.

Τα παιδιά μας, τα ανίψια, τα γειτονόπουλα δεν είναι «κεφάλαιο». Είναι η «ψυχή» μας. Είναι από τα μεγάλα κεφάλαια της ύπαρξής μας. Είναι τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας που τώρα γίνονται «πέτρινα».
Βλέπουμε νέους να έχουν χάσει την ελπίδα σε μια ηλικία που η αισιοδοξία έχει κανονικά ορθάνοικτα τα φτερά της.Βλέπουμε να τους προσβάλουν με τον πιο άγριο τρόπο προτείνοντάς τους δουλειές χωρίς μισθό. Βλέπουμε τις σύριγγες να φυτρώνουν στα πάρκα σαν παπαρούνες. Βλέπουμε κάποια παιδιά από τη γενιά του Δεκέμβρη του 2008 που σαν τον Τειρεσία, με το ένστικτό της προείδε τον κατακλυσμό, να κυνηγούν με καντρόνια τις νύχτες τους μετανάστες. Βλέπουμε τους νέους να φοβούνται να κάνουν οικογένεια και να φέρουν παιδιά σε ένα κόσμο όλο ματαιώσεις και στερήσεις. Τους βλέπουμε να γυρίζουν ηττημένοι στο παιδικό τους δωμάτιο από το οποίο νόμιζαν ότι απελευθερώθηκαν. Τους βλέπουμε να γίνονται γέροι πριν από μας. Τους βλέπουμε να χάνουν από την αχρησία κάθε ικανότητα και ειδίκευση που με τόση προσπάθεια και πίεση απόκτησαν. Τους βλέπουμε να χάνουν το νόημα στη ζωή τους πριν ακόμα αρχίσει να γίνεται δική τους .

Τους βλέπουμε να αποκαλύπτουν μετά δύο δεκαετίες ότι τελικά ο λύκος έφαγε την Κοκκινοσκουφίτσα.Τους βλέπουμε αβοήθητους μέσα στα πειραματικά εργαστήρια των εταιριών δημοσκοπήσεων. Τους βλέπουμε να λαχταρούν αυτό που η αριστερά πάντα κατάγγελλε, μια Ελλάδα σερβιτόρων, μια οποιαδήποτε δουλειά παρά τα μεταπτυχιακά τους και να μη τους πετάξουν σε μια βδομάδα στο δρόμο σα σκυλιά. Τους βλέπουμε να τους πλησιάζουν αποπλανητικά οι αλχημιστές και κλόουν κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, να τους ψιθυρίζουν γλυκά στο αυτί «το ευρώ είναι το εθνικό μας νόμισμα», «εμείς είμαστε πολύ μάγκες στις διαπραγματεύσεις», και στις αγωνίες τους να απαντάνε κυνικά με ψέματα και διαψεύσεις. Τους βλέπουμε όταν βρίσκονται ως φοιτητές ή εργαζόμενοι σε ευρωπαϊκές χώρες να τους φτύνουν προσβολές και υπαινιγμούς κατάμουτρα, γιατί είναι ελληνίδες και έλληνες.

Σε αυτή την εποχή πολιτικής αντιπαράθεσης με τη Γερμανία, εμάς εδώ μας εκφράζουν απόλυτα τα λόγια ενός εντελώς παρεξηγημένου ως αντιδραστικού και ολοκληρωτικού, βασανισμένου από τη ζωή εικονοκλαστικού φιλόσοφου από τη Γερμανία, του Friedrich Nietzsche:

«Αγαπώ μόνο την πατρίδα των παιδιών μου, την άγνωστη, στις μακρινές θάλασσες: αυτήν το καράβι μου θα αναζητά πάντα και πάντα».

 «μας γέρασαν προώρως, Γιώργο το κατάλαβες;» («περάσαμε κάβους πολλούς πολλά νησιά τη θάλασσα που φέρνει την άλλη θάλασσα, γλάρους και φώκιες. Και τα κουπιά χτυπούσαν το χρυσάφι του πελάγου»)

Πόσος καιρός επέρασε από το νερό; Ήσυχα ρώτησε ο κήρυκας. Έγειρε κι εκοιμήθη…

περισσότεροι στοχασμοί/ προβληματισμοί για ένα σχέδιο B (με ΚΛΙΚ στα…):

Έληξε η αμφισβήτηση. Αποφανατίστηκαν οι επαναστάσεις. Καταγγέλθηκε η απάτη κάθε «πρωτοπορίας». Μια οργιαστική Σιγή βλάστησε σ’ όλες τις ρωγμές. Κοιτάξτε αυτούς τους νεαρούς των δεκαπέντε- δεκαεφτά χρόνων. Κοιτάξτε τους καλά. Προσέξτε την Κατήφεια τους. Την νεκρική τους απάθεια, τη σιωπή τους, τη δύσαρθρη ομιλία τους, τη δύσθυμη σκληρότητά τους. Προσέξτε πόσο Ακίνητος είναι αυτός ο Νέος Άνθρωπος. Πόσον Αμίλητο Φόνο κουβαλάει μέσα του….(Γιώργος Χειμωνάς).

«Μαζέψαμε σιγά-σιγά τα πράματά μας. Και βγήκαμε απ' την πόρτα χωρίς να πούμε λέξη» (παράλληλοι μονόλογοι: Βαλαωρίτης vs Σαμαράς)

$
0
0
«Δεν του 'μενε ούτε ίχνος αυτοσεβασμού. Διέσχιζε τη ζωή του με το απαθές βλέμμα ενός υποταγμένου. Με το απλανές βλέμμα ενός υπνωτισμένου. Του 'χε μπει η ιδέα ότι αυτό ήταν και τίποτ' άλλο». Θα μπορούσε να μεταχειριστεί αυτό το απόσπασμα από ποίημά του, για να προσδιορίσει τον Ελληνα της κρίσης ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης


Ο Νάνος Βαλαωρίτης είναι ένας μεγάλος της ποίησης και μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη οι τελευταίοι της γενιάς του '30. Αν μη τι άλλο, του οφείλουμε σεβασμό... Ο Αντώνης Σαμαράς είναι ένας τυχαίος πολιτικός που δεν έχει δουλέψει ποτέ στη ζωή του και μαζί με τους υπουργούς του ξεπουλά την Ελλάδα. Ως εκ τούτου, δεν του οφείλουμε τίποτα... Δείγματα του χαρακτήρα, της προσωπικότητας, της παιδείας και της κουλτούρας των δύο ανδρών αποτελούν οι επιστολές που αντάλλαξαν. Ο κ. Βαλαωρίτης απευθύνεται στον πληθυντικό στον πρωθυπουργό και με απόλυτο σεβασμό στο θεσμικό του ρόλο.  Ο κ. Σαμαράς απαντά στον ενικό στον ποιητή και κατηγορώντας τον ότι «δεν έχει σωστή πληροφόρηση». Ο κ. Βαλαωρίτης εκφράζει με ευγένεια και νηφαλιότητα την ανησυχία του για την εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής και την αγωνία του για τη χώρα. Ο κ. Σαμαράς απαντά αυτάρεσκα και απαξιωτικά, αποφεύγοντας, μάλιστα, να μιλήσει επί της ουσίας. Αντ' αυτού, καταγγέλλει την Αριστερά για «ιδεολογική τρομοκρατία». Αυτές οι δύο επιστολές είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ποιοι άνθρωποι αξίζουν και η κοινωνία της αποχαύνωσης τους αγνοεί ή τους έχει στο περιθώριο και ποιοι είναι ανάξιοι και οι αποχαυνωμένοι τους εμπιστεύονται με την ψήφο τους... Από τη μία ο ποιητής Νάνος και από την άλλη ο πολιτικά νάνος!  Επί της ουσίας, ο πρωθυπουργός διόλου δεν προβληματίστηκε από τις επισημάνσεις του κ. Βαλαωρίτη για το ρατσισμό και τη Χρυσή Αυγή. Απόδειξη, οι διατάξεις που έφερε στη Βουλή το κόμμα του για τροποποίηση του υπάρχοντος νομικού πλασίου, σε μια απέλπιδα προσπάθειά του να μην ψηφιστεί ένας σύγχρονος, σοβαρός και αποτελεσματικός αντιρατσιστικός νόμος κι έτσι βρεθούν εν κινδύνω τα έως τώρα στο απυρόβλητο ακροδεξιά φιλαράκια του [απόσπασματα από το ΦΟΥΑΓΙΕ του Γιώργου Τζεδάκη στη σαββατιάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ].

Βαλαωρίτης στον Σαμαρά: Συγγνώμη, δεν μπορώ να κάνω διάλογο με πολιτικό
Την ανταπάντησή του στον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά και την επιστολή που εκείνος εξέδωσε αναφερόμενος στον ποιητή και τα γραφόμενά του περί ραγδαίας ανόδου της Χρυσής Αυγής, ρατσισμού και επιτακτικής ανάγκης για στηλίτευση ξενοφοβικών φαινομένων, έδωσε ο κ. Νάνος Βαλαωρίτης, μιλώντας αποκλειστικά στο Newpost.gr.


«Δεν μπορώ να κάνω διάλογο με πολιτικούς, η απάντηση του κυρίου Σαμαρά ήταν μια άμυνα.Μίλησε χρησιμοποιώντας τη γλώσσα των πολιτικών, εγώ μιλώ μια άλλη γλώσσα...», ανάφερε ο σπουδαίος ποιητής και άνθρωπος των Γραμμάτων, κάνοντας παράλληλα λόγο για «καλλιτέχνες που έχουν κυριευθεί από φόβο» και μια Ελλάδα που έχει καταντήσει «Πικρό Καρναβάλι». Άλλη η γλώσσα των ποιητών λοιπόν και άλλη των πολιτικών. Ίσως γι' αυτόν ακριβώς τον δημόσιο λόγο λέει για την Κική Δημουλά: «την θεώρησαν ρατσίστρια; Ε όχι... Είναι ηλίθιο να λέγονται δημόσια τέτοια πράγματα!». Και ίσως γι' αυτό μιλάει για τη σιωπή των καλλιτεχνών και το μόνο πολίτευμα των ελεύθερων ανθρώπων: τη δημοκρατία.
Διαβάστε τη συνέντευξή του με μια ανάσα! Γιατί μόνο ένας ποιητής μπορεί να λέει μεγάλες αλήθειες σε τόσο μικρό χώρο…

- Ο κ. Σαμαράς ανταπάντησε στην επιστολή σας και ξεκαθάρισε για μία ακόμη φορά τις θέσεις του κόμματός του απέναντι σε φαινόμενα ρατσισμού, τονίζοντας συγχρόνως ότι στηλίτευσε έντονα την παρουσία και τις θέσεις της Χρυσής Αυγής σε κάθε του δημόσια ομιλία. Νιώθετε ικανοποιημένος από την απάντησή του;
«Την περίμενα την απάντηση του κ. Σαμαρά. Ήταν λογικό να απαντήσει με αυτόν τον τρόπο. Συγγνώμη, αλλά δεν μπορώ να κάνω διάλογο με έναν πολιτικό. Καταλαβαίνω ότι ως πολιτικός είναι αναγκασμένος να αμυνθεί. Η απάντησή του ήταν μια άμυνα για τις θέσεις του κόμματός του. Ανταπάντησε με γενικεύσεις. Ο κ. Σαμαράς χρησιμοποιεί τη γλώσσα των πολιτικών. Εμένα μου είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξω διάλογο με τη γλώσσα των πολιτικών. Δε μπορώ να το κάνω αυτό. Καταλαβαίνετε; Διαφέρουμε στον τρόπο με τον οποίον μιλάμε. Εγώ δεν έχω να υποστηρίξω θέσεις πολιτικές. Έχω μόνο γνώμη και εμπειρία και αυτά εκφράζω. Πάντως, θεωρώ ότι μου έκανε τιμή που απάντησε, διότι είναι πολύ σπάνιο πρωθυπουργός να απαντά δημόσια σε επιστολή. Δεν περίμενα βέβαια ότι θα μου απευθυνθεί σε τέτοιο φιλικό τόνο, ακριβώς επειδή δεν γνωριζόμαστε προσωπικά».

- Τι σας οδήγησε στο να στείλετε μια επιστολή αγανάκτησης προσωπικά στον πρωθυπουργό της χώρας;  «Μα δεν είναι η πρώτη επιστολή. Ξέρετε πόσα ανάλογα άρθρα έχω γράψει από το 2010; Τουλάχιστον 15 - 20 άρθρα τα οποία θα βγουν και σε βιβλίο προσεχώς. Σας ρωτάω όμως: Ποιος τα διαβάζει αυτά τα κείμενα; Γράψε λοιπόν ένα γράμμα στην κορυφή, στον άνθρωπο που κυβερνά αυτή τη στιγμή τη χώρα, για να ακουστείς. Η συγκεκριμένη επιστολή στάλθηκε στον πρωθυπουργό πριν τρεις εβδομάδες. Ναι, η αγανάκτησή μου έχει εκτοξευθεί γιατί διαπιστώνω ότι δεν ακούγεται τίποτα από αυτά που λέω. Οι εφημερίδες και τα ΜΜΕ έχουν τους υποτακτικούς τους, οι πολιτικοί βγαίνουν ολημερίς στα παράθυρα, κανείς δεν ακούει έναν άνθρωπο των Γραμμάτων σαν εμένα». 

-  Γιατί δεν μιλάνε συχνά σήμερα οι πνευματικοί άνθρωποι; Γιατί δεν ορθώνουν λόγο και ανάστημα;  
«Γιατί όλοι οι δικοί μας καλλιτέχνες φοβούνται να μιλήσουν. Έξω, στην Ευρώπη οι καλλιτέχνες είναι πιο συνηθισμένοι στο να παίρνουν θέση απέναντι στα πολιτικά γεγονότα. Σας βεβαιώνω ότι οι ποιητές στο εξωτερικό έχουν σαφή θέση και άποψη και την εκφράζουν δημόσια. Με τον λόγο τους επηρεάζουν τις κυβερνήσεις. Ακόμη και στη Γερμανία, βλέπουμε Γερμανούς συγγραφείς να μιλάνε ελεύθερα. Εμείς γιατί δεν μιλάμε...;»

 - Τι φοβούνται ακριβώς κ. Βαλαωρίτη;
«Κοιτάξτε... Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα. Οι λατινοαμερικάνοι τρέφουν μεγάλο σεβασμό στους συγγραφείς τους και συχνά τους κάνουν πρέσβεις, ακόμη και πρωθυπουργούς. Εμείς δεν έχουμε σεβασμό στους συγγραφείς και στους καλλιτέχνες μας. Σήμερα θεωρούμε τους καλλιτέχνες μας λαπάδες. Ο μέσος Έλληνας δεν σέβεται τον διανοούμενο ή τον καλλιτέχνη ή τον συγγραφέα. Οι καλλιτέχνες της Λατινοαμερικής έχουν θάρρος και δημοσιεύουν ελεύθερα τις γνώμες τους. Οι δικοί μας καλλιτέχνες δεν έχουν. Νομίζω ότι περισσότερο απ΄ όλα είναι θέμα αυτοπεποίθησης. Είμαστε πολύ ανασφαλείς και ως άνθρωποι και ως καλλιτέχνες. Και δεν τολμάμε διότι φοβόμαστε πως ίσως γελοιοποιηθούμε. Καταλαβαίνετε, από τι πάσχει ο σύγχρονος Έλληνας; Φοβάται την γελοιοποίηση περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Φοβάται μην λοιδορηθεί, μην αρχίσουν να τον κοροϊδεύουν. Όλα αυτά ισχύουν και για τους Έλληνες καλλιτέχνες, γι΄ αυτό και δεν τολμάνε να πουν δημόσια κάποια λόγια».  

- Πιστεύετε ότι η Νέα Δημοκρατία φλερτάρει όντως με την ακροδεξιά;
«Ναι υπάρχει ένα φλερτ μεταξύ τους αλλά είναι στα πλαίσια της μικροπολιτικής και μάλιστα της λανθασμένης. Διότι μην ξεχνάμε το χάσμα μνημονιακών και αντιμνημονιακών. Υπάρχει βαθύ χάσμα ανάμεσα σε αυτά τα δύο στρατόπεδα. Γιατί οι αντιμνημονιακοί αποκλείεται να επισέλθουν στους μνημονιακούς, δεν θα μεταφερθούν ψήφοι αντιμνημονιακών σε μνημονιακούς και αυτό η κυβέρνηση το ξέρει πολύ καλά».  

- Αυτή τη στιγμή ως χώρα βαδίζουμε σε ένα σκοτεινό τούνελ. Θα δούμε φως; Υπάρχει τρόπος να σωθεί τελικά αυτός ο τόπος;
  «Υπάρχει μόνο ένας τρόπος και αυτός είναι να αλλάξει η Ευρώπη. Να αλλάξει δηλαδή αυτή η πολιτική πορεία της λιτότητας, η οποία μας έχει καταστρέψει.Μας οδηγεί στην καταστροφή με μαθηματική ακρίβεια, πρέπει κάποια στιγμή να το συνειδητοποιήσουμε αυτό. Και όχι μόνον εμάς. Και την Ισπανία και την Πορτογαλία και την Ιταλία και όλες τις χώρες που μπορεί κανείς να φανταστεί αυτή τη στιγμή. Πρέπει λοιπόν πρώτα απ΄ όλα να αλλάξει η Ευρώπη και μετά να αλλάξουμε λίγο και εμείς. Για παράδειγμα να μην έχουμε πλέον αυτή την άθλια γραφειοκρατία, η οποία μας ταλαιπωρεί μέρα νύχτα».

- Τι διορθώσεις θεωρείτε πως επιδέχεται η Δημοκρατία μας, ως πολίτευμα;

  «Η Δημοκρατία μπορεί πάντοτε να βελτιωθεί. Με καινούργιους νόμους αλλά και νέες πρακτικές. Αλλά να εφαρμόζονται αυτοί οι νόμοι τους οποίους νομοθετούν. Νομοθετούμε έναν νόμο για τον ρατσισμό; Να τον εφαρμόζουμε κιόλας στην πράξη, όχι μόνο στη θεωρία. Ο κ. Σαμαράς μίλησε για νόμους κατά του ναζισμού αλλά αυτοί οι νόμοι δεν έχουν ποτέ εφαρμοστεί στην πράξη. Αυτοί οι νόμοι υπάρχουν αλλά κινούνται στα ράφια, μέσα στα πρακτικά της Βουλής. Δεν είναι όμως Δημοκρατία αυτή. Τη Δημοκρατία μας πρέπει να τη βελτιώσουμε, όχι να την ανατρέψουμε. Αυτό είναι και το μεγάλο λάθος των Αριστερών. Θέλουν να ανατρέψουν τη Δημοκρατία, όχι να τη βελτιώσουν. Μόνο η Δημοκρατία επιτρέπει την απόλυτη ελευθερία, όλα τα άλλα πολιτεύματα είναι θεωρητικά»

- Πρόσφατα είδαμε να κατηγορούν μια άλλη μεγάλη εκπρόσωπο των Ελληνικών Γραμμάτων, την κα. Κική Δημουλά, για ρατσιστικό λόγο. Επρόκειτο θεωρείτε για μία στοχευμένη επίθεση - σημείο των καιρών μας;
  «Θεώρησαν την Κική Δημουλά ρατσίστρια. Ε όχι... Είναι ηλίθιο να λέγονται δημόσια τέτοια πράγματα. Δεν μπορείς να κατηγορήσεις μια γυναίκα που παραπονέθηκε επειδή δεν υπάρχει ελεύθερο παγκάκι να καθίσει. Μόνο αυτό έχω να πω».

 - Ως εκπρόσωπος της Τέχνης και των Γραμμάτων, άνθρωπος διορατικός, τι εικόνες βλέπετε από το μέλλον;
 «Να σας πω κάτι; Είμαι μαχητής. Όλη μου τη ζωή πολεμάω εναντίον των φασιστικών καθεστώτων. Δεν βλέπω ένα μέλλον καταστροφικό. Βλέπω πως αν πολεμήσουμε, θα κερδίσουμε. Αλλά πρέπει να πολεμήσουμε, δεν γίνεται διαφορετικά. Αυτό πρέπει να το καταλάβουν όλοι οι Έλληνες, χρειαζόμαστε σθένος και μαχητικό πνεύμα. Να μην αφήνουμε κάτι τέτοια μορφώματα, όπως η Χρυσή Αυγή, να μας υπερκεράσουν».
 
- Είναι ο εκφοβισμός το μεγάλο όπλο της Χρυσής Αυγής;
 «Είναι τρομοκράτες. Λειτουργούν με ένα σύστημα τρομοκρατικό. Γιατί να ανεχθούμε αυτούς τους τρομοκράτες ανάμεσά μας; Εδώ δεν ανεχθήκαμε την 17η Νοέμβρη, αυτούς θα ανεχτούμε; Αυτή τη στιγμή, ακόμη και τα αριστερά κόμματα έχουν απαξιώσει την τρομοκρατία από το πρόγραμμά τους. Θεωρούν ότι ο αγώνας γίνεται συλλογικά και όχι με περίστροφα και βόμβες. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τη Χρυσή Αυγή, αλλά τι να συζητάμε; Ένα τρομοκρατικό μόρφωμα είναι, το οποίο πρέπει να ξεριζώσουμε ολοκληρωτικά από τη ζωή μας».

- Αν γράφατε ένα ποίημα για τη σημερινή Ελλάδα, για τις ανοιχτές πληγές της που αιμορραγούν, τι τίτλο θα βάζατε;  
«"Το πικρό καρναβάλι".Ναι σήμερα η εποχή μας μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηρισθεί, μονάχα ως ένα Πικρό Καρναβάλι.Η δημιουργικότητα που μας χαρακτηρίζει βλέπουμε ότι πικρίζει σιγά σιγά. Με τον συγκεκριμένο τίτλο εννοώ ότι η εποχή μας έχει γίνει τελείως χαώδης και παράλογη, αλλά δεν παύει να είναι ένα καρναβάλι. Να έχει μία αισθητική πλευρά δηλαδή, η οποία μπορεί να κυριαρχήσει. Τον Σεπτέμβριο μάλιστα θα κυκλοφορήσω ένα βιβλίο μου με ποιήματα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, το οποίο θα φέρει τον συγκεκριμένο τίτλο». 
  
                          
Μην ξεχνάμε ποιος είναι ο Νάνος Βαλαωρίτης
«Χίλιες φορές αλίμονο στη ομορφιά του κόσμου»αναστενάζει ο ποιητής με λέξεις που δε χωρούν στην πλάση για να θυμίζει πως η χώρα αυτή έβγαζε και θα βγάζει ποίηση, όσο αντιποιητικοί κι αν είναι οι καιροί της. Ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης γεννήθηκε το 1921 στη Λωζάνη της Ελβετίας και είναι ποιητής και συγγραφέας, ως συνεχιστής δισέγγονος του μέγα Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Σπούδασε νομικά, αγγλική και γαλλική φιλολογία στα πανεπιστήμια των Αθηνών, Λονδίνου, Σορβόνης. Ανάμεσα σ' άλλα μεταφράζει μοντέρνους Έλληνες ποιητές στα αγγλικά όπως ο Ελύτης και ο Εμπειρίκος. Το 1947 εκδίδει την Τιμωρία των Μάγων, την πρώτη του ποιητική συλλογή, στο Λονδίνο. Από το 1954 μέχρι το 1960 συμμετέχει στην ομάδα των σουρεαλιστών του Παρισιού. Το 1960 επιστρέφει στην Ελλάδα, και ανάμεσα 1963 και 1967 είναι ο εκδότης και διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού Πάλι. Όταν η χούντα έρχεται στην εξουσία το 1967, νιώθει πως δεν έχει άλλη επιλογή παρά να αυτοεξοριστεί, έτσι το 1968 ταξιδεύει στις ΗΠΑ όπου και διδάσκει συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργικό γράψιμο στο πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο, μια θέση που κράτησε για 25 χρόνια. Το 1983 βραβεύεται με το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του "Μερικές γυναίκες", ενώ είχε αρνηθεί ανάλογη βράβευση το 1958. Το 1976 είχε, επίσης, αρνηθεί την πρόταση να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το Δεκέμβριο του 2009 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολo του έργου του. Και όλα αυτά για έναν αγωνιστή ενάντια δυναστών με μόνο του όπλο τις προσωπικές αρνήσεις και τις λέξεις. Γιατί όπως μας είπε σ' αυτήν τη συνέντευξη, παραδεχόμενος ότι οι δημοσιογράφοι δεν του ζητάνε τη γνώμη του, «είμαι μαχητής. Όλη μου τη ζωή πολεμάω εναντίον των φασιστικών καθεστώτων».
Πηγή: newpost.gr

κι ένα σχόλιο του Δημήτρη Σεβαστάκη για την πρώτη επιστολή Βαλαωρίτη στον πρωθυπουργό: «Υπογραφή με άλλοθι»
… Το σίγουρο είναι ότι η επιστολή του Νάνου Βαλαωρίτη θα είχε μικρότερη δραστικότητα, εάν διαβαζόταν προηγουμένως και ευρέως η ποίησή του. Εάν δηλαδή η τάξη της ποίησης, οι οξείς υπαινιγμοί, ο ελεύθερος ρεαλισμός ρύθμιζαν αυτά που δεν μπορεί η τρέχουσα πολιτική και ο διάχυτος μικροπολιτισμός των συμπεριφορών…

Η Ελλάδα δεν περιμένει τον Βαλαωρίτη, γιατί αγνοεί την ποίηση, πρωτίστως τη γλώσσα, εξόχως την εννόηση. Έτσι δεν μπορεί να διδαχτεί και έτσι ακριβώς παράγει και νομιμοποιεί και εξουσιοδοτεί τα νεοφασιστικά μορφώματα, αλλά κυρίως τη διασπορά της νεοφασιστικής μεταφυσικής σε όλο το πολιτικό και κοινωνικό σώμα. Γιατί το φαινόμενο του νεοφασισμού (το έχω ξαναγράψει σε αρκετά άρθρα μου) είναι ευρύτερο, διαρκέστερο και υπερνομικό. Είναι ηθικό. Ο νεοφασισμός θεμελιώνεται ως ηθική κατηγορία, ως λαϊκή αξιωματική, ως αυτόματη ανάκληση. Εκφράζεται με τους ξυλοδαρμούς μεταναστών και το ενέσιμο πολιτικό body building, αλλά διατρέχει το συλλογικό υποσυνείδητο, ως συμβολική «απάντηση» και ψυχική «στήριξη», απέναντι στο διάχυτο και ακατανόητο «κακό που μας βρήκε». Γιατί η κοινωνική ανάπτυξη που επελέγη θεωρεί το «κακό» αδιανόητο και γιατί το ιδανικό της διαρκούς ηδονοθηρικής και πλουτιστικής προόδου, που δόμησε το μεταπολεμικό καπιταλισμό, διέστρεψε κάθε έννοια βελτίωσης, κάθε έννοια κοπιώδους ανέλιξης, κάθε έννοια μετριοπάθειας και αναστοχασμού.

Το «κακό» είναι αδιανόητο από το ακραιφνές βλέμμα μιας αφόρητης και αγράμματης και ακάματης πολιτισμικής έπαρσης, που αφού απέσπασε το αγαθό από τη χρηστική του σημασία, αφού το συμβολοποίησε ως ισοδύναμο κοινωνικής ισχύος και ηθικής τελείωσης, τώρα το μεταστρέφει σε είδος κοινωνικής ενοχής, σε όχημα απονοηματοδότησης και συντριβής. Ο διάλογος ποιητή και πρωθυπουργού είναι διάλογος κωφών, αφού εξουσιοδοτούν δύο διαφορετικά εννοιολογικά σύμπαντα.Ένας ηλικιωμένος ανθρωπισμός και οι παραστάσεις του αντιφασιστικού πολέμου δεν μπορούν να συναλλαχθούν με τις σύνθετες διαμεσολαβήσεις της τρέχουσας πολιτικής αργκό. Το νομοσχέδιο κατά του ρατσισμού, οι νομικές βελτιώσεις, τα αντινομοσχέδια και οι υποπαράγραφοι πάνε να ρυθμίσουν αυτό που ολόκληρη η πολιτική επιτέλεση κτίζει και επιμελείται: την εξαχρείωση και την εξοικονόμηση και όχι την περίσκεψη.

Η μαζική θεσμική και πολιτική βία δεν απομορφώνει αλλά παραμορφώνει. Δεν οδηγεί τα πλήθη στο νεοφασιστικό άντρο, αλλά τεκμηριώνει το νεοφασισμό ως μια έγκυρη και ισόκυρη πολιτική δυνατότητα. Γιατί αν απλώς απονομιμοποιείς αυτό που πολιτικά θεμελιώνεις, τότε σκίζεις στα δύο το δίκαιο από τη δικαιοσύνη. Και ξέρουμε από την ιστορία ότι αυτή η τομή παρήκμασε τον κόσμο -βεβαίως θέρμανε την οικονομία και απόξεσε τη μνήμη. «Την τελευταία στιγμή εισήχθη Μια μετατροπή στο νόμο. Ο νόμος ψηφίστηκε αργά Τη νύχτα με την παρουσία λίγων μόνο αντιπροσώπων Στην αίθουσα»….
 [ΠΗΓΗ: Δημήτρης Σεβαστάκης, Ζωγράφος, αν. καθηγητής ΕΜΠ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ Σάββατο 1 Ιουνίου 2013]


Σε Δημοκρατίες αιχμάλωτες των αγορών, Αγαπώ μόνο την πατρίδα των ονείρων μου (με ΚΛΙΚ εδώ η Ανοιχτή επιστολή του ποιητή στον πρωθυπουργό)

Ατελέσφορη η καταγγελία όταν οι καταγγέλλοντες είναι πρωταίτιοι των καταγγελλομένων

$
0
0
Σε κοινωνίες χωρίς συμπλέγματα επαρχιώτικης επίδειξης «προοδευτικών» αντιλήψεων, είναι αδιανόητη η παρουσία στο Κοινοβούλιο κομμάτων ολοκληρωτικής ιδεολογίας… Αλλά το πρόβλημα της ελλαδικής κοινωνίας σήμερα δεν είναι η Χρυσή Αυγή – σε κάθε κοινωνία υπάρχει κάποιο ποσοστό ψυχικά προβληματικών ή ανώριμων ατόμων (δυσοίωνο σημάδι και δεδομένο με απρόβλεπτες συνέπειες)… Οφείλουμε όμως ν’ αναζητήσουμε και να εντοπίσουμε απροκατάληπτα τα κίνητρα αυτών των ψηφοφόρων, διότι, μόνο αν εκλείψουν τα κίνητρα, μπορεί να τιθασευτεί πολιτικά και το σύμπτωμα


Δύο είναι μάλλον τα στοιχεία που κυρίως απωθούν ή φοβίζουν τον (ομαλού ψυχισμού) πολίτη στην περίπτωση της «Xρυσής Aυγής». H χιτλερική ιδεολογία και η μεθοδική, έμπρακτη βαναυσότητα.
H νεωτερική «δημοκρατία» αρέσκεται να είναι μεγαλόψυχη:Οι λαοί που τη γέννησαν ξέρουν, από πείρα οδυνηρή, σε ποια τυραννία οδηγεί ο έλεγχος των φρονημάτων και κάθε κανόνας «ορθότητας» απόψεων, ιδεών, πεποιθήσεων. Γι’ αυτό στη νεωτερική «δημοκρατία» δεν απαγορεύονται ούτε και ιδεολογίες που παρήγαγαν, χρησιμοποίησαν ή δικαιολόγησαν φρικώδη εγκλήματα, εφιάλτες απανθρωπίας, βασανισμό εκατομμυρίων ανθρώπων – ο ναζισμός, ο φασισμός, η λενινιστική, σταλινική, μαοϊκή εκδοχή και πρακτική του μαρξισμού. Όσοι ασπάζονται αυτές τις ιδεολογίες της απανθρωπίας (και υπάρχει σε κάθε κοινωνία κάποιο ποσοστό ψυχικά προβληματικών ή ανώριμων ανθρώπων) έχουν το δικαίωμα να οργανώνονται και σε συλλόγους, σε σωματεία – όχι όμως σε κόμματα. Τους απαγορεύεται να χρησιμοποιούν τις πολιτικές ελευθερίες, που εξασφαλίζει η «δημοκρατία», ως μέσο για να την ανατρέψουν, να υπονομεύουν το συνταγματικά κατοχυρωμένο (με «κοινωνικό συμβόλαιο» της πλειοψηφίας) πολίτευμα της χώρας. Σε κοινωνίες χωρίς συμπλέγματα επαρχιώτικης επίδειξης «προοδευτικών» αντιλήψεων, είναι αδιανόητη η παρουσία στο Κοινοβούλιο κομμάτων ολοκληρωτικής ιδεολογίας.
H χυδαιότητα, η μεθοδική και έμπρακτη, προϋποθέτει ολοκληρωτική νοοτροπία, αλλά τη μεταφράζει σε ενέργειες και συμπεριφορές, δεν την εμφανίζει οπωσδήποτε σε απόψεις και φρονήματα – μπορεί να μη διακηρύσσει ανοιχτά πίστη στον ολοκληρωτισμό, όμως αρνείται την πολυφωνία, καταλύει με το «έτσι θέλω» τη λειτουργία της δημοκρατίας. Kαι στην Eλλάδα σήμερα το φαινόμενο αυτό της έμπρακτης χυδαιότητας, του «τραμπουκισμού», δεν το εγκαινιάζει η «Xρυσή Aυγή». Το βρήκε η X.A. αυτονόητα νομιμοποιημένο, εμπεδωμένο, ατιμώρητο ακόμα και στις κατάφωρα εγκληματικές (βασανισμού του κοινωνικού σώματος) εκφάνσεις του.

Κάθε τραμπουκισμός πιστεύει ατράνταχτη τη λογική του. Το να χτίζουν στο γραφείο του τον καθηγητή που διαφωνεί μαζί τους, είναι για τους φοιτητές του κόκκινου ολοκληρωτισμού αυτονόητη «φάση αγώνα» του «φοιτητικού κινήματος». Το ίδιο και το να διαλύουν βίαια συνεδρίες εκλογικών σωμάτων, για να αποτρέψουν την εκλογή καθηγητή που η κομματική τους «γραμμή» δεν τον εγκρίνει.

Οι «καταλήψεις» δημόσιων κτηρίων, γραφείων, οδικών κόμβων, λιμανιών, που έγιναν καθημερινή πρακτική συνδικαλιστικού γκανγκστερισμού στις δεκαετίες της μεταπολίτευσης, είναι ή όχι έμπρακτη μεθοδική χυδαιότητα βάναυσης ασυδοσίας;……. Μην ξεχνάμε την τηλεοπτική στρατηγική των Πασόκων στα χρόνια της παντοδυναμίας τους: να μιλάνε ακατάσχετα, ώστε ο συνομιλητής τους να μην προλαβαίνει να αρθρώσει ολόκληρη φράση και νόημα – κορυφαίος στο είδος ο Eυάγγ. Bενιζέλος και από κοντά: Pέππας, Πρωτόπαπας, Γείτονας, Bαγγ. Γιαννόπουλος. Και ποιος θα αμφισβητήσει ότι πρώτος διδάξας τη χρυσαυγίτικη επιθετική χυδαιότητα στο Kοινοβούλιο ήταν ο απερίγραπτος Mένιος Kουτσόγιωργας;

H χυδαιότητα δεν είναι απλώς άρνηση της ευπρέπειας, είναι βία. Είναι θρασύτατος επιθετικός ναρκισσισμός που θέλει να ταπεινώσει, να εξουθενώσει, να συντρίψει όποιον του αντιστέκεται. Είναι λεκτική συμπεριφορά ακραίας βαναυσότητας που εκφέρεται ως εξουσιαστική απόφανση. Tη X.A. τη γέννησε ο χυδαϊσμός του ανδρεϊκού αμοραλισμού, η δημαγωγία του «όλα επιτρέπονται». Τη γέννησε ο εκπασοκισμός της N.Δ., ο έσχατος ευτελισμός της, η πολιτική της ανυπαρξία ώς σήμερα. Της έδωσε ιστορική σάρκα ο μηδενισμός, η αρνησιπατρία των «εκσυγχρονιστών» διανοουμένων, η «Aριστερά» του Kαριερισμού και της «Προόδου».

Φρύαξε η υποκρισία των «μέσων» και του «συστήματος», όταν βουλευτής της X.A., σε ένα ρεσιτάλ βάναυσης χυδαιότητας, αποκαλούσε τα μέλη του Kοινοβουλίου «γίδια». Μάλλον είχε λησμονήσει η εξωνημένη εμπορευτική μας «πληροφόρηση» με ποια χυδαιότητα σεξουαλικής βωμολοχίας είχε φωραθεί να καθυβρίζει δημοσιογράφο ο πρόεδρος της Βουλής, δεύτερος τη τάξει στην πολιτειακή ιεραρχία. Και παραμένει απτόητος στην προεδρία του, επιφορτισμένος να συνετίσει τη συμπεριφορική αθλιότητα της X.A.

Είπαμε: κάθε τραμπουκισμός έχει τη δική του στεγανή λογική, τη λογική της αδιάβροχης ιδιοτέλειας.Όμως, όσο παρακάμπτουμε τις συγκρίσεις τόσο η βία εδραιώνεται σαν αυτονόητη. Ένα θραύσμα μαρμάρου που εκτοξεύεται για να σκοτώσει τον απέναντι ή μια βόμβα μολότωφ που τυλίγει στις φλόγες το κορμί του μόνο «επειδή είναι αστυνομικός», σε τι διαφέρει από τις μαχαιριές στο πρόσωπο ή στο σώμα του άλλου μόνο «επειδή είναι Aφγανός ή Πακιστανός»; Όταν στην πρώτη περίπτωση η απόπειρα δολοφονίας εκ προθέσεως είναι a priori και αυτονόητα αμνηστευμένη, πώς να αναχαιτιστεί ο εφιάλτης ενός δήθεν εθνικισμού θεμελιωμένου στο εκ προθέσεως έγκλημα;

Το πρόβλημα της ελλαδικής κοινωνίας σήμερα δεν είναι η X.A. – είπαμε: σε κάθε κοινωνία υπάρχει κάποιο ποσοστό ψυχικά προβληματικών ή ανώριμων ατόμων.Δυσοίωνο σημάδι και δεδομένο με απρόβλεπτες συνέπειες είναι η ψήφος τετρακοσίων είκοσι έξι χιλιάδων πολιτών που έφερε στη Bουλή, με δεκαοχτώ έδρες, την έμπρακτη μεθοδική βαναυσότητα. Οφείλουμε να αναζητήσουμε και να εντοπίσουμε απροκατάληπτα τα κίνητρα αυτών των ψηφοφόρων. Μόνο αν εκλείψουν τα κίνητρα, μπορεί να τιθασευτεί πολιτικά και το σύμπτωμα. Με εκφοβισμό για τον εφιάλτη στον οποίο οδηγεί η αυθαιρεσία και η χυδαιότητα, δεν αλλάζει τίποτα – όταν μάλιστα ο εκφοβισμός ασκείται από τους πρώτους διδάξαντας τα όσα σήμερα οι ίδιοι καταγγέλλουν ως απειλή.

Το πιθανότερο κίνητρο των ψηφοφόρων της X.A. ήταν να εκδικηθούν την υποκρισία.Να «μαυρίσουν» όσους διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους φαρισαϊκότατα όταν εμφανίζονται άλλοι να ασκούν την έμπρακτη και μεθοδική χυδαιότητα, που μόνο το κομματικό σύστημα της μεταπολίτευσης «δικαιούται» μονοπωλιακά να χρησιμοποιεί (το έχει επιβάλει εκ των πραγμάτων). Πιθανότερο κίνητρο των ψηφοφόρων της X.A.: να βάλουν τους τραμπούκους να ξεσχίσουν τις μάσκες υποκρισίας των πρωταίτιων του τραμπουκισμού.
Συχνά η οργή σκοτίζει τη λογική όσο και η ιδιοτέλεια.


[ΠΗΓΗ: Χρήστος Γιανναράς, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ ΒΑΝΑΥΣΟΤΗΤΑΣ, επιφυλλίδα που δημοσιεύτηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την Κυριακή 2 Ιουνίου 2013]

Πώς να πιστέψει κανείς την Ιστορία, όταν για γεγονότα που έγιναν μόλις χθες, λέγονται τόσα ψεύδη;

$
0
0
 «Κάθε λαός δημιουργεί εθνικούς μύθους» φέρεται να απάντησε η κ. Μαρία Ρεπούση στην ερώτηση αν υπήρξε ο χορός του Ζαλόγγου, πυροδοτώντας νέο «πόλεμο» για το ποια είναι η ιστορική αλήθεια, παρά τη μετέπειτα διευκρίνισή της, ότι δεν μίλησε για χορό του Ζαλόγγου και ότι τα λόγια της παραποιήθηκαν. Το ερώτημα πάντως παραμένει και είναι βασανιστικό: Υπάρχει μια ή πιο πολλές αλήθειες;

Το ευαίσθητο θέμα άνοιξε, και ξαναμπαίνουν καίριες ερωτήσεις. Υπάρχει μία ή πολλές ιστορικές αλήθειες; Η κ. Ρεπούση, στη συνέντευξή της, φερόταν να λέει ότι πρέπει «να μπορεί κανείς να διαβάζει ιστορικά τα πράγματα, να μη στέκεται σε μια αλήθεια, αλλά να βλέπει και τις άλλες αλήθειες».Ποιες είναι οι «άλλες αλήθειες»; Είναι ο ιστορικός θρύλος, μύθος; Ποιος ο στόχος της Ιστορίας;

«Ένα είναι το έργο της Ιστορίας κι ένας ο σκοπός της, το ωφέλιμο που βγαίνει μόνο από την αλήθεια» έλεγε ο Λουκιανός. Η ακριβής γνώση των γεγονότων, πίστευε ο Θουκυδίδης, χρησιμεύει σε όσους θέλουν να εννοήσουν τα μελλούμενα. Ο Θουκυδίδης ουδέποτε αμφισβήτησε ότι η αλήθεια είναι εφικτή στην Ιστορία. Ούτε αρνιόταν τα συναισθήματα που γεννά η σφοδρότητά της. Μέσα από τις αφηγήσεις του, αναδημιουργούσε το πάθος και την καυτή εμπειρία. Αυτό δεν στερούσε κάτι από την αντικειμενικότητα, για την οποία τόσο είχε μοχθήσει. Η αντικειμενικότητα δεν απαιτεί ψυχρότητα, δεν πλήττεται από τη συναισθηματική εμπλοκή, πλήττεται από την προκατάληψη, τη μεροληψία, την αυθαίρετη προβολή επιθυμιών, δοξασιών. Ο Θουκυδίδης ήθελε το έργο του να είναι χρήσιμο. Τα διδάγματα της Ιστορίας να βοηθούν έναν προικισμένο ηγέτη, όχι να προφητεύει, αλλά να ελέγχει τα γεγονότα. Στα ίδια σημεία στέκονται νεότεροι ιστορικοί. «Η ιστορική γνώση δεν μας κάνει εξυπνότερους για την επόμενη φορά, αλλά σοφότερους για πάντα» (Τζέικομπ Μπάρκχαρντ). Ή προχωρούν πέρα από αυτά. Από την Ιστορία «δεν μαθαίνει κανείς να διαβλέπει το μέλλον ή να κατευθύνει τις εξελίξεις, αλλά να αντιλαμβάνεται την πολυπλοκότητα των γεγονότων, το τρωτόν του πολιτισμού και της τάξης»(Ρόμπερτ Κόνορ).

Βέβαια, η πραγματικότητα δεν είναι πάντα τόσο λαμπερή όσο ο μύθος. Η Ιστορία βρίσκεται σε θέση μειονεκτική απέναντι στην παραμυθία που ερεθίζει τη φαντασία.Το ποιος είναι ο μύθος εξαρτάται από το πλαίσιο της εποχής, την ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης, τις κρατούσες αντιλήψεις. Επιβάλλεται με την προπαγάνδα, το ψεύδος, τα χαλκεία. Η έντεχνη παραποίηση των γεγονότων για να καλυφθούν εγκλήματα, να ηρωοποιηθούν ηγέτες ή υπερδυνάμεις, οι στρωματώσεις από νέες «αλήθειες», που κατεδαφίζουν τις παλιές, διατρέχουν τους αιώνες. Η παραχάραξη της Ιστορίας είναι μια διαχρονική «συνωμοσία κατά της αλήθειας». Από γενιά σε γενιά κληροδοτούνται διαφορετικά ψεύδη. Για την εδραίωσή τους φροντίζουν «ειδικοί πρόθυμοι» για στρογγυλοποιήσεις.Χθες, σήμερα, αύριο. Ωστόσο, η κατανόηση των αλλοτινών συγκρούσεων, βοηθάει να αντιληφθούμε τις σημερινές. Αν τις αρνηθούμε δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τις τωρινές διαφορές μας.

Το πρόβλημα είναι ότι η στρέβλωση αρχίζει άμεσα, πριν περάσουν πολλά χρόνια. Η αποσιώπηση λεπτομερειών τροποποιούν τα διατρέξαντα. Τόσο, που να επιβεβαιώνεται η απαισιόδοξη ρήση του Βίσμαρκ.«Πώς να πιστέψει κανείς την Ιστορία, όταν για γεγονότα που έγιναν μόλις χθες, λέγονται τόσα ψεύδη;». Η αναδίφηση της ιστορικής αλήθειας είναι το πιο σκληρό, το πιο επαχθές έργο.


[ΠΗΓΗ: Τασούλα Καραϊσκάκη ΤΟ ΩΦΕΛΙΜΟ, Η ΑΛΗΘΕΙΑ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Κυριακή 2 Ιουνίου 2013]

ΑΝΤΙ-ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ: Ίσως σε πολλά εκατομμύρια χρόνια ο άνθρωπος να γελάει με τα καμώματα του σημερινού «πολιτισμού»

$
0
0
Ίσως σε δέκα χιλιάδες χρόνια, σ' εκατό χιλιάδες χρόνια, σ' ενα εκατομμύριο χρόνια, σ' εκατό εκατομμύρια χρόνια,... ο άνθρωπος θα γελάει, θα γελάει, τ' ακούτε, με όλα όσα σκεφτόμαστε, κάνουμε, λέμε, γράφουμε, με όλα όσα αποκαλούμε δόξα, τιμή, μεγαλείο, ηρωισμό, τέχνες, επιστήμες, κάλλος, ισχύ, μεγαλοπρέπεια, θαυμαστό. Ο άνθρωπος θα έχει λησμονήσει τον άνθρωπο.(Antoine Wiertz, Λογοτεχνικά έργα)


Από τη μια, έχουμε τα δεδομένα προβλήματα του νομοσχεδίου, που συνοψίζονται στην πλημμελή προστασία των θυμάτων ρατσιστικής βίας και την παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης από παραφθορές του εγκλήματος της άρνησης της γενοκτονίας. Ωστόσο, πλέον, πριν από την όποια κριτική στα προβλήματα αυτά, χρέος του δημοκρατικού κόσμου είναι να ερμηνεύσει την «αντι-αντιρατσιστική» σπουδή της ελληνικής Δεξιάς και να θέσει τη Ν.Δ. ενώπιον των πολιτειακών της ευθυνών για τον εκφυλισμό της δημοκρατικής πολιτικής κουλτούρας στην Ελλάδα της κρίσης.  Αλήθεια, τι να φοβάται η ελληνική Δεξιά από ένα τέτοιο νομοσχέδιο που δεν φοβήθηκαν το ομογάλακτά της  κόμματα στην Ευρώπη; Μήπως βλέπει, κάπου στο βάθος, τον εαυτό της στη θέση του κατηγορούμενου;

Τι φταίει για το ρατσισμό;
Για τον ρατσισμό ευθύνεται η άνιση κατανομή εξουσίας στις κοινωνίες ανάμεσα σε συλλογικότητες, με όποια ιδιότητα και αν διακρίνονται: ταξική, φυλετική, θρησκευτική, κοινωνική, εθνική, σεξουαλική κλπ. Mε δεδομένη αυτήν τη θέση, βλέπουμε τρεις αντιρατσιστικές διεξόδους:
α) Η προοπτική του αυτοτελούς αντιρατσιστικού αγώνα, αποσυνδεδεμένου από ένα σχέδιο κοινωνικής χειραφέτησης. Σε αυτή την προοπτική, που μπορούμε να ονομάσουμε αντιρατσισμό της «κοινωνίας των πολιτών», εντάσσονται οι λεγόμενες «αντιρατσιστικές» νομοθεσίες που έχουν γίνει κανόνας στην Ε.Ε.
β) Η μετάθεση του αντιρατσιστικού προτάγματος επέκεινα της ανατροπής των συσχετισμών της ανισότητας.Αυτή η αντίληψη κυριαρχεί σε μείζον τμήμα της ελληνικής Αριστεράς, αντανακλώντας την ηγεμονική θέση που κατέχουν εθνοφυλετικές αντιλήψεις σε νησίδες της. Η ηγεμονία αυτή, με τη σειρά της, τροφοδοτεί την πεποίθηση ότι το μεταναστευτικό είναι αντιδημοφιλές ζήτημα, από το οποίο η Αριστερά εκ θέσεως χάνει.
γ) Ο  αντιρατσισμός στην υπηρεσία της υπόθεσης της κοινωνικής χειραφέτησης.Αυτή είναι η θέση που υποστηρίζεται εδώ.

Ο ρατσισμός ως ιδεολογία είναι ίδιον των εξουσιαστικών, άρα και των καπιταλιστικών κοινωνιών. Το ερώτημα λοιπόν είναι αναπόδραστο: στον βαθμό που ο δυνατός, εξαιτίας της ισχύος του, έχει την ικανότητα να στιγματίζει και να υποβάλει τον ανίσχυρο σε κάθε λογής στερεοτυπικές ταξινομήσεις και αθέμιτες διακρίσεις, μήπως ο αντιρατσιστικός αγώνας είναι μάταιος, όσο δεν αλλάζουν οι κοινωνικοί συσχετισμοί; Ή, πάρα ταύτα, μπορούμε και οφείλουμε να διεξάγουμε έναν αυτοτελή αντιρατσιστικό αγώνα, με την εύλογη ελπίδα ότι ακόμη και σε συνθήκες μιας ανισότητας που οξύνεται μπορούμε να αμβλύνουμε –έστω και σχετικά–  την πληγή του ρατσισμού; Περαιτέρω, μήπως η ίδια η υπόθεση της αντιρατσιστικής πάλης είναι ένας κρίσιμος αγώνας που εγκλείει ένα καθαυτό απελευθερωτικό περιεχόμενο, στην κατεύθυνση ενός σχεδίου καθολικής κοινωνικής χειραφέτησης; Τα δύο τελευταία ερωτήματα είναι  ρητορικά· η απάντησή μου είναι ανεπιφύλακτα καταφατική.

1.  Ο ρατσισμός είναι, λοιπόν,  ιδεολογία των άνισων.  Όσο υπάρχουν άνισοι, θα υπάρχει ρατσισμός. Αυτό είναι ένας λόγος παραπάνω να παλεύει κανείς τον ρατσισμό ο οποίος επιτελεί διττή λειτουργία: την  στιγμή που είναι η ένδειξη της κοινωνίας των άνισων, γίνεται και ιδεολογικός μοχλός αναπαραγωγής της.
2. Ο ρατσισμός είναι, ταυτόχρονα, ιδεολογία υποταγής και κυριαρχίας.  Χρειάζεται για να σφυρηλατείται η ενότητα των ισχυρών έναντι των αδυνάμων, να εδραιώνεται η ματαίωση στους αδύναμους και, τέλος, να αμβλύνεται η συναίσθηση των εξουσιαστικών δομών μέσα στους υποτιθέμενα ισχυρούς. Ο ρατσισμός έχει τα χαρακτηριστικά μιας συμπαγούς ψευδούς συνείδησης. Είναι ο ακατέργαστος, αδιαμεσολάβητος και απροβλημάτιστος τρόπος που το άτομο εσωτερικεύει την καθημερινή του εμπειρία μέσα στην κοινωνία, ο «κοινός νους» που δεν γνωρίζει στοχασμό και ενδοσκόπηση αλλά μόνο μια αυτοαναφορική δικαίωση. Η ρατσιστική ιδεολογία επιτρέπει σε κάποιον ανίσχυρο να νομίζει πως είναι ισχυρός, βρίσκοντας έναν πιο ανίσχυρο και εναποθέτοντας πάνω του τη ματαίωση, την απόγνωση και την αγανάκτηση.  Αυτός λοιπόν γίνεται η εμπροσθοφυλακή της ρατσιστικής ιδεολογίας: οι ιρλανδοί καθολικοί μετανάστες, εμπροσθοφύλακες του αμερικάνικου ρατσισμού έναντι των ιταλών και ελλήνων μεταναστών στις αρχές του 20ού αιώνα, οι Νοτιοευρωπαίοι έναντι των Ουκρανών και των Πολωνών, όλοι μαζί εναντίον των Μαύρων, Μαύροι εναντίον των Λατίνων, όλοι μαζί εναντίον των Ινδιάνων, και πάει λέγοντας. Το ίδιο και στην Ελλάδα…

3. Υπό την έννοια αυτή, ο ρατσισμός είναι ιδεολογία των θρασύδειλων. Ο έλληνας ρατσιστής χτυπάει τον φτωχό Πακιστανό επειδή είναι μουσουλμάνος, και υποκλίνεται στον Σαουδάραβα επενδυτή παρά το ότιείναι μουσουλμάνος.  Ο αλβανός ρατσιστής κάθεται σούζα στο αφεντικό του, αλλά εύκολα θα τα βάλει με τον αφγανό ένοικο του υπογείου (στο οποίο πριν λίγα χρόνια ζούσε αυτός), διότι τον ενοχλούν οι μυρωδιές του.

Η θέση του αντιρατσισμού στην υπηρεσία της χειραφέτησης απαιτεί επεξεργασία τριών στρατηγικών θέσεων και στοχεύσεων.
Θέση πρώτη:Ο ρατσισμός δεν είναι ηθική διαστρέβλωση, αλλά πολιτική συνέπεια των εξουσιαστικών σχέσεων του σύγχρονου βιοπολιτικού καπιταλισμού. Αυτή είναι η στρατηγική ενώπιον του «αντιρατσισμού της κοινωνίας των πολιτών». Ο ρατσισμός είναι ιδεολογία πολύ σύνθετη για να την κατατάξουμε ως μια απλή ένδειξη πολιτισμικής ή νοητικής καθυστέρησης κάποιων, όπως πολλοί κάνουν σήμερα: σιχαίνονται την «πολιτισμική υπανάπτυξη» των ρατσιστών, αλλά υπερασπίζονται πολιτικές που ευνοούν το ρατσισμό.
Θέση δεύτερη:Ο ρατσισμός, ως ιδεολογία, έχει μια σχετική αυτάρκεια και εξάπλωση σε όλο το πολιτικό φάσμα, που εξηγεί την επιρροή του και εκτός Άκρας Δεξιάς. Σε ό,τι αφορά την Άκρα Δεξιά, κρίσιμη αφετηρία μιας συνεκτικής αντιρατσιστικής στρατηγικής είναι η ανάδειξη των συνεπειών της ρατσιστικής ιδεολογίας στο ίδιο το συλλογικό υποκείμενο που εκφέρει ρατσιστικό λόγο:  Πώς μπορεί η Χρυσή Αυγή να αντιπαρέλθει το ότι γερμανοί ομόλογοί της σκότωσαν έλληνα μετανάστη επειδή ήταν Έλληνας;Εδώ ο ρατσισμός έχει ένα συγκριτικό μειονέκτημα, καθώς βλέπει σε κάθε άλλον άνθρωπο που δεν ανήκει στην κοινότητά «του» έναν εξ ορισμού εχθρό.
Θέση τρίτη:η συλλήβδην αδιαβάθμητη καταγγελία του ρατσισμού είναι αδιέξοδη. Σε ό,τι αφορά τη διείσδυση του ρατσισμού στο mainstream πολιτικό ρεπερτόριο χρειάζεται προσοχή που δοκιμάζει τις δικές μας αντοχές. Χρειάζεται διάκριση, να το πω απλά, μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Α. Λοβέρδου. Αυτή είναι η στρατηγική εμβολισμού του αστικού κόσμου, ο οποίος γνωρίζει και τις δικές του τομές και διαιρέσεις που είναι απολύτως αξιοποιήσιμες. Χρειάζεται όμως και διάκριση ανάμεσα στον αγανακτισμένο γονιό που βλέπει το παιδί του να καθυστερεί στο σχολείο διότι οι πολλοί συμμαθητές του δεν έχουν μητρική γλώσσα αυτή που διδάσκεται, και στον πολιτικό κόσμο που αξιοποιεί τον θυμό του διοχετεύοντάς τον σε ακροδεξιές ατραπούς.

Η έκβαση του αντιρατσιστικού αγώνα είναι κρίσιμη παράμετρος της υπόθεσης της κοινωνικής χειραφέτησης στους πολύ δύσκολους καιρούς που ζούμε. Η νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση εξ ορισμού γεννά ρατσισμό, ακόμη και αν το αντιμετωπίζει ως παράπλευρη απώλεια ή εκ πρώτης ανάγνωσης δεν το θέλει. Ο αντιρατσισμός που (κάνει πως) δεν βλέπει τα μεγάλα ζητούμενα μιας κοινωνίας σε οδύνη ολισθαίνει προς τη φιλανθρωπία. Ο αντιρατσιστικός αγώνας δεν μπορεί να είναι λυσιτελής και ολοκληρωμένος, αν δεν συνδέεται με τις μείζονες πολιτικές διακυβεύσεις της αλλαγής συσχετισμών στην κατεξοχήν κοινωνική αντίθεση που οξύνεται. Η ανάδειξη αυτής της σύνδεσης δεν είναι ικανή προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση του αγώνα της χειραφέτησης. Είναι όμως αναγκαία.

[Δημήτρης Χριστόπουλος διδάσκει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και είναι αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου – αναρτήθηκε στα ΕΝΘΕΜΑΤΑ: http://enthemata.wordpress.com/ ]
CASUS BELLI by Yorgos Zois - BEST SHORT FILM ABOUT THE CRISIS!!!
στο λινκ ανοίγει η μικρού μήκους ταινία casus bellι... «όταν γυρίζαμε τη σκηνή με την ουρά των αστέγων που περίμεναν συσσίτιο, ένας πατέρας, Ελληνας, περίμενε στην ίδια ουρά με την κόρη του. Οταν αντιλήφθηκε ότι κάναμε γύρισμα, η απογοήτευση στο πρόσωπό του με σόκαρε. Βλέποντας αυτή τη σκηνή αντιλήφθηκα ότι η μυθοπλασία έχει γίνει πραγματικότητα.»Γιώργος Ζώης (σενάριο-σκηνοθεσία)


Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι: ο άνθρωπος θα έχει λησμονήσει τον άνθρωπο

Από το «διακύβευμα» παντός καιρού στην «αφήγηση» των μνημονίων

$
0
0
Είχαμε το «διακύβευμα», λέξη-καραμέλα που την κολλάμε παντού χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς τι σημαίνει. Τώρα έχουμε την «αφήγηση» και το «αφήγημα». «Χρειαζόμαστε μια καινούρια αφήγηση» λέει και ξαναλέει ο Ευάγγελος Βενιζέλος και έχει βέβαια στο μυαλό του τη «μηχανή» που κατασκευάζει ιστορίες και χειραγωγεί τα πνεύματα.

Για την ανάγκη ενός νέου «αφηγήματος» μίλησε πρόσφατα ο Τάσος Γιαννίτσης. Και από κοντά τηλεοπτικοί ρεπόρτερ παπαγαλίζουν τη λέξη στα ελληνικά που ψελλίζουν κάθε βράδυ στα δελτία των 7, 8 και 9. Δεν ξέρω πού βρήκε ο Ευάγγελος Βενιζέλος τη λέξη-όρο «αφήγηση» ή αν του την σφύριξε κάποιος περίπου ειδικός. Αλλά στην επικοινωνία η «αφήγηση» ως το προϊόν μιας διαδικασίας και μιας πειθαρχίας που στα αγγλοσαξονικά είναι γνωστή ως storytellingσημαίνει κατασκευή, ακόμη και ψέμα. Κοντολογίς ο κ. Βενιζέλος θέλει να μας πει πως «χρειαζόμαστε» (διαβάστε, χρειάζεται ο  ίδιος) μια νέα κατασκευή, ένα νέο ψέμα. Δεν δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε.
Η πολιτική επικοινωνία χρησιμοποιεί κατά κόρον την αφήγηση.Τη χρησιμοποιούν το μάρκετινγκ, η διαφήμιση, οι μάνατζερ των εταιρειών  για την κατασκευή ιστοριών γύρω από προϊόντα αλλά και για τις νέες οικονομικές μυθοπλασίες. Το gexit, πριν από λίγους μήνες, και τώρα το grecoveryείναι με τη σειρά τους αφηγήσεις, αποτελέσματα ενός storytellingπου γίνεται στην καρδιά των διεθνών οργανισμών, των επενδυτικών οίκων και των οίκων αξιολόγησης. Το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ μας προμήθευσε πολλές πολεμικές αφηγήσεις, ακόμη και με τη μορφή games, για τις επεμβάσεις και τους πολέμους στη Μέση Ανατολή και είναι σίγουρο ότι ο Εντρογάν θα φτιάξει την καινούρια, δική του αφήγηση για τα γεγονότα της πλατείας Ταξίμ (τη βλέπουμε κιόλας στις σελίδες των μέσων δικτύωσης).
Το storytellingστηρίζεται στη δύναμη των ιστοριών να παράγουν πραγματικότητα ή να αλλάζουν την πραγματικότητα. Και ίσως αυτό έχει στο νου του ο Βενιζέλος όταν επικαλείται την ανάγκη μιας νέας αφήγησης. Για την αφήγηση ως όργανο ελέγχου συστήνω το βιβλίο του ChristianSalmonStorytelling, η μηχανή που κατασκευάζει ιστορίες και χειραγωγεί τα πνεύματα, από τις εκδόσεις Πολύτροπον.

 [ΠΗΓΗ: Νίκος Μπακουμάνης, Αφήγηση-Αφήγημα, άρθρο στον ημερήσιο τύπο]

Τελευταίο 24ωρο φασισμού: ποιος πίσω από «Σαμαράδες» ορίζει τη ζωή μας με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου «αποφασίζουμε και διατάζουμε»;

$
0
0
Πάλι φταίνε οι εργαζόμενοι; Πάλι θα μας σώσει η κυβέρνηση; Πάλι θα «πληρώσουμε λιγότερα» (με τον νέο φορέα), ώστε να ευχαριστηθούμε που κάποιος χάνει την δουλειά του; Πάλι θα αναβαθμιστούμε; Πάλι θα γίνουμε εφάμιλλοι των καλυτέρων ευρωπαϊκών – συγγνώμη, των καλυτέρων κρατών παγκοσμίων; Πάλι θα αναλάβει την αξιοκρατία ο ΑΣΕΠ; Πάλι υπήρχαν «προβλήματα» που τα δημιούργησαν οι από κάτω και όχι οι από πάνω; Πάλι χρειαζόμαστε εξορθολογισμό;



Ας υποθέσουμε ότι κάποιο άγνωστο προς το παρόν, μείζονος εθνικής (λέμε τώρα) σημασίας γεγονός προασπίζει ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος με την συνέργεια του συνονόματου Αντώνη Μανιτάκη αποφασίζει ένα 24ωρο μετά την νέα άφιξη της τρόικας να κλείσει εντός 24 ωρών την δημόσια Ραδιοτηλεόραση.Ας το υποθέσουμε, λέμε, επειδή αυτή η απόφαση συμπίπτει με την κήρυξη του διαγωνισμού πώλησης ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ ως άγονου,πράγμα που δραματικά επιβεβαιώθηκε από την εσπευσμένη ανεύρεση του ευρωπαϊκού δεκανικίου που λέγεται Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, ο οποίος ήρθε στην Αθήνα για να πει στα έκπληκτα αυτιά μας ότι μπορεί και να φταίει η Κομισιόν, η Ευρωκυβέρνηση δηλαδή, για την “αποτυχία” του διαγωνισμού. Ας σημειώσουμε εδώ, ότι σαν να ήταν όλοι οι δημοσιογράφοι χρυσόψαρα σε διατεταγμένη υπηρεσία χθες, τόνιζαν και ξανατόνιζαν πόσο φιλέλληνας είναι ο Γιούνκερ και πόσο βοήθησε την Ελλάδα από την αρχή της κρίσης.Ξέχασαν λες ποιος είπε την φράση “The game is over. We need serious statistics” το 2009, αμέσως μόλις ανέλαβαν οι Ζορό της κάθαρσης Παπανδρέου - Παπακωνσταντίνου και εντός 24ώρου “ανακάλυψαν” ότι το έλλειμμα ήταν τόσο αντί τόσο… Τόσο γρήγορα “πείστηκε” oκύριος Γιούνκερ ότι τα ψέματα τα έλεγαν οι Σημίτης-Καραμανλής… Τέλος πάντων, ας πούμε ότι κι αυτό μπορεί να έχει μια εξήγηση εθνικής σημασίας, αφού πολλά παίζονται σήμερα κλπ κλπ.

Υποθέτωντας λοιπόν ότι οι Σαμαράς-Μανιτάκηςέδρασαν φασιστικά (πράξη νομοθετικού περιεχομένου) για κάποιο ανώτερο καλό, (άγνωστο σήμερα σε μας) και υπέρ του δημόσιου συμφέροντος, τότε παραμένει ένα μικρό ερώτημα: τι νόημα είχε το υβρεολόγιο και ο οχετός των συκοφαντιών και ο χείμαρρος των παραπλανήσεων των δυο προαναφερόμενων πολιτικών που εκστομίστηκε μέσα από το αρμόδιο στόμα του εκφωνητή Σίμου Κεδίκογλου;Πάλι φταίνε οι εργαζόμενοι; Πάλι θα μας σώσει η κυβέρνηση; Πάλι θα “πληρώσουμε λιγότερα” (με τον νέο φορέα), ώστε να ευχαριστηθούμε που κάποιος χάνει την δουλειά του; Πάλι θα αναβαθμιστούμε; Πάλι θα γίνουμε εφάμιλλοι των καλυτέρων ευρωπαϊκών – συγγνώμη, των καλυτέρων κρατών παγκοσμίων; Πάλι θα αναλάβει την αξιοκρατία ο ΑΣΕΠ; Πάλι υπήρχαν “προβλήματα” που τα δημιούργησαν οι από κάτω και όχι οι από πάνω; Πάλι χρειαζόμαστε εξορθολογισμό; Και όντως, πάλι υπήρχε τέτοιο ζήτημα; Συγγνώμη και πάλι, αλλά από το 1823 πάνε ακριβώς 190 χρόνια δυτικού φιλελληνισμού, εθνικών συκοφαντιών και εκσυγχρονισμού του ραγιά που άξαφνα έγινε πολίτης, αλλά όχι ακόμα όσο πρέπει…

Ας μην μπούμε σε επί μέρους θέματα σχετικά με την επιχορήγηση της ΕΡΤ κλπ κλπ Ας σημειώσουμε μόνον ότι μέσα στον ολοκληρωτισμό της ενημέρωσης, η ΕΡΤ προσπάθησε μετά τα μνημόνια να περάσει κάποια μηνύματα, έμμεσα, αφού άμεσα δεν είχε την δυνατότητα. Αλλά ούτε κι αυτό είναι το μείζον τούτη τη στιγμή. Ετούτη την στιγμή το μείζον ίσως είναι να αναλογιστούμε ποιος πίσω από τους Σαμαράδες, τους Παπανδρέου και όλους τους άλλους, εκστομίζει τα περί “τεμπέληδων, επίορκων, κοπανατζήδων και όλοι μαζί τα φάγαμε”, αντιστρέφοντας την πραγματικότητα και βιάζοντας την κοινή λογική.Ας υποχωρήσει πια η παραφροσύνη του αυτομαστιγωτικού εκσυγχρονιστικού οράματος που μόνον τον κυβερνητικό φασισμό εκτρέφει και σε αδιέξοδα οδηγεί. Σε ένα 24ωρο δεν απολύονται μόνον 2.500 εργαζόμενοι. Σε ένα 24ωρο ιδιωτικοποιείται σε σημαντικό βαθμό ο δημόσιος βίος μας. Γιατί; Για να αυξηθεί το δημόσιο χρέος των τεμπέληδων; Εκχώρησαν οι «τεμπέληδες» κανένα δικαίωμα στον πρωθυπουργό να ορίζει την ζωή μας εντός 24ώρου με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου; Κι αφού κάθε τροϊκανή επιθυμία είναι «για το καλό μας», τότε γιατί επαναλαμβάνει ασταμάτητα τα ψέματα και τις έξωθεν οργανωμένες ύβρεις;

 [ΠΗΓΗ: Στέργιος Ζυγούρας, 11-06-2013]


[ΜΗΠΩΣ ΕΦΤΑΣΕ Η ΩΡΑ ΝΑ (αυτο)ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΟΥΜΕ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ ΜΑΣ παίρνοντας "όπλα" αυτοπροστασίας;]

Ωραίο και βολικό να ηθικολογεί κανείς αναδρομικά. Αλλά ανέντιμο.

$
0
0
1. Όταν καταρρεύσει ένα κτίριο αναζητούμε συνήθως τις ευθύνες σε αυτούς που το έκτισαν – αρχιτέκτονες / μηχανικούς. Την ΕΡΤ – αυτή την ΕΡΤ που είχαμε μέχρι σήμερα – την είχαν κτίσει δύο αρχημηχανικοί: το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ.

2. Επί χρόνια η ΕΡΤ ήταν το παραμάγαζο αυτών των δύο κομμάτων.Το γέμιζαν με «δικά τους παιδιά» για να μπορούν να το ελέγχουν αποτελεσματικά. Ο αριθμός των εργαζομένων, ο ρόλος τους, η απόδοσή τους, κλπ, δεν απασχόλησε ποτέ κανέναν. Η ΕΡΤ που θα μπορούσε να λειτουργεί με 1.500 ανθρώπους, έφτασε στις μέρες της «δόξας» της ν’ απασχολεί τετραπλάσιο αριθμό. Είχα φίλους [δεν είναι της ώρα να αναφέρω ονόματα] που πήγαιναν στην ΕΡΤ στο τέλος του μήνα απλώς και μόνο για να εισπράξουν το μισθό τους. Δεν το ήξεραν αυτό οι πάντες; Το ήξεραν φυσικά. Γιατί δεν μιλούσαν; Γιατί οι περισσότεροι είχαν βρεθεί στην ΕΡΤ εξαργυρώνοντας την κομματική τους ταυτότητα.

3. Οι ειδήσεις της ΕΡΤ [μέχρι πρόσφατα] ήταν επί της ουσίας καθαρή κομματική προπαγάνδα.Αν ήταν το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, ακούγαμε [σχεδόν ναρκωμένοι από την πλήξη και την βλακεία] τις οργισμένες ανακοινώσεις του κυβερνητικού του εκπροσώπου, που απαντούσε στις αντίστοιχες ανακοινώσεις της ΝΔ. Τον τελευταίο λόγο βέβαια είχε πάντα ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος όφειλε να αποστομώσει τον αντίπαλό του. Αν ερχόταν η ΝΔ στα πράγματα το παιχνίδι άλλαζε – δηλαδή άλλαζε η σειρά των ανακοινώσεων και ο χρόνος που διατείθετο στον κάθε ομιλητή.

4. Η σπατάλη που έγινε όλα αυτά τα χρόνια – ΚΑΙ με τις εξωτερικές παραγωγές – [τις οποίες αναλάμβαναν πάντα όσοι είχαν μέσο], δεν θορύβησε κανέναν, και όλοι στην ΕΡΤ και στα δύο κόμματα πορεύονταν χαρωπά προς αυτό που νόμιζαν ότι θα είναι η γη Χαναάν. Λάθος. Η γη άνοιξε και τους κατάπιε.

5. Δεν είναι τυχαίο πως όταν το 1987 δημιουργήθηκε ο πρώτος, μη κομματικά ελεγχόμενος, ραδιοφωνικός σταθμός, ο 9.84, το ΠΑΣΟΚ που ήταν τότε στα πράγματα έπαθε πανικό και ο Υπ. Πληροφοριών [ο γελοίος Μαρούδας αν δεν κάνω λάθος] απειλούσε ότι “θα καταρρίψει τον δορυφόρο που θα τολμούσε να εκπέμψει ελληνικό πρόγραμμα”! [Ο Μαρούδας σε ρόλο ιάπωνα καμικάζι. Αυτά τα φαιδρά για να μη ξεχνάμε το λαμπρό μας παρελθόν!]

6. Χωρίς κρατική τηλεόραση δεν θα έχουμε βέβαια εκπομπές λόγου, ούτε εκπομπές για την τέχνη, το θέατρο, κλπ.[Όσες φορές έχω μιλήσει στην τηλεόραση για θέματα που αφορούν στην ποίηση ή ποιητές (Γκάτσος, Σεφέρης, Ελύτης, Σικελιανός) ήταν πάντοτε στην ΕΡΤ]. Ο πολιτισμός που προάγουν τα ιδιωτικά κανάλια είναι γνωστός: τούρκικα σίριαλ, Λαζόπουλος, Ράδιο Αρβύλα, Θέμος Αναστασιάδης, κλπ. Σκουπίδια δηλαδή. Τόνοι σκουπιδιών.

7. Θέλουμε εκπομπές όπως το “Παρασκήνιο”, το “Μονόγραμμα”, ποιοτικά σίριαλ όπως το “DowntonAbbey”, σωστές ειδήσεις όπου να μην παρελαύνει διαρκώς από μπροστά μας η ελληνίδα “MotherTeresa” κυρία Βαρδiνογιάννη; Ναι! Άρα η κρατική τηλεόραση είναι αναγκαία.

8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:Ναι, στο κλείσιμο της σημερινής ΕΡΤ, αλλά άμεσο άνοιγμα μιας άλλης, νέας, ανεξάρτητης, ακόμη πιο ποιοτικής ΕΡΤ – που να μη τη στοιχειώνουν τα βαμπίρ της μεταπολίτευσης. Αυτά που της ήπιαν αργά-αργά και μεθοδικά το αίμα.

ΥΓ
Τώρα που κατέρρευσε το κτίριο όλοι φωνάζουν, αλλά δεν είδα σε όσα διάβασα καμία αυτοκριτική. 

Ωραίο και βολικό να ηθικολογεί κανείς αναδρομικά. Αλλά ανέντιμο.

[ΠΗΓΗ: Χάρης Βλαβιανός, ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΡΤ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΩΝ στην Τεθλασμένη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: http://bibliotheque.gr/]

Ανοιχτός Στίχος προς πρωθυπουργούς επιρρεπείς στην «ποίηση» της επικοινωνίας!!! (όταν και όπου τους βολεύει η χρόνια αλαζονεία):

$
0
0
«Κι αν δεν μπορείς να κάνεις τη ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις… - μέσα σε πόλεμο –φαντάσου, με ποιήματα ελληνικά… Υπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος»

Λευκά:  Επί της διαδικασίας!
Μαύρα: . . .
Λευκά: ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ!!!
Μαύρα: ………………….
ΛευκάΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ !!!!!
Μαύρα: ΕΡΤ... ΜΑΤ!
(από στρατιωτάκι που έγινε βασίλισσα)
Λευκά: …………………………...............

Το λεξικό της απάτης είναι παλιά υπόθεση
Διδαχτήκαμε στο πετσί μας ότι «διάσωση»της οικονομίας σημαίνει καταστροφή.
Ότι «σωτηρία»σημαίνει διάλυση και κατοχήτης χώρας.
«Διαρθρωτικές αλλαγές», μαζικές απολύσειςστον δημόσιο τομέα και ξεπούλημα της περιουσίας του κράτους.
«Απελευθέρωση» της εργασίας, αποχαλίνωση της νεοφιλελεύθερης εκμετάλλευσης….
[ΠΗΓΗ: Πέπη Ρηγοπούλου, Απλά μαθήματα πολιτικής αφασίας]

ΔΙΑΚΟΠΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ – «πολιτική διαφήμιση»
Να κοπούν τώρα, τη στιγμή που μιλάμε, απαξάπασες οι παπαρούνες στην Ελλάδα, γιατί έρευνα έδειξε ότι η πλειοψηφία προτιμά τις μαργαρίτες. Επίσης, να δολοφονηθούν όλες οι ζέβρες γιατί τα άλογα είπαν ότι οι ρίγες τους τα προσβάλλουν. Ευχαριστώ. Α, και κάτι ακόμη. Η κρατική τηλεόραση έπαψε εδώ και χρόνια να είναι ασπρόμαυρη. Οι συζητήσεις γύρω από αυτήν αποδεικνύεται πως όχι. Σταματήστε παρακαλώ. Από τη μία ένα αλαζονικό "το χάρηκα" κι από την άλλη ένα εξαγριωμένο "αίσχος". Απόψεις που δεν καταφέρνουν να συνδιαλλαγούν αφού ποτέ δεν θα καταφέρνουν να συναντηθούν εκεί που συνήθως πάει διακοπές η αλήθεια, και όχι απαραίτητα "κάπου στη μέση", αποδεικνύοντας το ήδη αποδεδειγμένο, ότι το μέτρο και η επιχειρηματολογία είναι έννοιες περιττές για τον κάθε ανίκανο για ουσιαστική διαλογική συζήτηση, που ή που δεν τον νοιάζει ο διπλανός του ή που θέλει τον “πατερούλη” του να του αλλάζει πάνες ως τα τριάντα. Σε ένα κείμενο διάβασα ότι η ερτούλα ήταν το καμάρι μας, σύμβολο της εθνικής μας περηφάνιας μαζί με την ολυμπιακούλα μας και τη δραχμούλα μας. Σε στάτους, ακούω ότι κάποιος έστειλε όσους τόλμησαν να πουν ότι η ΕΡΤ ήταν μια διεφθαρμένη επιχείρηση να πάνε λέει να μαγηθούνε. Και φαντάζομαι κι από μόνη μου έναν τρίτο, ξαπλωμένο στον καναπέ του, πίνοντας την κοκακόλα του την λαϊτ (μην τον που “χοντρό” γιατί δεν του αρέσουν καθόλου οι ρατσιστικές ταμπέλες) που τουίταρε από το άηφον του τη λέξη χούντα, με πολύ έντονη επαναστατική διάθεση, ενώ καπάκι έκανε πέντε ολόκληρα λαϊκ σε παραδιπλανά επαναστατικά ποστς. Σε έταιρο ποστ κάποιος είπε ότι το μόνο που έμεινε είναι να βομαβαρδιστεί η ακρόπολη και ότι θα ήθελε να ζει στη Λιλιπούπολη. Αγαπητέ Θόρυβε Αθόρυβε, και εσύ που χάρηκες και εσύ που έκανες μνημόσυνο, σταμάτα τα και τα δύο: και να μην ενδιαφέρεσαι καθόλου και να ενδιαφέρεσαι τάχα μου πολύ - αλλά κυρίως σταμάτα εσύ ο πολύ επαναστάτης που φωνάζεις για την ερτ λες και είναι ο parthenonas. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΣΣΛΙΝ

Γιατί με τρομάζει αυτή η εκκένωση του εξουσιαστικού λόγου από κάθε περιεχόμενο;Δεν είναι μόνο διότι οι εξουσιαστές που έχουν καθίσει στον αυχένα μας έχουν παραιτηθεί από κάθε πρόσχημα, κάτι που μάλλον σημαίνει ότι έχουν πάψει να μας φοβούνται. Είναι επίσης –και περισσότερο ακόμη- διότι συχνά η απόλυτη αυτή κενότητα του λόγου ενέχει κάτι το απειλητικό. Αφήνει να διαφανεί η εφιαλτική παρουσία και η δράση δυνάμεων καταστροφής του κάθε ανθρώπου χωριστά και των πολιτισμών, των κοινωνιών στο σύνολό τους….

Αλλά να που πάλι πίσω από αυτό το έκπαγλο παραπέτασμα κενολογίας αχνοφαίνονται οι σκιές του εφιάλτη.
Σκιές που ξαναφέρνουν στην επιφάνεια ξεχασμένες ιστορίες για εκβιασμούς, απειλές που έκαναν πολιτικούς να εξαφανιστούν από το προσκήνιο, αθέατους για τον πολίτη μηχανισμούς που δεν διστάζουν να σπιλώνουν ή να αφαιρούν ζωές. Η πορεία της ανθρώπινης ιστορίας και του ανθρώπινου λόγου κινείται ανάμεσα σε δύο όρια. Τις πολλές ώρες όπου η δημόσια αφασία και η αδιαφάνεια καλύπτουν τη δράση της βίας. Και τις άλλες, τις σημαντικές και μάλλον λίγες, όπου ο λόγος των πραγματικών πολιτικών που τολμούν να στοιχηματίσουν και να κινδυνέψουν αποκτά ουσία.
[ΠΗΓΗ: Πέπη Ρηγοπούλου, Απλά μαθήματα πολιτικής αφασίας, ΤΡΙΤΗ ΜΑΤΙΑ στην εφημερίδα των Συντακτών 12-06-2013]


ΦΟΥΑΓΙΕ Αρτ:... «Αρτζιμπούρτζι και λουλάς».
* Την αναστολή λειτουργίας της... δημοκρατίας αναμένεται ν' ανακοινώσει, σήμερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα μιλήσειγια «μία χαρακτηριστική περίπτωση αδιαφάνειας και σπατάλης»...
* Η Βουλή θα κλείσει για να... εξυγιανθεί και να ξανανοίξει στα πρότυπα του Γ' Ράιχ και από τους 300 βουλευτές θα παραμείνουν μόνο οι της Νέας Δημοκρατίας και της Χρυσής Αυγής.
* Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι ο Σαμαράς τον μόνο συμπαραστάτη που βρήκε στο κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν ο Μιχαλολιάκος...
* Η νέα ονομασία της δημόσιας τηλεόρασης θα είναι ΝΕΡΙΤ και πιο πολύ θυμίζει τουρκικό σίριαλ!
* Τα αρχικά πιθανόν να σημαίνουν Νέα Ελεγχόμενη Ραδιοτηλεόραση Ισχνής Τηλεθέασης...
* Να πάρει και δική του εκπομπή ο εκπρόσωπος Σίμος. Καθημερινή με τίτλο: «Πρωινόν Διάγγελμα». Και με το που θ' ανοίγουμε τα μάτια μας, θα μαθαίνουμε τι πρόκειται να κλείσουν...
* Ο κ. Κεδίκογλου μπορεί, επίσης, να κάνει και μια εβδομαδιαία ψυχαγωγική εκπομπή μετά των κυριών Κλείτου και Σαλαγκούδη με τίτλο «Τα παιδιά των υπουργών τραγουδούν ακόμα», αφού και οι τρεις τους έχουν προϋπηρεσία στην πρώην ΕΡΤ μέσω ΑΣΕΠ (Αδιαφανής Σχεδιασμός Ελεγχόμενων Προσλήψεων).
* Η ΝΕΡΙΤ θα φέρει μια αύρα ανανέωσης στο τηλεοπτικό τοπίο. Και αν όχι, θα φέρει σίγουρα ο Δένδιας αστυνομική αύρα στις διαδηλώσεις (σε αυτές που επιτρέπει...).
* Η εκπομπή του Κασιδιάρη θα έχει τίτλο «Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος». Ελεύθερη θα είναι η συμμετοχή του κοινού, όχι και η έκφραση των απόψεών του...
* Μέχρι να ξανανοίξει η ΕΡΤ, τα... κατορθώματα της κυβέρνησης θα τα δείχνει το κανάλι του ανανήψαντος Καρατζαφέρη; Ν' αλλάξει, όμως, κι αυτό ονομασία και να γίνει από «Αρτ»... «Αρτζιμπούρτζι και λουλάς».
* Απεργούμε, λέει, μέχρι να ξανανοίξει η ΕΡΤ... Και μέχρι τότε δεν θα μαθαίνει κανείς τι μαγειρεύει η κυβέρνηση! Εκεί στην ΠΟΕΣΥ και την ΕΣΗΕΑ η λογική απουσιάζει...

[ΠΗΓΗ: Γιώργος Τζεδάκις, ΦΟΥΑΓΙΕ Ελευθεροτυπίας13-06-2013]

Όνειρο φαντάζει μα πρέπει να γίνει πραγματικότητα: εξέγερση, επανάσταση, άρνηση, απόρριψη και τελικά τιμωρία

$
0
0
(αλλά μόνες τους οι λέξεις δεν κάνουν τον αγώνα)

Μουδιασμένος κοιτάζεις να παίρνουν αποφάσεις για την ζωή σου την ίδια, για την ζωή αυτών που αγαπάς, για την ζωή όλων εκείνων που ποτέ δεν γνώρισες, μα τώρα όλοι γίναμε ένα σώμα.

Και θέλεις να ελπίζεις πως αυτή τη φορά δεν θα υπάρξει προδοσία, δεν θα λυγίσει κανείς την στιγμή που πρέπει. Όνειρο φαντάζει, μα πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Δεν σου φταίνε μόνο αυτοί που αποφασίζουν, φταις και εσύ που τους άφησες. Τους έδωσες επανειλημμένα την εξουσία, τους χάρισες την απόλυτη κυριαρχία, λες και αυτοί είναι Θεοί επί γης.
Εσύ , εγώ και όλοι μαζί μπορούμε να τους δείξουμε την έξοδο. Τι φοβάσαι; Το μη δοκιμασμένο; Αφού έτσι κι αλλιώς όλα τα ίδια μας οδήγησαν στην καταστροφή.
Εξέγερση, επανάσταση, άρνηση, απόρριψη, και τελικά τιμωρία. Μόνες τους οι λέξεις δεν κάνουν τον αγώνα. Γιατί έχουμε πόλεμο, και στον πόλεμο δεν αρκούν μόνο οι σχεδιασμοί. Στον πόλεμο χρειάζονται θυσίες, και οι θυσίες έχουν και θύματα.Και τώρα θύματα έχουμε μόνο. Όσοι είναι στην πρώτη γραμμή πάντα έχουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Οι στρατηγοί πάντα τις λιγότερες, και στο τέλος μένουν και στην ιστορία. Οι ήρωες, οι επαναστάτες, οι δικαιωμένοι.
Καθένας μόνος μας, ας γίνει στρατηγός, καθένας μόνος μας ας γίνουμε όλοι μαζί, δεν αρκεί ο προσωπικός θυμός, χρειάζεται η μαζική δυναμική.
Ένας λαός περήφανος, χαμογελαστός, ευχάριστος, κατάντησε λαός του καναπέ και της μεταγλωτισμένης σαπουνόπερας. Τι κάθεσαι μωρέ και βλέπεις; Τι περιμένεις έτσι σαν υπνωτισμένος; Μην τους ακούς , μην τους πιστεύεις, στρατιωτάκια είναι και αυτοί ή μάλλον αιχμάλωτοι των στρατηγών, των άλλων όμως στρατηγών, εκείνων που βρίσκονται απέναντί σου.
Οργανωμένο σχέδιο, έγκλημα εκ προ μελέτης είναι, σχέδιο εξόντωσης για όσους είχαν όνειρα, για όσους θέλησαν τόλμησαν και έπραξαν. Σου κλέβουν εν ψυχρό την ζωή σου, την ζωή μου, την ζωή μας, το μέλλον μας.
Ο λαός έχει την δύναμη, και η αγανάκτηση πρέπει να γίνει δύναμη, και ο θυμός θάρρος. Χείμαρρος να γίνουμε και να ξεπλύνουμε τούτη τη χώρα κι ας αρχίσουμε και από την αρχή. Καλύτερα να χτίζουμε σε καθαρά χώματα, παρά να συντηρούμε σάπια θεμέλια
[ΠΗΓΗ: ErinaEspiritu, Ο λαός έχει τη δύναμη – Τεθλασμένη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: http://bibliotheque.gr/ ]


Καθεστώς εκκαθάρισης του Τέλλου Φίλη
παραμένω με μάτια ανοιχτά, να κοιτώ έξω το ακίνητο κρύο
σα να παγώνει ο χρόνος και η σκέψη να αναζητά
τις αναμνήσεις για να ζεσταθεί
στέλνω μηνύματα με το ελεύθερο χέρι
που δε θα απαντηθούν
οι υποσχέσεις δίνονται ευκολα συνήθως
γιατί βοηθούν τους ανθρώπους να κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια
αλίμονο όμως ποτέ δε τηρούνται
που να βρεις ελεύθερο χώρο για τον άλλο
όταν έχεις φουλάρει από το εγώ σου
κι αυτή η σιγουριά της σιωπής, με κάνει να θέλω να ξυπνήσω μετά
σκέφτομαι φίλους που εξαφάνισα
σε ώρα που ήθελα απλά μια αγκαλιά και μου έστελναν κριτική
σα γευσιγνώστες ξένης ζωής , με ονομασία προέλευσης
Κάθε που έρχομαι εδώ, γίνομαι πιο σκληρός
σα πέτρα που βαρέθηκε το κύμα κι αποφασίζει να μη φθαρεί
μόνο το δευτερόλεπτο του φόβου, μη δε ξυπνήσω μετά
ακόμη αντιπαλεύω
κι όμως ξυπνώ
παντα κατά τι λιγότερος
ξυπνώ
την αθωότητα του ζεστού καλοκαιριού
προσμένοντας
καθαρτήρια

[Τεθλασμένη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: http://bibliotheque.gr/ ]

ΡΗΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Οφείλουν οι διανοούμενοι να παίρνουν πρωτοβουλίες και να καταγγέλλουν πολιτικές ατασθαλίες και εκτροπές;

$
0
0
Συμπέρασμα τελευταίο καβαφικό: αν έχουν να μας πουν ή να μας δείξουν κάτι οι διανοούμενοι (ο όρος παραμένει αδιευκρίνιστος), ας το κάνουν τουλάχιστον με κάποιο κόστος. Κυρίως όμως ας μην ευτελίζονται μέσα σε συνάφειες πολιτικές. Αρκεί και με το παραπάνω να κάνουν τίμια και παστρικά τη δουλειά τους.  


Τoν Σεπτέμβριο του 1966, έξι μήνες πριν από τη δικτατορία του '67, ο Σεφέρης σε κείμενό του («Συνομιλία με τον Φαβρίκιο») αναφέρεται στην «κρίση του τελευταίου χρόνου» και απαντά στο συνηθισμένο ερώτημα κατά πόσο οφείλουν οι διανοούμενοι (ο όρος εσαεί αδιευκρίνιστος) να παίρνουν πρωτοβουλίες και να καταγγέλλουν πολιτικές ατασθαλίες και εκτροπές. Γράφει: «Μα δεν πρέπει να βοηθήσουμε;» θα ρωτήσουν; Ασφαλώς πρέπει. Δεν είμαι αρμόδιος να κηρύξω κανόνες γενικής συμπεριφοράς. Όμως, προσωπικά, πιστεύω πως βοηθά κανείς καλύτερα κάνοντας τη δουλειά που του έδωσε ο Θεός να κάνει σ' αυτή τη σύντομη ύπαρξή μας, όσο μπορεί πιο τίμια και πιο παστρικά. Όχι ρίχνοντας τροφή στον κομματικό σάλαγο. Τις προάλλες ένας μεσόκοπος λογοτέχνης μου έφερε να υπογράψω ένα μανιφέστο. Αρνήθηκα. «Θα αφήσουμε λοιπόν να γίνει η δικτατορία;» με ρώτησε. Του είπα: «Η δικτατορία θα είναι η χαριστική βολή για τον τόπο. Αλλά πιστεύω πως τις δικτατορίες δεν τις σταματούν μανιφέστα διανοούμενων». Η ιστορία - φευ - απέδειξε πως ο πολιτικότατος ποιητής είχε δίκιο. Μίλησε ωστόσο όταν έπρεπε και κυρίως δεν μίλησε εκ του ασφαλούς. Συμπέρασμα πρώτο: αν είναι να διαμαρτύρονται οι διανοούμενοι ας το κάνουν τουλάχιστον με κάποιο κόστος.

Όταν λοιπόν, ας πούμε, ένας ποιητής στέλνει μια επιστολή στον Πρωθυπουργό για να του πει πως πρέπει να προσέξει τον υφέρποντα φασισμό (λες και ζει σε άλλη χώρα) ή διαμαρτύρεται για την άδικη φορολογία, τις περικοπές μισθών και συντάξεων, τις απολύσεις κλπ. - και αυτά προβλήματα της δημοκρατίας είναι και κρίση θεσμών δηλώνουν - και όταν ο Πρωθυπουργός, σαν καλός επιστολογράφος, σπεύδει να απαντήσει, δεν συμβαίνει δα και τίποτε το φοβερό: ένα είδος πολιτικού savoir vivre έχουμε, τίποτε περισσότερο. Μάλιστα, αυτός που κερδίζει τελικά είναι ο Πρωθυπουργός, καθώς, αθέλητα ίσως, του δίδεται μια βολική «πάσα» να πει τα δικά του. Έχουν περάσει οι εποχές (αν πράγματι υπήρξαν κάποτε) όπου στοχαστές, ποιητές, καλλιτέχνες κλπ. μπορούσαν να ανταλλάσσουν απόψεις με εχέφρονες, καλλιεργημένους, σοβαρούς πολιτικούς. Σήμερα δεν υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις για μια στοιχειωδώς έστω σοβαρή ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε έναν ποιητή και σε έναν πολιτικό. Συμπέρασμα δεύτερο: ένας ποιητής άξιος του ονόματός του δεν καταδέχεται να αλληλογραφεί με έναν Πρωθυπουργό.

Αυτού του είδους οι καταγγελίες, αγωνίες και διαμαρτυρίες ας αφεθούν στους  «άλλους» εκείνους διανοούμενους από τους οποίους η Ελλάδα - δόξα τω Θεώ - είναι γεμάτη. Είναι γνωστόν ότι σε κάθε επάγγελμα υπάρχουν και οι οικείοι διανοητές: δημοσιογράφοι διανοούμενοι, δικηγόροι, δικαστές, συνδικαλιστές, βιομήχανοι, πανεπιστημιακοί διανοούμενοι κλπ. Αυτές τις καταγγελίες να τις κάνουν επίσης οι διανοούμενοι της Βουλής, αφού κάθε πτέρυγά της έχει τους δικούς της διανοητές, ποιητές, πεζογράφους, ηθοποιούς κλπ. Μέσα στο θερμοκήπιο της Βουλής ανθίζουν όλα τα λούλουδα της διανόησης. Μηδέ της Χρυσής Αυγής εξαιρουμένης. Κυρίως όμως να βγουν έξω και να διαμαρτυρηθούν για όσα συμβαίνουν στην πολιτική, στην οικονομία, στην παιδεία, πρωτίστως, και στον πολιτισμό οι, κατά τεκμήριο, διανοητές του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Με πρώτο τον διανοητή αναπληρωτή υπουργό.

Αυτής λοιπόν της τάξεως οι πολιτικοί διανοούμενοι οφείλουν να βγουν και να μας εξηγήσουν πώς και γιατί βρεθήκαμε μπροστά στην ξαφνική (;) άνοδο του ρατσισμού και του φασισμού. Και τότε θα φανεί ότι η εμφάνιση και η αύξηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα συνδέεται αμέσως και ευθέως με την ύβριν και την απαξίωση της δημοκρατίας και της πολιτικής εντός και εκτός Βουλής. Αυτά να βγουν και να μας πουν οι πολιτικοί μας. Αλλά δεν θα βγουν και πάλι θα αποδειχθεί πως όλοι τους τζάμπα σιτίζονται στο Πρυτανείο. Γι' αυτό, όταν τους γράφουμε, όχι μόνο χάνουμε χαρτί και μελάνι, αλλά και τους εξυπηρετούμε κιόλας. Συμπέρασμα τελευταίο καβαφικό: αν έχουν να μας πουν ή να μας δείξουν κάτι οι διανοούμενοι (ο όρος παραμένει αδιευκρίνιστος), ας το κάνουν τουλάχιστον με κάποιο κόστος. Κυρίως όμως ας μην ευτελίζονται μέσα σε συνάφειες πολιτικές. Αρκεί και με το παραπάνω να κάνουν τίμια και παστρικά τη δουλειά τους.  


[ΠΗΓΗ: Γιώργης Γιατρομανωλάκης, καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας – ΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ: άρθρο στο ΒΗΜΑ Δευτέρα 17 Ιουνίου 2913]

Το άλλο σου μισό υπάρχει αλλά αν το συναντήσεις λίγο πιο νωρίς ή λίγο πιο αργά... να του τρυπήσεις τη μύτη!

$
0
0
Το άλλο μισό υπάρχει αλλά η πιθανότητα  να πέσει πάνω σου όταν το ψάχνεις είναι όσες  και οι πιθανότητες να σε χτυπήσει κεραυνός Αύγουστο μήνα στην Μύκονο, να μην υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας  για να ειδοποιήσει το ΕΚΑΒ, παρόλα αυτά το ασθενοφόρο να φτάσει το επόμενο δευτερόλεπτο, να το οδηγεί ο Πέτρος ο πελεκάνος, να σε πάει στο νοσοκομείο  και αυτό να λειτουργεί, να μπεις στα επείγοντα και να εμφανιστεί με ρόμπα ιατρού ο  Ηλίας Ψινάκης και  αφού σε εξετάσει με επιμέλεια να σου στριγκλίσει χαζογελώντας «Σήκω μωρή καμένη, δεν έχεις τίποτα!»  


«Το άλλο σου μισό υπάρχει αλλά αν το συναντήσεις λίγο πιο νωρίς ή λίγο πιο αργά το χεις χάσεις για πάντα»,μουρμούρισε με λυρικό αισθησιασμό,  η φίλη μου η Νέλλυ.   Δεν διαφωνώ. Το συγκεκριμένο «άλλο μισό» θα το χάσεις για πάντα αλλά αν είσαι διαθέσιμος στον έρωτα, πριν στρίψεις στην γωνία Πανεπιστημίου και Εμμανουήλ Μπενάκη, θα έχεις διασταυρωθεί με άλλα 3-4 ιδανικά ταίρια και ας κρατάς στα χέρια μια τεράστια απομαγευτική Jumbo σακούλα γεμάτη άπλυτα.   Τι να λέμε τώρα; Δεν μου λες φιλενάδα, έτσι όπως, a priori,  υπάρχει ιδανικό ταίρι, υπάρχουν και ιδανικοί φίλοι,  κουμπάροι, κουζίνες, πανωσέντονα, βουρτσάκι τουαλέτας;Όταν μιλάω να με κοιτάτε στα μάτια λέμε. Εκεί είναι οι βυζάρες μου παιδάκια αλλά ας το καταπιώ και αυτό!   Λοιπόν, πίσω στο θέμα μας. Το κουφό δεν είναι ότι πιστεύεις πως υπάρχει αλλά θεωρείς ρεαλιστικά πιθανό να το βρεις ή μάλλον όχι ακριβώς να το βρεις αλλά να πέσει πάνω σου όταν το ψάχνεις! Και αν το ιδανικό ταίρι είναι ένα για τον καθένα/καθεμία και μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε ανάμεσα στα 6 δισεκατομμύρια ανθρώπωνπου γυροφέρνουν την Γη,η πιθανότητα να το βρεις είναι όσες  και οι πιθανότητες να σε χτυπήσει κεραυνός Αύγουστο μήνα στην Μύκονο, να μην υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας  για να ειδοποιήσει το ΕΚΑΒ, παρόλα αυτά το ασθενοφόρο να φτάσει το επόμενο δευτερόλεπτο, να το οδηγεί ο Πέτρος ο πελεκάνος, να σε πάει στο νοσοκομείο  και αυτό να λειτουργεί, να μπεις στα επείγοντα και να εμφανιστεί με ρόμπα ιατρού ο  Ηλίας Ψινάκης και  αφού σε εξετάσει με επιμέλεια να σου στριγκλίσει χαζογελώντας «Σήκω μωρή καμένη, δεν έχεις τίποτα!»   Για να δεις πως και εγώ μπορώ να λέω μαλακίες άμα θέλω!
Ακούς εκεί «άλλο μισό». Αν υπάρχει το «άλλο μισό» και είναι ένα για τον καθένα,  γιατί να μιλά ελληνικά, να έχει γόνιμη ηλικία, να συμφωνεί μαζί σου σε θεμελιώδη ζητήματα, να έχετε κοινούς γνωστούς, να συναντηθείτε υπό ιδανικές συνθήκες, να κάνει τέλειο σεξ και να σε γουστάρει κιόλας;  

Γιατί να μην είναι ένας φαφούτης, γέρος ψαράς σε κάποια καλύβα του Αμαζονίου;Αν η φύση πιστεύει σε τέτοια πράγματα μήπως έχει φτιάξει και «άλλο μισό» για κάθε λιοντάρι, βουβάλι, νυφίτσα ή μπαμπούλα;  Αν υπάρχει τέτοιο «μισό» γιατί να μην συμπληρώνει/ικανοποιεί το γεννητικό του, και μόνο όργανο, το δικό σου; Γιατί να μπορείς να κάνεις έρωτα και με άλλους και να σου αρέσει κιόλας, μαλακία δεν είναι; Μίλα ρε επίορκε της λογικής, τι μουγκάθηκες;   Άκου μανάρι μου, κάθε ερωτικό αίσθημα, με οποιονδήποτε περφεξιονισμό κι αν περιβάλλεται, έχει τις ρίζες του  στο φυσικό γενετήσιο ένστικτο -και η φύση είναι ανάγκη + επιβίωση και όχι έρωτες τύπου Άρλεκιν  και  σούπερ Κατερίνα. Ο έρωτας είναι, a posteriori, ανελαστική καύλα, νοθευμένη από εξισώσεις αποδοχής  της διαφορετικότητας του άλλου, συμβιβασμούς, ρεαλισμό και υποκρισία, και καλώς είναι έτσι. Ο έρωτας είναι αντιφατικός, ακατανόητος και καθόλου τέλειος για αυτό άλλωστε έχει και σαν χρώμα του το ροζ. Δεν ξέρω αν το έχεις πάρει γραμμή αλλά το ροζ είναι το πιο ταλαιπωρημένο και φθαρμένο  κόκκινο.   Αν η επιχειρηματολογία μου δεν σε πείθει και συνεχίζεις να πιστεύεις  στο θέσφατο του «άλλου μισού»  που θα είναι πρίγκιπας πάνω σε άλογο, που θα φορά Gucci αλλά θα είναι επαναστάτης,  με εξοχικό στην Αιδηψό και τροχόσπιτο,  θα  φορά λαχανί φωσφόριζε εσώρουχα αλλά και θα καπνίζει  πούρα «να», με το συμπάθιο,   που θα χορεύει ζεϊμπέκικο σαν τον Γκλέτσο, θα σε πηγαίνει και στο Μέγαρο, θα ξέρει από  Savoir-vivre αλλά θα σου ρίχνει και καμιά ξυλιά που και που, τότε σίγουρα για σένα υπάρχει άλλο μισό και το λένε... αυτοϊκανοποίηση και αυτό είναι θέσφατο.


[Πηγή: Το άλλο μισό υπάρχει και είναι τουλάχιστον άλλοι 7897 άνθρωποι - www.lifo.gr ]

Ερχόμαστε πολύ αργά. Όλα έχουν ειπωθεί. Χρειάζεται ζύμωση ο χρόνος

$
0
0
H πράξη της τέχνης περιφρονεί τη δημοκρατία. Είναι ένα βαθιά αριστοκρατικό παίγνιο… Όπως συνέβαινε με τους χρυσοθήρες, συχνά ο μόχθος της γραφής παίρνει χρόνια για να παραγάγει έναν στίχο. Το Ίντερνετ δίνει βήμα στον καθένα να διαβιβάσει στον κόσμο εκείνο που νομίζει άξιο λόγου… Πάντοτε η γενικευμένη ευκολία, η πρωτοβάθμια σκέψη και το αφελές κριτήριο είναι ένα παράσιτο στη σοβαρότητα.

Παρακολουθείτε , φαντάζομαι, τις πολιτικές,κοινωνικές κaiοικονομικές εξελιξεις! Ζούμε λοιπόν σε ανισόρροπους καιρούς. Σε καιρούς δύσκολους για την Ελλάδα ως έθνος και για τους πολίτες της. Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην κρίση. Και δεν είναι λίγοι οι συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης. Μέσα σε όλα αυτά, μήπως οι Ποιητές και η Ποίησή τους περισσεύουν; Mήπως δεν είναι τούτη εποχή για Ποίηση και άλλα παρόμοια;
 - Το ερώτημα αν η ποίηση σήμερα «περισσεύει» μπορεί να αφορά όλες τις εποχές. Όχι ειδικά τη δική μας. Οι εποχές και οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Προτεραιότητές τους είναι πάντα οι άμεσες πρακτικές ανάγκες. Ό,τι τους ενδιαφέρει πέρα απ’ αυτό, προσδιορίζεται από τη θέση τους, την καλλιέργειά τους, τις κλίσεις τους, αυτό που λέμε προσωπικότητα. Οι τέχνες δεν είναι μια ανάγκη που αφορά τον φυσικό άνθρωπο, την καθημερινότητα και την πρακτική του ζωή. Ούτε τις βλέπω ως συμπλήρωμα καλλιέργειας και «καλλωπισμού», όπως π.χ. αν διακοσμούσαμε ένα δωμάτιο με άνθη ή αν ακούγαμε ένα τραγούδι. Το έργο είναι ένας πειθαρχημένος κλειστός κόσμος, φτιαγμένος από σύμβολα και κώδικες. Υπάρχει πλάι στον ατελή και σύντομο βίο μας και θέλει να τον συμπληρώσει, να τον υποκαταστήσει, αφήνοντας συγχρόνως τα ίχνη εκείνου που φεύγει. Καμιά εποχή λοιπόν δεν είναι κατάλληλη ή ακατάλληλη για ποίηση. Η ποίηση αφορά τον κάθε έναν αναγνώστη ξεχωριστά. Δεν σχετίζεται με ειδικές εποχές, ομάδες εγγραμμάτων, δεν απευθύνεται, δεν διδάσκεται, υπάρχει για όποιον νιώθει πως κάτι συμβαίνει εκεί και πάει να χτυπήσει την πόρτα. Ούτε η σχέση μ’ αυτήν είναι προνόμιο. Κάποιος που δεν χρειάζεται να ζει με τον πλασματικό κόσμο των τεχνών μπορεί να είναι ο επαρκής άνθρωπος που συνομιλεί αρμονικά με τον εαυτό του και τη ζωή. Αν ποτέ δεν χρειαστεί ένα κονσέρτο, μιαν έντεχνη Μορφή, μιαν αναπαράσταση του πραγματικού που είναι η πράξη της τέχνης, σημαίνει πως συνομιλεί με το περιβάλλον του όπως ένα ευτυχισμένο πλάσμα το οποίο ανήκει ανενόχλητα στη φύση, είναι μέρος της. Εκείνος που έχει ανάγκη το «μύθο», για να ζήσει μ’ αυτόν και να τον βάλει απέναντι στο φόβο, είναι κάποιος που ψάχνει «τεχνάσματα» παραμυθητικά για την ύπαρξη. Το έργο είναι τέχνασμα. Μικρή απάτη που οδηγεί σε μιαν αποκάλυψη. Το ποιος την παράγει και ποιος την αντιλαμβάνεται (μιλάμε πάντα για το αυθεντικό γεγονός και όχι την παραλογοτεχνία ή την παρανάγνωση χιλιάδων ανθρώπων) είναι ένα άλλο ζήτημα.

Προσωπικά θεωρώ ότι η ποίηση [και γενικά η λογοτεχνία ] ανθίζει μέσα στο διαδίκτυο. Γίνονται όμορφες δημιουργικές ζυμώσεις και ανταλλαγές.(Το εχω μάλιστα υποστηρίξει δημόσια σε σχετικό άρθρο μου στο Protagon). Ποιά είναι δική σας άποψη αναφορικά με το θέμα “Λογοτεχνία και διαδίκτυο”;
 - Το Ίντερνετ είναι περιοχή μεγάλης και ανεξέλεγκτης ευκολίας. Δίνει τη ευχέρεια σε όλους να είναι πομποί και δέκτες αντιστοίχως, αδοκίμαστων ποιοτήτων. Μπορούν να πουν και να ακούσουν τα πάντα, ανεξαρτήτως αξίας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αυταπάτη από το να νομίζουμε ότι όσοι περισσότεροι μιλούν τόσο μεγαλύτερα οφέλη προσκομίζονται στις έννοιες, στις ποιότητες, στις προτάσεις του λόγου. Δεν υπάρχει δημοκρατία στην καλλιτεχνική έκφραση. Ή, να το πω ορθότερα, η πράξη της τέχνης περιφρονεί τη δημοκρατία. Είναι ένα βαθιά αριστοκρατικό παίγνιο. Όποιος έχει μοχθήσει επιχειρώντας να αναμετρηθεί με τη Μορφή καταλαβαίνει τι εννοώ. Όπως συνέβαινε με τους χρυσοθήρες, συχνά ο μόχθος της γραφής παίρνει χρόνια για να παραγάγει έναν στίχο. Το Ίντερνετ δίνει βήμα στον καθένα να διαβιβάσει στον κόσμο εκείνο που νομίζει άξιο λόγου. Έζησα στο ραδιόφωνο (δεκαετία του ’80) τη συμμετοχή των ακροατών στο δημόσιο λόγο. Σκωπτικά, για την πρωτογένεια που μεταδιδόταν έτσι, το έλεγαν τότε «Το μικρόφωνο στο λαό». Πάντοτε η γενικευμένη ευκολία, η πρωτοβάθμια σκέψη και το αφελές κριτήριο είναι ένα παράσιτο στη σοβαρότητα.

Πώς βλέπετε το μέλλον της Ποίησης στον τόπο μας;
 - Κάθε μέλλον είναι ζήτημα των προφητών. Ξέρετε πόσες φορές και για πόσους έπεσα έξω; Προσωπικά βλέπω ότι η μεγάλη έκρηξη που έγινε με τη γενιά του ’30 μας αφορά, μας επηρεάζει και μας γοητεύει ακόμα. Ήταν έργο μιας ομάδας με βαθιά αστική καλλιέργεια που μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τα ευρωπαϊκά ρεύματα και μέσα απ’ αυτά να καλλιεργήσουν ιδιοφυώς την κλίση τους. Σήμερα εμφανίζονται λ ί γ α νέα πρόσωπα με τη γνώση τού πόσο δύσκολος τόπος είναι η ποίηση, και π ο λ λ ά με ακούραστες φιλοδοξίες τις οποίες η μεγάλη ευκολία επικοινωνίας και άκριτης υποδοχής τα κάνει κινητικά και πομπώδη. Όπως κάθε εποχή, και η δική μας θα βρει το λόγο της. Όπως μπορεί. Ποτέ άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε εκείνον τον αφορισμό του Λα Ροσφουκό. «Ερχόμαστε πολύ αργά. Όλα έχουν ειπωθεί». Οφείλουμε να επαναλάβουμε ιδιοφυώς ή τουλάχιστον καλόγουστα. Αυτό που με απογοητεύει είναι η έλλειψη κριτηρίων, ο αυστηρός έλεγχος, το δυνατό αισθητήριο, η κριτική οξυδέρκεια του κοινού. Κυκλοφορούν όλες οι ποιότητες χωρίς φίλτρα, χωρίς αξιώσεις διακρίσεως. Απ’ όλα αυτά βέβαια κάποτε θα κατακαθίσουν τα βαρύτερα στοιχεία. Χρειάζεται όμως σοβαρή ζύμωση και χρόνος.

Θεός….; - Έχω ένα μικρό αφοριστικό και παιγνιώδες κειμενάκι στο βιβλίο μου Στενογραφία: «Σ’ έναν κόσμο φτιαγμένον απ’ τον Θεό, το πρόβατο θα μάθαινε αριθμητική μετρώντας τα δόντια ενός λύκου που γελούσε»


Από τα διαβάσματά σας…. αν σας ρωτούσα να μου επισημάνετε 3 βιβλία που διαβάσατε και σας σημάδεψαν τόσο που σας άλλαξαν το βλέμμα για τα πράγματα , τί θα απαντούσατε;

- Ο χθεσινός κόσμος (Στέφαν Τσβάιχ),διότι μου έδειξε μέσα από βιώματα και ιστορικά γεγονότα το ιδανικό της ευρωπαϊκότητας. Το μαγικό βουνό (Τόμας Μαν), γιατί στις σελίδες του υπάρχουν τα πάντα. Φιλοσοφία, ποίηση, κοσμοπολιτική ατμόσφαιρα, πολιτική, και κυρίως η εστίαση στην ανθρώπινη μοίρα. Ο Γατόπαρδος (Τομάζι ντι Λαμπεντούζα), διότι μου έδειξε πώς οι ιστορικές αναστατώσεις και ανατροπές σβήνουν και εξαφανίζουν μεγάλες αξίες, θέλοντας να φέρουν εξισωτικές μεταβολές και να αλλάξουν κοινωνικές ισορροπίες. Ο μοντερνισμός στο μυθιστόρημα δεν με συγκίνησε.


[ΠΗΓΗ: Κώστας Μαυρουδής, Ένα καλλιεργημένο ένστικτο δημιουργεί ορθά αντανακλαστικά – αποσάσματα από συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη που αναρτήθηκε ολόκληρη στην Τεθασμένη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: http://bibliotheque.gr/ ]

Η μεγαλύτερη δόξα για ένα δημιουργό είναι όταν το έργο του απολαμβάνει την παγκοσμιότητα της ανωνυμίας

$
0
0
ΠΡΟΣ ΕΠΙΔΟΞΟΥΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ (κι άδοξους ποιητές των αιώνων): Αν θέλετε να κρατήσετε την μεγάλη ιδέα που τρέφετε για τον εαυτό σας, μόνον ένας δρόμος σας μένει, να δημοσιεύσετε μετά θάνατον… Τυπώστε τουλάχιστον 199 αντίτυπα (πάντα αριθμημένα, φυσικά), κι αφήστε το μέλλον να σας καταξιώσει. Η δικαίωση, σας διαβεβαιώνω, ήταν ανέκαθεν ζήτημα χρόνου. Άσχετα, αν τις περισσότερες φορές, έρχεται με τη μορφή της λήθης. Τι πιο αξιοζήλευτο, για όποιον σχεδιάζει τη ζωή του στρογγυλή, σαν γεωμετρικό θεώρημα! Τι πιο θαυμαστό, από την ολοκλήρωση του νοήματος του βίου σας: έτσι ανώνυμα όπως ζήσατε να έχετε και την αμέριστη τύχη να σας στεφανώσει η λήθη!


Λάμπει ότι είναι χρυσός. Στη λογοτεχνία αναγνωρίζονται εύκολα τα ευγενή μέταλλα. Προσοχή, δεν λέμε πως τιμώνται, αλλά πως αναγνωρίζονται. Αδύνατον πια να περάσει απαρατήρητος, δεν λέω ο χρυσός, αλλά έστω ο ψευδάργυρος. Η μόνη ελπίδα που απομένει πλέον στις παρεξηγημένες ιδιοφυίες σαν κι εσάς, είναι να κρατήσετε ερμητικά κλεισμένα τα συρτάρια σας, και τα κομπιούτερ. Να μην καλωδιωθείτε ποτέ με τα πάσης φύσεως δίκτυα, για να αποφύγετε την κλοπή, χιλιάδες χάκερ ως γνωστόν καραδοκούν να δρέψουν το δημιουργικό σας μόχθο. Να μην προτείνετε σε φίλους, εκδότες περιοδικών, κι εκδότες γενικώς, το κρυφό σας αριστούργημα. Αν θέλετε να κρατήσετε την μεγάλη ιδέα που τρέφετε για τον εαυτό σας, μόνον ένας δρόμος σας μένει, να δημοσιεύσετε μετά θάνατον. Δεν θα μάθετε ποτέ την αξία σας, κι ωστόσο θα έχετε ζήσει μια ζωή τρισευτυχισμένη. Θα έχετε αποφύγει πληκτικές παρεξηγήσεις, αναπόδραστους θυμούς και θα περισώσετε το ευπαθές νευρικό σας σύστημα από κλονισμούς που μπορεί να αποβούν μοιραίοι. Στο τέλος της ζωής σας, θα ανακαλύψετε μέσα στην ολύμπια γαλήνη σας, πως δεν στενοχωρήσατε τη γυναίκα σας, δεν αμελήσατε τα παιδιά σας και πως κανένας δεν βρέθηκε να σας κατηγορήσει για “αντικοινωνικούς”. Περιστοιχισμένοι από την εκτίμηση και την αγάπη των συμπολιτών σας, θα διαπιστώσετε πόσο άγιο βίο ζήσατε, χωρίς να ξεσηκώσετε ποταπά αισθήματα όπως τα αποφύγατε κι εσείς οι ίδιοι, σαν τη ζήλια, τη μοχθηρία, και τον φθόνο. Χωρίς εχθρούς, και χωρίς σεβαστά αμαρτήματα, όπως εκείνο της υπεροψίας, θα κάνετε ευτυχή και τον παπά της ενορίας σας που θα σας προσφέρει τα άχραντα μυστήρια, αφού θα του δώσετε την ευκαιρία να ξεμπερδέψει στο πι και φι μαζί σας
Αναλογισθείτε αγαπητοί μου φίλοι, τι χάνετε με κάποια δήθεν δημοσίευση. Γιατί λοιπόν, να δοκιμάζετε την ολύμπια αυτοπεποίθησή σας, για χάρη αμφιλεγόμενων οφελών και προσδοκιών;Αν πάλι, ο επίμονος κνησμός σας δεν υποχωρήσει με τις παραπάνω ιατρικές συνταγές, τότε θα είχα να σας προτείνω, αφού επιμένετε, την ιδιωτική έκδοση εκτός εμπορίου φυσικά, και σε τόσα αριθμημένα αντίτυπα (39 π.χ.), όσα δηλαδή υπολογίζετε πως θα καλύψουν τις άμεσες ανάγκες σας προς γνωστούς, φίλους, ερωμένες. συζύγους, προϊσταμένους και υφισταμένους. Είναι πάντως προτιμότερο να τυπώσετε και κάτι παραπάνω, γιατί κανένας δεν ξέρει τι σας επιφυλάσσει το πεπρωμένο: δεν σημαίνει πως επειδή ήσασταν μονογαμικός την τελευταία δεκαετία, θα παραμείνετε και την επόμενη!Τη στιγμή του τυπογραφείου, φανείτε σας παρακαλώ, γαλαντόμοι: τυπώστε τουλάχιστον 199 αντίτυπα (πάντα αριθμημένα, φυσικά), κι αφήστε το μέλλον να σας καταξιώσει. Η δικαίωση, σας διαβεβαιώνω, ήταν ανέκαθεν ζήτημα χρόνου. Άσχετα, αν τις περισσότερες φορές, έρχεται με τη μορφή της λήθης. Τι πιο αξιοζήλευτο, για όποιον σχεδιάζει τη ζωή του στρογγυλή, σαν γεωμετρικό θεώρημα! Τι πιο θαυμαστό, από την ολοκλήρωση του νοήματος του βίου σας: έτσι ανώνυμα όπως ζήσατε να έχετε και την αμέριστη τύχη να σας στεφανώσει η λήθη! Αδιάσειστη απόδειξη της θείας πρόνοιας, που πάντα σας είχε υπό την σκέπη της, η θεολογία θα σας αναφέρει ως παράδειγμα, συμπόσια και φεστιβάλ θα σας εκθειάζουν-τι πειράζει αν δεν σας ονομάζουν; Μήπως, δεν το διετύπωσε καλύτερα από μένα ο Μπόρχες, όταν έγραφε-θυμηθείτε-πως η μεγαλύτερη δόξα για ένα δημιουργό είναι όταν το έργο του απολαμβάνει την παγκοσμιότητα της ανωνυμίας; Ο Όμηρος-θυμηθείτε-δεν έγραφε βιβλία, αν έγραφε κανείς δεν θα αμφισβητούσε την ύπαρξή του
Αγαπητοί μου ομότεχνοι, σύντεχνοι και συνάδελφοι, μην πικραίνεστε μετρώντας τις αράδες που σας αφιέρωσε ο τυχάρπαστος κριτικός στη λαϊκή εφημερίδα, σε σχέση με το φίλο σας. Φανταστείτε και μόνον από πόσα δεινά γλιτώνετε, παραμένοντας ανέκδοτοι.Ανένδοτοι στον από κοινού μας αγώνα, καμιά ανθολογία δεν μας περιλαμβάνει, γιατί όπως έλεγε κι ο Βαλερύ, στον Κύριο Τεστ, τα μεγάλα πνεύματα, παραμένουν άγνωστα. Προτιμούν να σχίζουν τα αριστουργήματά τους μόλις τα ολοκληρώσουν, γιατί ότι έγινε μια φορά, έχει γίνει για πάντα. Τι την θέλετε την δημοσίευση; Για να σας ανθολογήσουν; Για να σας πάρουν συνέντευξη; Αρκεσθείτε στην αγάπη και τον θαυμασμό των οικείων σας!Να ξέρετε πως για κείνους, θα είστε πάντα το παραγνωρισμένο ταλέντο, ο αδικοχαμένος δημιουργός, ο ανανεωτής της τέχνης. Μην κάνετε ωστόσο το λάθος να τους εμπιστευθείτε τα αδημοσίευτα πονήματα: πρώτον, γιατί υπάρχουν πολλοί Μαξ Μπροντ που θα αθετήσουν τις τελευταίες σας επιθυμίες, και δεύτερονγιατί με την τυχόν δημοσίευση των γραπτών σας, όλοι θα μάθουν την πραγματική σας αξία, κι αυτό βλέπω πως συμφωνείτε, θα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα επιθυμούσατε στον κόσμο!

Αν δεν έχετε φροντίσει να τους ξαποστείλετε, για να προετοιμάσουν την υποδοχή σας στον άλλον κόσμο, λάβετε αυστηρά μέτρα προστασίας από τους φίλους, κι όλο το οικείο σας περιβάλλον. Ποιος μπορεί να γνωρίζει, αν η ανιψιά του δεν κρατάει κάποιο ημερολόγιο όπου καταγράφει και το παραμικρό σας φτάρνισμα; Φαντασθείτε πόσο αρνητικό θα ήταν για τη φήμη σας, να γνωρίζουν οι μεταγενέστεροι ότι βάζατε το δάχτυλο στη μύτη, και τόσες άλλες ευτράπελες συνήθειές σας: πως ροφούσατε τον καφέ, πως δεν μπορέσατε ποτέ στη ζωή σας να ντυθείτε ανάλογα με την περίσταση και άλλα, και άλλα.

Λάμπει ο Μάκης Λαχανάς, με το αφήγημά του η Μετάθεση. Ο πιο νέος συγγραφέας των τελευταίων δεκαετιών, ο εσαεί νεαρός, ο τους πόθους τρυγών και τα ανείπωτα υπομένων και πάντα λέγων, εν τη σιωπή του. Πόσα χρόνια πρέπει να περιμένει κάποιος για να απολαύσει επιτέλους τον δημιουργικό του μόχθο; Πως κατεργάζεται το κρυφό διαμάντι που κουβαλάει ο καθένας μας, μέσα του; Πως γίνεται να αδιαφορεί για την αρτιότητά του, ο ίδιος ο δημιουργός; Από ποία απόσταση είναι πρέπον να ατενίζει κάποιος το προσωπικό του έργο, κι η μέθη πότε μπορεί να τον πλησιάσει να τον αγκαλιάσει και να του απευθυνθεί σαν ώριμο, με του καιρού τα γυρίσματα, του πένθους τις πληγές, και τις επινοήσεις του ύστερα, ως μοναδικό κι αυθεντικό της επιγραμματοποιό;

Επιτύμβιες επιγραφές γράφουμε όλοι μας, πάρτε το επιτέλους χαμπάρι: το πένθος μας δοξάζουμε, ακόμη κι όταν δεν το γνωρίζουμε, τους νεκρούς μας, τον μέλλοντα νεκρό και την αμφιλεγόμενη θλίψη του προσπαθούμε να αναστήσουμε, η γραφή είναι το νεκρό σώμα του σήμερα. Το αθεράπευτα και γυμνό σαρκίο της εμμονής μας, ο άφθαρτος νεκρός της αγάπης κι αν θέλετε το ακαταπόνητο κι απαρηγόρητο παιδί των ονειρώξεων και των προσδοκιών μας. Γιατί “μεταθέτουμε” συνεχώς την αγάπη των υπαρκτών στο βασίλειο της σκιάς, της υγρασίας και των δακρύων μας; Γιατί δεν μπορούμε να κλάψουμε, να θρηνήσουμε και να αποδεχθούμε την μετάθεσή μας;
Ο Εουτζένιο Μοντάλε, ας γίνει ο άγιος προστάτης σας: όπως εκείνος, δεν θέλω να γνωρίζει κανένας στην πολυκατοικία σας, τις λογοτεχνικές σας επιδόσεις. Το ξέρω, αγαπητοί μου ομότεχνοι πως σας βάζω δύσκολα θέματα. Το ξέρω, καλύτερα από σας, πως η μοίρα φάνηκε σκληρή μαζί σας, κι έχετε δίκαιο όταν κατηγορείτε τη μάνα σας: γιατί, να μην σας γεννήσει κατευθείαν αγάλματα;

[ΠΗΓΗ: Σωτήρης Παστάκας, Επιστολή προς Ομοτέχνους που δημοσιεύτηκε στην ΤΕΘΛΑΣΜΕΝΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ:http://bibliotheque.gr/ ]   

Ελλάδα, μια χώρα που, έχοντας χάσει το σθένος της οχυρώνεται πίσω από «ξύλινα τείχη»

$
0
0
Το επεισόδιο με τον χρησμό της Πυθίας και τα ξύλινα τείχη της Αθήνας το ξέρουμε από παιδιά. Είναι από τους ωραιότερους και διδακτικότερους μύθους της αρχαίας ελληνικής Ιστορίας και αν έχει κάποια σημασία για μας σήμερα, αυτή δεν έχει καμία σχέση με το αν όντως υπήρξε τέτοιος χρησμός στην πραγματικότητα. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι ο τρόπος με τον οποίον την διαχειρίζεται ο μέγας παραμυθάς και πατέρας της Ιστορίας Ηρόδοτος και τα συμπεράσματα που βγάζει για τη συμπεριφορά των Αθηναίων. Γιατί η Ιστορία που παίρνει στα σοβαρά τον εαυτόν της έχει, εκτός των άλλων, να κάνει με την ακρίβεια του αισθήματος των λέξεων που παράγουν σημασία και σου δείχνουν τον δρόμο για να ερμηνεύσεις την πραγματικότητα.


Όταν το γλωσσικό αισθητήριο είναι ελλειμματικό, τότε, όσες αλήθειες κι αν κατέχεις, δεν μπορείς να γράψεις Ιστορία. Πετάς μια λέξη, όπως ο «συνωστισμός» των Ελλήνων στην προκυμαία της Σμύρνης, επειδή βρήκες στο λεξικό ότι αυτή περιγράφει τη συγκέντρωση πλήθους ανθρώπων, χωρίς να είσαι σε θέση να αντιληφθείς ότι αυτή παράγει ένα αίσθημα το οποίο υπερβαίνει τη λεξικογραφική της αξία. Όπως έλεγε και ο Ζενέ, «δεν μπορείς να γίνεις νάρκισσος μόνον επειδή το θέλησες».

Ο Ηρόδοτος, λοιπόν, λέει πως οι Αθηναίοι που πίστεψαν ότι ο χρησμός της Πυθίας αναφερόταν στα ξύλινα τείχη της Ακρόπολης ήσαν οι γέροντες και όσοι«υπ’ ασθενίης βίου» δεν είχαν τη δυνατότητα ούτε να μετακινηθούν ούτε να πολεμήσουν– το παραθέτω από μνήμης. Οι υπόλοιποι έστειλαν τα γυναικόπαιδα στην Πελοπόννησο, μπήκαν στα πλοία και ναυμάχησαν επιτυχώς, ευτυχώς και γι’ αυτούς, και για μας, και για την ιστορία του πολιτισμού μας. Από την πρώτη στιγμή που το διάβασα με είχε εντυπωσιάσει αυτή η υπέροχη έκφραση, «υπ’ ασθενίης βίου».Εννοείται πως δεν περιορίζεται στους ασθενείς, με τη σημερινή σημασία, αν και τους περιλαμβάνει. Αναφέρεται και στους φτωχούς και γενικά σε όσους ζουν μια ζωή που δεν έχει σθένος, τους αδύναμους.

Είναι μία απ’ αυτές τις στιγμές που αποδεικνύουν πως η αρχαία ελληνική σκέψη μπορεί να μην προσφέρει άμεσες απαντήσεις και λύσεις στα δικά μας προβλήματα, όμως είναι απαραίτητη για την αυτοσυνειδησία μας. Πώς αλλιώς θα μπορούσες να περιγράψεις τη σημερινή Ελλάδα; Είναι μια χώρα γερασμένη, που έχει χάσει το σθένος της και οχυρώνεται πίσω από τα ξύλινα τείχη, επειδή έτσι την βολεύει να ερμηνεύσει τον χρησμό της Πυθίας. Μια χώρα φτωχή όχι μόνον επειδή της λείπουν τα χρήματα, αλλά επειδή της λείπει η διάθεση για ζωή.

Θα μου πείτε πού είναι ο στόλος; Πού είναι οι τριήρεις και ποιος είναι ο Θεμιστοκλής, αρκούντως θαρραλέος, ιδιοφυής και αρκούντως τυχοδιώκτης, έτοιμος να τα παίξει όλα για όλα ώστε να εμπνεύσει; Πού κρύβονται όσοι θα ήσαν έτοιμοι να μπουν στα πλοία αντί να οχυρωθούν στα ξύλινα τείχη της Ακρόπολης; Κάπου θα υπάρχουν, δεν μπορεί, κι αν δεν ακούγονται είναι γιατί οι οιμωγές της γερασμένης και αδύναμης κοινωνίας δεν τους αφήνουν να ακουστούν. Μ’ αυτήν την ελπίδα ζούμε, που λένε.
Και στο κάτω κάτω, η ξύλινη οχύρωση αντέχει ακόμη. Κουτσουρεμένη, ξεδοντιασμένη, διάτρητη, αντιπαθής, αλλά καμιά φωτιά κανενός Ξέρξη δεν την έκανε στάχτη.Ευτυχώς, θα μου πείτε, διότι ελλείψει ικανού στόλου, θα καιγόμασταν όλοι μαζί εκεί μέσα. Μαζί τους όμως αντέχει και η ψευδαίσθηση. Η ψευδαίσθηση ότι όσο στέκει όρθια, ακόμη κι αν μοιάζει επικίνδυνα με την παράγκα του Καραγκιόζη, μας διασφαλίζει τη δυνατότητα να διαχειριζόμαστε τις τύχες μας, κοινώς να βολεύουμε την ασθένεια του βίου μας. Και αυτό που λέμε τραγωδία και το διαλαλούμε με τη γνωστή έξω καρδιά θεατρικότητα της νευρασθένειάς μας μοιάζει όλο και περισσότερο με κωμωδία.

Κωμωδία είπατε; Και γιατί όχι κωμωδία; Στο είδος έχουμε διαπρέψει. Με μία μικρή διαφορά. Η τραγωδία, η πραγματική και όχι η συναισθηματική, οδηγεί στην κάθαρση. Με ή χωρίς από μηχανής θεό η τάξη που τραυμάτισε η ύβρις επουλώνεται. Στην κωμωδία, όμως, όση πίκρα κι αν έχεις καταναλώσει, στο τέλος σού μένει η γκριμάτσα, ανώδυνη ή επώδυνη, πάντως γκριμάτσα. Για να υπάρξει τραγικό απαιτείται σύγκρουση δυνάμεων. Ποιες όμως δυνάμεις συγκρούονται στη σκηνή της χώρας που έχει ξεμείνει από δυνάμεις; Οι δυνάμεις της μεταρρύθμισης και της αντιμεταρρύθμισης; Και με ποιες αναφορές, σε ποιο δίκαιο, συγκρούονται;
Κι αν υποθέσουμε πως μια μέρα η Ελλάδα θα ξεπεράσει την οικονομική κρίση; Κανείς απ’ αυτούς που λεηλατούν τη ζωή μας και τη φαιά ουσία μας καθημερινά δεν είναι σε θέση να μας πουν πώς θα είναι, και πώς θέλουμε να γίνει αυτή η χώρα, όχι σε πέντε χρόνια, αλλά του χρόνου τέτοια εποχή.

Ας μου συγχωρηθεί η απαισιοδοξία, όμως η κατάσταση έχει γίνει πολύ σοβαρή για να εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μπορούν να την διαχειρισθούν οι ελάχιστοι συμπολίτες μας που έγιναν πολιτικοί υπ’ ασθενίης βίου.


[Τάκης Θεοδωρόπουλος, Τα ξύλινα τείχη, ΑΡΘΡΟ στην Καθημερινή της Κυριακής 23 06 2013 – Η φωτογραφία της «Συλλέκτριας» είναι του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου]

Μεθαύριο, το σοκ θα είναι κάτι που θα νοσταλγούμε

$
0
0
Οι ακρότητες τείνουν να εκφυλιστούν σε αναπόσπαστες ατραξιόν της πολιτικοτηλεοπτικής επικαιρότητας και κανείς δεν θα διατηρεί, στο άμεσο μέλλον, το χάρισμα του να μένει εμβρόντητος… Εγκαινίασαν αυτή τη στρατηγική με ο πλήθος των ολοφάνερα αντισυνταγματικών νόμων, με την πλούσια συγκομιδή πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, τα χαράτσια και τη φορολόγηση των ήδη φορολογημένων εισοδημάτων, το κούρεμα των χαμηλών καταθέσεων, την επιστράτευση όσων παρ’ ελπίδα αντιστέκονται… Τίποτα δεν τους εμποδίζει, στο εξής, να μεγαλουργήσουν με κινήσεις ακόμη πιο εντυπωσιακές, που όμως δεν θα εντυπωσιάζουν κανέναν αφού θα μοιάζουν κοινότοπες και ευλογοφανείς. 


Αναπόφευκτα, το περίφημο δόγμα του σοκ, που συνόψισε η Ναόμι Κλάιν (κατακόρυφη μείωση εισοδημάτων, θανάσιμες περικοπές στον προϋπολογισμό του κοινωνικού κράτους, fast track ιδιωτικοποιήσεις, πανηγυρική εκποίηση δημόσιων αγαθών), έλκει την προσοχή μας μακριά απ' αυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως παράγωγο δόγμα, απείρως πιο ολέθριο απ' το μητρικό.

Αυτό προβλέπει την εξοικείωση με τους τρόμους και τις εκπλήξεις των «αναγκαίων» ραγδαίων μεταβολών στις ισχύουσες αντιλήψεις της κοινής γνώμης, εξασφαλίζοντας ακριβώς το αποτέλεσμα της συλλογικής εκείνης απάθειας που οδηγεί, βαθμιαία, τους πολίτες στο να αποδέχονται μοιρολατρικά τους πιο σπασμωδικούς περιορισμούς των κεκτημένων σαν κάτι το φυσιολογικό. Όντως, οι αιφνιδιασμοί είναι όλο και λιγότερο σοκαριστικοί· ο πολίτης τούς συνηθίζει όπως συνηθίζει το νέφος ή την εγκληματικότητα.

Το δεύτερο δόγμα του σοκ προϋποθέτει χειρισμούς που προκαλούν αλλεπάλληλες οδυνηρές πτώσεις σε κενά αέρος με την ελπίδα ότι ο λεγόμενος μέσος άνθρωπος, ζώντας ήδη παραιτημένος απ' το στοιχειώδες δικαίωμα στην αυτοπροστασία, θα πάρει απόφαση μια ώρα αρχύτερα ότι η ζωή του προορίζεται να γίνει ο στόχος μιας ομοβροντίας από βάναυσες ανατροπές του σκηνικού, οι οποίες, σαν τέτοιες, όχι μόνον δεν θα σοκάρουν πλέον, αλλά θα είναι τουλάχιστον αναμενόμενες. Οι παραδοσιακές βεβαιότητες του πολίτη υπονομεύονται με τρόπο τόσο ανενδοίαστο ώστε αυτός, προοδευτικά, μουδιάζει μέχρι παράλυσης και αισθάνεται εντελώς απρόθυμος να διαμαρτυρηθεί για οτιδήποτε. Το σοκ απ' την ταχύτατη κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους και τη θεαματική συρρίκνωση των αμοιβών δύσκολα κρύβει τις δυνατότητες που αποκτά η ελίτ αυτής της κοινωνίας στο να παρακάμπτει ή να αγνοεί κάθε θεσμική υποχρέωση, κάθε ταμπού και κάθε είδους ηθικό δισταγμό, ερωτοτροπώντας με τις πιο αναπάντεχες ακρότητες.

Έτσι, οι ακρότητες (ο ανασχηματισμός μάς μάρανε!) τείνουν να εκφυλιστούν σε αναπόσπαστες ατραξιόν της πολιτικοτηλεοπτικής επικαιρότητας και κανείς δεν θα διατηρεί, στο άμεσο μέλλον, το χάρισμα του να μένει εμβρόντητος. Εγκαινίασαν αυτή τη στρατηγική με το πλήθος των ολοφάνερα αντισυνταγματικών νόμων που υπέγραψε ελαφρά τη καρδία ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, την εφάρμοσαν κατά τη συγκομιδή των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, τη συνέχισαν με τα χαράτσια και τη φορολόγηση ήδη φορολογημένων εισοδημάτων, την εκμεταλλεύτηκαν με τη φημολογία για το κούρεμα των χαμηλών καταθέσεων, την κατοχύρωσαν με την προληπτική επιστράτευση των εκπαιδευτικών και την τελειοποίησαν με την εν ψυχρώ κατάργηση της ΕΡΤ. Τίποτα δεν τους εμποδίζει, στο εξής, να μεγαλουργήσουν με κινήσεις ακόμη πιο εντυπωσιακές, που όμως δεν θα εντυπωσιάζουν κανέναν αφού θα μοιάζουν κοινότοπες και ευλογοφανείς. Μεθαύριο, το σοκ θα είναι κάτι που θα νοσταλγούμε.

[ΠΗΓΗ: Ευγένιος Αρανίτσης, Από το ένα σοκ στο άλλο, στην ΕΙΣΟΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ τη σαββατιάτικη του επιφυλλίδα στην ΕΛΕΥΕΘΡΟΤΥΠΙΑ]

Κάθε αναγνώστης βρίσκει στα βιβλία που διαβάζει αυτό ακριβώς που εκείνη τη στιγμή γυρεύει

$
0
0
Εν μέρει για να εξακριβώσω μια εποχή, εν μέρει και την ώρα να περάσω, αλλά και για ν’ αναπνεύσω λίγο ορεινό οξυγόνο μετά τη δύσπνοια των τελευταίων μου αναγνώσεων, άνοιξα σήμερα την «Ανάβαση στο όρος Βεντού» του Πετράρχη που κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση της Φραγκίσκης Αμπατζοπούλου από τις εκδόσεις Άγρα.

Πρόκειται για μιαν επιστολή που έστειλε ο Πετράρχης σ’ έναν φίλο του μοναχό για να του περιγράψει την ανάβασή του στην κορυφή ενός βουνού, στις 26 Απριλίου του έτους 1336, και θεωρείται από τους μελετητές η ιδρυτική πράξη του δυτικού ενδιαφέροντος για το τοπίο αλλά και της οπτικής ευαισθησίας του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος εκείνη ακριβώς την εποχή (της αρχόμενης δηλαδή Αναγέννησης) τολμάει να πάρει για λίγο το βλέμμα του από την ψυχή του και τη μετά θάνατον τύχη της και αρχίζει να αντικρίζει πραγματικά τον εξωτερικό κόσμο.
Για άλλη μια φορά διαπιστώνω, με αφορμή την ανάγνωση του Πετράρχη, πόση αλήθεια κρύβει ο κοινός τόπος που λέει πως κάθε αναγνώστης βρίσκει στα βιβλία που διαβάζει αυτό ακριβώς που εκείνη τη στιγμή γυρεύει. Γιατί αυτό που εγώ κυρίως διάβασα στην «Ανάβαση» ήταν ένα εξαιρετικά απολαυστικό μικρό κείμενο γεμάτο με οικείες βιβλιοφιλικές αναφορές, απ’ αυτές που κι ο ίδιος απολαμβάνω να καταγράφω. Όπως το διατυπώνει ο Νίκος Δασκαλοθανάσης σε ένα από τα επίμετρα της εξαιρετικά προσεγμένης έκδοσης, «αυτή η επιστολή όχι μόνο εγκλείει όλη τη δυτική φιλολογική παράδοση αλλά αποτελεί και ένα, λαβυρινθώδες, υπόδειγμα διακειμενικότητας. Η αφήγηση της ανάβασης στο Mont Ventoux από τον “βιβλιοφάγο” Πετράρχη χτίζεται κυριολεκτικά πάνω σε βιβλία».
Μόλις ξέπνοος έφτασε ο Πετράρχης στην κορυφή του βουνού άνοιξε στην τύχη μια σελίδα των «Εξομολογήσεων» του Αυγουστίνου και βάλθηκε να διαβάζει δυνατά.

«Τότε σκέφτηκα πως ταίριαζε να διαβάσω κάτι από τις Εξομολογήσεις του Αυγουστίνου: ένα αντίτυπό τους, που το χρωστώ στη γενναιοδωρία σου, ποτέ δεν το αποχωρίζομαι, κι έτσι τιμώ τον συγγραφέα και συνάμα τον δωρητή – το βιβλίο είναι τόσο μικρό όσο μια παλάμη, κι όμως χαρίζει απέραντο βάλσαμο. Το ανοίγω λοιπόν, κι αποφασίζω να διαβάσω στην τύχη. Και πέφτω σε μια σελίδα που είναι γεμάτη με – τι άλλο; – με αγιοσύνη κι ευσέβεια. Ήταν από το δέκατο βιβλίο των Εξομολογήσεων. Ο αδελφός μου, που περίμενε ν’ ακούσει από το στόμα μου τα λόγια του Αυγουστίνου, στεκόταν δίπλα μου με αυτιά ορθάνοιχτα. Μάρτυς μου ο Θεός, κι ο αδελφός μου που ήταν δίπλα μου, πως οι πρώτες γραμμές όπου σταμάτησε το βλέμμα μου ήσαν ετούτες: «Οι άνθρωποι δεν παύουν να θαυμάζουν τις κορυφές των βουνών, τα πελώρια κύματα της θάλασσας, τα πλατιά ποτάμια, τις ακτές των ωκεανών, τις περιφορές των ουρανίων σωμάτων, όμως παραμελούν τον εσώτερο εαυτό τους.»

Την ίδια εποχή, κι ας είναι στην πραγματικότητα εκατόν πενήντα χρόνια αργότερα, παρόμοια είναι και η αναγνωστική συμπεριφορά του Νικολό Μακιαβέλι,όπως αυτή αποτυπώνεται σε μία δική του επιστολή προς τον φίλο του Φραγκίσκο Βεττόρι. Αντιγράφω ένα μεγάλο μέρος της, γιατί παρουσιάζεται σε αυτήν ο Μακιαβέλι όχι ως ο αδίστακτος και κυνικός φιλόσοφος που συνήθως έχουμε στο μυαλό μας, αλλά ως ένας δάσκαλος της ανάγνωσης και της γραφής απ’ αυτούς που θαυμάζω. Ένας αποδιωγμένος, βασανισμένος και αποκαρδιωμένος άνθρωπος που περνούσε τις μέρες τους τριγυρνώντας στο δάσος μ’ ένα βιβλίο ποίησης στο χέρι, συγχρωτιζόταν με τους ανθρώπους του μόχθου και γνώριζε τα πάθη και τις αδυναμίες τους και, στο τέλος της μέρας, έβαζε τα καλά του και βυθιζόταν στην προσεκτική και κριτική ανάγνωση των αρχαίων συγγραφέων και να οδηγηθεί ύστερα απ’ αυτά στη συγγραφή του «Ηγεμόνα». Η μετάφραση είναι του Τάκη Κονδύλη από την κλασική έκδοση των έργων του Μακιαβέλι των εκδόσεων Κάλβος.

«Θα σου πω πώς τα περνάω τώρα. Σηκώνομαι το πρωί με τον ήλιο κι έρχομαι σ’ ένα δασάκι που ‘βαλα να το κόψουν, όπου κάθομαι κάνα δυο ώρες κοιτάζοντας τη δουλειά της περασμένης ημέρας και περνώντας την ώρα με τους ξυλοκόπους, που πάντα έχουνε στο στόμα κάποιον καβγά, συναμεταξύ τους ή με τους γειτόνους. […]
Φεύγω από το δασάκι, από κει πάω σε μια πηγή και κείθε σ’ ένα μέρος, όπου έχω στημένους βρόχους για τα πουλιά. Έχω απάνω μου ένα βιβλίο, ή το Δάντη ή τον Πετράρχη ή κάποιον από τους μικρότερους ποιητές, καθώς ο Τίβουλος, ο Οβίδιος κι οι όμοιοι· διαβάζω της καρδιάς τους τα πάθια και τους έρωτές τους, θυμάμαι τα δικά μου κι αφήνομαι για λίγο γλυκά σε τούτο το στοχασμό. Ύστερα τραβάω από το δρόμο κατά το χάνι, μιλάω με τους περαστικούς, ρωτάω τα νέα απ’ τον τόπο τους, μαθαίνω διάφορα και παρατηρώ τα χίλια γούστα και τις διαφορετικές φαντασίες των ανθρώπων. Στο μεταξύ φτάνει η ώρα για το φαΐ και με τη φαμίλια μου τρώω όσο μου δίνει το φτωχικό τούτο χτήμα κι η τιποτένια πατρική μου περιουσία. Μόλις αποφάω, ξαναγυρίζω στο χάνι· εκεί είναι ο χανιτζής και συνήθως κι ένας χασάπης, ένας μυλωνάς και δυο φουρναραίοι. Μαζί με δαύτους βουτιέμαι όλη μέρα σε πράματα τιποτένια, παίζοντας κρίκα και τρικ-τρακ, ώσπου στο τέλος απ’ τα παιχνίδια γεννιούνται χίλιοι καβγάδες κι αμέτρητες βρισιές με λόγια βαριά· ένα παλιοδίφραγκο παίζουμε τις πιο πολλές φορές κι οι φωνές μας ακούγονται ίσαμε το Σαν Κασιάνο. Έτσι, βουτηγμένος μέσα σε τέτοιες ψείρες, δεν αφήνω το μυαλό μου να μουχλιάσει και χορταίνω την κακία της μοίρας μου, αφήνοντάς τη μ’ όλη μου την καρδιά να με σέρνει σε τούτη τη στράτα, για να ιδώ μήπως και ντραπεί καμιά φορά.
Μόλις πέσει το βράδυ, γυρίζω σπίτι και μπαίνω στο γραφείο μου· και στο κατώφλι πετάω από πάνω μου τα καθημερινά ρούχα, που ‘ναι γιομάτα λάσπη και λέρα, και βάνω φορέματα βασιλικά κι αυλικά· και ντυμένος καθώς ταιριάζει, μπαίνω στις αρχαίες αυλές των αρχαίων ανθρώπων, όπου γίνομαι καλόδεχτος και τρέφομαι από την τροφή εκείνη που ‘ναι μοναχά δική μου και που γι’ αυτήν γεννήθηκα· εκεί μέσα δεν ντρέπομαι να μιλάω μαζί τους και να τους ρωτάω την αιτία των πράξεών τους· κι εκείνοι, όντας καλόγνωμοι, μου αποκρίνονται· και για τέσσερις ώρες δε νιώθω κανένα βάρος, απολησμονώ κάθε θλίψη, δε φοβάμαι τη φτώχεια, δε με σκιάζει ο θάνατος: ολόκληρος τους δίνομαι. Κι αφού ο Δάντης λέει πως γνώση δε γίνεται άμα δε συγκρατείς ό,τι έμαθες, γι’ αυτό κι εγώ κατέγραψα ό,τι ωφελήθηκα από τις κουβέντες τους και σύνθεσα ένα έργο μικρό «Περί Ηγεμονιών», όπου εμβαθύνω όσο μπορώ στους στοχασμούς πάνω σε τούτο το θέμα».

Ελάχιστα, νομίζω, διαφέρει η αναγνωστική συμπεριφορά του βιβλιόφιλου της εποχής μας από εκείνη του Πετράρχη και του Μακιαβέλι. Ποιος λάτρης του βιβλίου και σήμερα ακόμα δεν υπολογίζει ως μία από τις μεγαλύτερες αναγνωστικές ηδονές το διάβασμα εκτός σπιτιού: στη θάλασσα κάτω από την ομπρέλα, σε μια καφετέρια, σ’ ένα σκιερό παγκάκι, ακόμα και στα σκαλοπάτια ενός κτιρίου ή μες στο λεωφορείο. Γιατί αυτή η ανάγνωση πλουτίζεται από τη ζωή που συνεχίζεται γύρω απ’ τον αναγνώστη και είναι έτσι διπλά απολαυστική και επωφελής.


[ΠΗΓΗ: Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, Πετράρχης και Μακιαβέλι, δυο βιβλιόφιλοι περιπατητές, στο BOOKSTAND(περιοδικό για το βιβλίο και την ανάγνωση):http://bookstand.gr/  
Viewing all 535 articles
Browse latest View live